100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting evidence based diëtetiek (EBD 1) $9.23   Add to cart

Summary

Samenvatting evidence based diëtetiek (EBD 1)

 12 views  0 purchase
  • Course
  • Institution

Dit is een samenvatting van evidence based diëtetiek 1, gegeven in het eerste semester van het tweede jaar voedings- en dieetkunde. Dit is een moeilijk vak zonder duidelijke cursus, waarbij deze samenvatting zeker kan helpen. Ikzelf behaalde hiermee 18/20. De samenvatting omvat zowel een overzicht...

[Show more]

Preview 4 out of 49  pages

  • September 27, 2023
  • 49
  • 2022/2023
  • Summary
avatar-seller
Evidence based diëtetiek: toegepaste dieetleer


Algemene begrippen


Voedingsleer Dieetleer
Gezondheid + voeding Ziekte + voeding
Preventie - Symptoomreductie
- Curatief (om te genezen)
- Palliatief (comfort bieden)
- Complicaties voorkomen/recidief
Therapeutisch dieet = owv medische redenen aangepast aan individuele behoeften patiënt
 Samenstelling maaltijd, toedieningsvorm aanpassen, porties en maaltijdspreiding, bereidingswijze of
consistentie aanpassen
1) Gewijzigde samenstelling:
- Voedingsstoffen beperken: E-, V-, Lact-, En-, …
- Voedingsstoffen verrijken  min +20% tov ADH: E+, vdvz+, En+, …
- Voedingsstoffenvrij/eliminatiediëten: Glu°, Lact°, KME°
 eliminatie-provocatiedieet: VM (intolerant) tijdelijk weglaten en weer opnieuw eten (allergie vaststellen)
 eliminatie-herintroductiedieet: alle VM elimineren, nadien 1 per 1 opnieuw eten (tolerantie vaststellen)
- Voedingsstofgesubstitueerde diëten: SMKT
- Voedingsstofconstante diëten: VCT
Referentie BMI:
- Vrouw: 21,5
- Man: 23




Palliatieve voeding: 4 fasen:
1. Ziektegericht  2. Symptoomgericht  3. Stervensfase  4. Nazorg
2) Gewijzigde bereidingswijze:
- Andere technieken of verhouding van ingrediënten
- Steriele voeding = geen MO  door SV (buis in maag) of PN (direct nr bloedbaan)
- Kiemarme voeding = geen potentieel pathogene MO
3) Gewijzigde consistentie:
- Vloeibaar: bv. bij laag En-peil door herstel, stomatitis (zo snel mogelijk door keel)
- Dikvloeibaar: bv. bij stenose in keel  consistentie om verslikken te voorkomen
- Gemalen: bv. bij kauwproblemen
4) Gewijzigde porties en maaltijdspreiding:
- KFM = kleine frequente maaltijden
- LA-snack = late avondsnack
- KH-bevattende tussenmaaltijden (diabetes)
- Nachtelijke SV (mucoviscidose)

,5) Gewijzigde toedieningsvorm:
Niets per os (NPO) = geen orale voeding meer:
 Soms + heldere dranken (water, thee, koffie, appelsap, …) of combi met SV/PN
Aanvullende voeding = bijvoeding (valt zwaar  kleine slokjes tussen maaltijden)
- En-aanbreng: 1,5 kcal/ml (fortimel, energy, yog) of 2,4 kcal/ml (fortimel compact)
Sondevoeding = enterale voeding:
- Nasogastrisch: via neus naar maag
- Nasoduodenaal: via neus naar duodenum via neus
- Nasojejunaal: via neus naar jejunum
- Percutane endoscopische gastrostomie (PEG)
- Percutane endoscopische jejunostomie (PEJ) via huid
- Percutane endoscopische gastro-jejunostomie (PEG-J) indien > 3 weken
 Minder complicaties
En-dichtheid: hypocalorisch (0,5-0,75 kcal), isocalorisch (1 kcal), hypercalorisch (1,5-2 kcal)
Inlooptijd: bolus (4-6x), intermitterend (bv. late avond en nacht), continu (12/24u)
 Aandacht voor vocht en zout (dehydratatie?)
Debiet = inloopsnelheid bij continue SV afh v/d plaats (te snel  misselijkheid/diarree):
- Via maag: 125-150 ml/u
- Via duodenum: 80-100 ml/u
- Via jejunum: 60-80 ml/u
Oligomeer (1-9 VS) of polymeer (>10 VS) ook afh v/d plaats en verteringsfunctie
Parenterale voeding:
- Indien mogelijk combi met voeding per os
- Perifeer infuus (max 1 week): vaak voor water, elektrolyten en glucose
- Centrale katheter voor TPN: v. subclavia of v. jugularis
- Monomeer  directe opname
- TPN: max 20g N waarbij 1g N = 6,25g E
Diëtistisch consult:
- Dieetvoorschrift (aanbevelingen)
- Diëtetisch onderzoek (wat moet verzameld worden en waarom)
- Alg. behandeldoelen +alg. interventie
Diëtetische diagnose  ICF = oordeel v diëtiste over gezondheidstoestand (profiel) van de patiënt waarin alle
verzamelde gegevens met elkaar in verband gebracht worden
ICF = international classification of functioning, disability and health


Energie- en eiwitrijk dieet = roborerend dieet


Nastreven OF herstellen van goede voedingstoestand:
 Op elk tijdstip v/d dag over alle VS beschikken in voldoende mate, noodzakelijk voor optimaal
functioneren  afwezigheid puntdepletie(s) (= tekort vit en mineralen) en goed LG
Oorzaken slecht VT = malnutritie: vaak combinatie verschillende factoren
Verhoogde En-verliezen:
- Maldigestie, malabsorptie, diarree
- Overmatig zweten, verliezen wondvocht, braken, koorts

,Verhoogd En-verbruik:
- Meer fysieke activiteit, maar… (bv. iemand in rolstoel)
- Verhoogde ademarbeid (vb. longziektes)
- Metabole stress (tgv bv. beschadigd weefsel/weefseltrauma, infectie, inflammatie, …)
Beperkte voedselinname:
- Beperkte eetlust (door pijn, ongemak, misselijkheid, depressie, eenzaamheid, …)
- Fysieke beperking (boodschappen, koken moeilijk/onmogelijk)
- Beperkte financiële middelen
Fasen i/d begeleiding:
1) Nutritional Assessment = diagnostische fase = diëtetische diagnose:
Cliëntoriëntatie, diëtetisch onderzoek
Interpretatie klinische blik: uiterlijke kenmerken patiënt:
 Ingevallen gelaat, afwezigheid, weinig spreken, vermoeid, doffe/bleke huid, blauwe plekken
(bloedarmoede), beschadigd haar/nagels, slappe handdruk, vochtophoping/oedeem
Voedingsanamnese:
- 24u recall/dietary history (vertrouwen op geheugen)  eetdagboek
- Voedingsbalans miv vochtbalans: ingevuld door logistiek medewerker, wat brengen bezoekers mee?
- Meet- en weet innameregistratiemethode
Antropometrie:
- LL: liggend (zuigelingen), staand (kind/volw), armspanwijdte (ouderen, bedlegerig)
- LG: weegschaal, bedweegschaal, weegstoel
- BMI: ondervoeding als <20 (bij <70) en <22 (bij >70)
- BMI bij kinderen: groeicurve  groeiachterstand? Obv te verwachten LL
VUB: ((LL papa + LL mama) /2) –(v)/+(m) 6,5
- Gewichtsevolutie:
 volwassenen: % recent onbedoeld gewichtsverlies (ROGV)
= (vroeger LG – huidig LG)/vroeger LG * 100% = verloren LG / vroeger LG * 100%
 kinderen: afbuigende groeicurve voor LG/groeiachterstand




- Referentie-G index:
 volwassenen = huidig LG/referentie G * 100%
 ref G ~ ref BMI (21,5 vrouw, 23 man)
 80-90% = onderG graad 1, 60-80% = onderG graad 2, <60% = ernstig onderG
 kinderen: huidig LG/rel refG * 100%
 rel refG = LG ~ P50 BMI
 85-90% = significant onderG, <85% = ernstig onderG
- Lichaamssamenstelling  detectie spierverlies
 LBM  V% obv huidplooidiktemeting of BIA
 Mid Arm Muscle Circumference (MAMC) thv triceps (minst gevoelig vr foute interpretatie door oedeem)
Functionaliteitsvragen en -metingen:
- Vragen: beweegpatroon, functionele beperkingen, vermoeidheid
- Metingen: spierkracht (isokinetische test), conditie (inspanningstest), algemene dagelijkse
levensverrichtingen
Analyse biochemische parameters en onderzoeksresultaten:
- Afweer = metabole stress met weefselschade, ontsteking, …
 cytokines = signaalstoffen: TNFα, IL-1, IL-6, …  bevorderen ontstekingsreactie = pro-inflammatoire

,  afgegeven door neutrofiele granulocyten en macrofagen
 neveneffecten TNFα: insulineresistentie, osteoporose, …
- Positieve acute fase-eiwitten: aanmaak gestimuleerd via IL-6 en TNFα  stijgen bij metabole stress
 C-reactief proteïne (CRP) ~ ontsteking
 Fibrinogeen ~ bloedstolling ~ bezinkingssnelheid (BSE)
- Negatieve acute fase-eiwitten  dalen bij metabole stress
 albumine, referentie (! <35g/l): daalt/stijgt traag bij achteruitgaan/herstel v/d VT
 schijnhoge calciëmie/zink want beperkte binding met albumine
 oedeem door daling colloïd osmotische druk en dillutiehyponatriëmie = ophouden vocht extracellulair
MAAR veel minder Na
 pre-albumine (!<150 mg/l): aanmaak onderdrukt door pro-inflammatoire cytokines
 transferrine (!<2 g/l)
 anti-trombine  bloedstolling minder geremd
- Vasten:




- Invloed cytokines, ontstekingsmediatoren en stresshormonen op substraatgebruik:
 gluconeogenese = vormen van glucose uit AZ, glycerol en pyrodruivenzuur
 glycogenolyse = glycogeen w afgebroken en omgezet in glucose
 lipolyse = afbraak vetten
- Nutritionele risico-index (NRI):
 NRI = 1,519 * albuminemie (g/l) + 0;417 * (100% - %ROGV)
 83,5-97,5% = matige ondervoeding, <83% = belangrijke ondervoeding
- Katabole index = 24-uurs ureum stikstof excretie – ((0,5*N-inname)+3g)
 0,5 = 50% verteerde eiw gebruikt om (gluconeogenese) nieuwe glucose te vormen
 +3g = non-ureum stikstofverlies door verlies exsudaten
 vereiste voor formule: intacte nierfunctie en 24-uurs collectie urine
 <0 = geen metabole stress, 0-5 = matige stress, >5 = ernstige stress
Detecteren persoonlijke oorzaken slecht VT + En-behoefte
2) Nutritional Support = therapeutische fase:
Behandeldoelen:
- Acuut ziektebeeld/opstoot chronische ziekte  stabiliseren LG
 behalve: indien G mede oorzaak is v ziekte / klachtenpatroon (-) beïnvloed w
- Na acuut ziektebeeld/remissiefase chronische ziekte  streefgewicht
 wat wenselijk/haalbaar?  refG?  vroeger G indien goed G als einddoel
Aanbevelingen:
Energiebehoefte:
- Welke formule en waarom?
 kinderen: altijd Henry  BMR
 volw met metabole stress: Harris Benedict Standard (HBS)  RMR = BMR*10% DIT
 volw zonder metabole stress: Henry  BMR

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maxinemasse. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $9.23. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

79202 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling

Recently viewed by you


$9.23
  • (0)
  Add to cart