Summary
Samenvatting leerboek klinische neurologie - hoofdstuk 23
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting leerboek klinische neurologie - hoofdstuk 23
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followkatoendegroote
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 23: INFECTIES VAN HET CENTRALEZENUWSTELSEL EN DE HERSENVLIEZEN
IN T R A C R A N IË L E IN F E C T IE S
- Infecties vh CZS
o In Europa vnl door bacteriën en virussen
o Door schimmels (cryptokokken), gisten en parasieten (toxoplasmose) = zeldzaam
§ Komen voor bij pt met verzwakt immuunsysteem zoals bij HIV-infectie
- Meningitis
o = hersenvliesontsteking
o Infectie beperkt zich tot hersenvliezen en subarachnoïdale ruimte
o Purulente (etterige) meningeale ontstekingen => door bacterie veroorzaakt
o Niet-purulente meningitis => doorgaans een virus
§ Ook TBC en lues komen in aanmerking
§ Ook schimmels, gisten en spirocheten (Borrelia)
- Encefalitis of myelitis
o Ontsteking van hersenparenchym respectievelijk het ruggenmerg
o Bacteriële ontsteking
§ Ontsteking na korte tijd afgekapseld = abces
o Subduraal empyeem
§ Purulente ontsteking in subdurale ruimte
o Virale ontsteking vh hersenparenchym
§ Veroorzaken meer diffuse veranderingen => gehele cerebrum of vnl 1 kwab
aantasten (bv: temporaalkwab)
B A C T E R IË L E M E N IN G IT IS
KLINISCHE PRESENTATIE
- 50%: presenteert als acute ziekte
o Klachten ontstaan binnen 24u
- 40% vd volwassenen hebben risicofactoren
o Aandoeningen die het immuunsysteem negatief beïnvloeden
§ Gebruik immunosuppresiva (prednisolon bv), alcoholisme, diabetes
o Bacteriële infecties elders in het lichaam
§ Otitis, sinusitis, pneumonie
o Specifieke groep met verhoogd risico = mensen die in het verleden een schedelbreuk
hebben doorgemaakt of lekkage van hersenvocht via neus of oor na ongeval of operatie
§ Bacterie heeft hier porte d’entree tot de hersenen
- >80% vd ontwikkelen hoofdpijn, braken, fotofobie en hoge koorts
- Langer ziektebeloop
o Aanloop van enkele dagen met algehele malaise en oor- of bijholteontsteking
,- KO
o 80%: nkestijfheid
o Klassieke triade = nekstijfheid, koorts en gedaald bewustzijn
§ Maar bij helft pt gevonden
o Lastig om bacteriële meningitis uit te sluiten obv klinische kenmerken
§ Substantieel deel heeft geen koorts, nekstijfheid en/of gedaald bewustzijn
- 20% in coma bij opname
- Deel vd pt: binnen aantal uur inklemming door foudroyante ontsteking
- 1/3: neurologische uitvalsverschijnselen in acute stadium
o Afasie, hemiparese of hersenzenuwuitval
§ Meest voorkomende hersenzenuwuitval: n III, n VI, n VII, n VIII
- Klein deel vd pt heeft voor opname een epileptische aanval
o Vooral bij pneumokokken meningitis
- Meningokokken meningitis
o Vaak mengbeeld van meningitis en sepsis
o Door DIC ontstaan eer kleine huidboedinkjes = petechiën of exantheem
§ Zijn infarctjes, veroorzaakt door embolieën van geïnfecteerd materiaal
§ Uit de huidafwijking kan een via een huidbiopt meningokok gekweekt worden
- Jonge zuigelingen en neonaten
o Meningeale prikkelingsverschijnselen en koorts zijn vaak weinig uitgesproken of afwezig
o Bacteriële meningitis presenteert zich met hypothermie bij neonaten !
§ + icterus en slecht gevoed kunnen worden
o Zuigelingen
§ Algehele malaise, sufheid, niet willen eten, braken of diarree
§ Kind kan gaan huilen bij aandoen van luier = luierpijn door meningeale prikkeling
o Fontanel gespannen als teken van verhoogde hersendruk
DIAGNOSTIEK BIJ MENINGITIS
- Diagnose niet moeilijk als klassieke kenmerken aanwezig zijn
- Bij groot deel vd pt zijn kenmerken niet aanwezig of staat een virale meningitis of encefalitis, sepsis
of griep in DD
- Als verdenking bacteriële meningitis
o Vaak niet met anamnese en KO uitgesloten
o Liquor onderzoek moet plaatsvinden !
§ Lumbaal punctie kan gevaarlijk zijn bij pt met hersenverplaatsing
• Wegnemen liquor op lumbaal niveau => hersenstructuren worden
caudaal verplaatst door drukverschil => compressie hersenstam mogelijk
• Hersenverplaatsing kan optreden bij hersenabces, herseninfarct,
subduraal empyeem of hydrocefalie
• Bij pt met sterk gedaald bewustzijn of focale neurologische uitval =>
eerst CT-scan vd hersenen voor LP wordt gedaan
o Pt moet al starten met AB en dexametasone voor CT !!
§ Stollingsstoornissen moeten voor de LP gecorrigeerd worden
- Tijdsduur: vanaf binnenkomen op spoed tot krijgen AB
o Sterke voorspeller voor sterfte bij bacteriële meningitis
o Vertraging bij verrichten van aanvullend onderzoek => mag nooit leiden tot vertraging in
starten van behandeling (AB en dexametasone)
, - Lumbaal punctie
o Openingsdruk vaak sterk verhoogd: 25-50 cmH2O
o Liquor is vaak gelig en troebel = purulent
o Bij meeste pt > 200 leukocyten per mm³ (vaak 2000-20.000)
§ Grootste deel bestaat uit leukocyten (> 90%)
o Suikergehalte is verlaagd (<60% vh gelijktijdig bepaalde bloedsuikergehalte)
o Eiwitgehalte is verhoogd
o Direct gram-preparaat vd liquor => voornaamste verwekkers zijn vaak te herkennen
§ Kweek vd liquor meestal na 1-2d positief
§ 20% vd pt negatieve kweek => vnl bij pt die al AB hebben gehad voor LP
• Altijd voor starten van AB bloedkweek afnemen: bij groot deel vd pt kan
verwekker worden geïdentificeerd
o PCR op hersenvocht om bacterieel DNA aan te tonen
§ Andere methode om bacteriën in het hersenvocht aan te tonen
EPIDEMIOLOGIE EN BEHANDELING
- Bacteriële meningitis
o In laatste 25 jaar door vaccinatiecampagnes veranderd van
ziekte vd zuigeling naar ziekte van oudere volwassene
§ Haemophilus influenza type B
§ Neisseria meningitidis groep C (meningokok)
§ Streptococcus pneumoniae (streptokok)
o Meest voorkomende verwekker = pneumokok
§ Tweede belangrijkste verwekker = meningokok =>
vooral bij kinderen en jongvolwassenen (veroorzaakt
1/6 meningitis gevallen)
o Andere typen verwekkers: vaak in specifieke pt-populatie
§ Listeria monocytogenes = 3de verwekker
• Vooral bij oudere en pt met gestoord immuunsysteem
• Kleine epidemieën met listeria worden beschreven bij besmette
etenswaren (zachte kaas, kant-en-klaarvoedsel)
§ Combo met endocarditis = grote kans op s. aureus
§ Neonaten (tot 6de week na geboorte) = meestal groep-B-streptokokken of E. coli
• Streptococus agalactiae
PNEUMOKOKKENMENINGITIS
pneumokok = meest voorkomende verwekker van bacteriële meningitis. Wordt bij 70% vd volwassenen
gevonden en groot deel vd kinderen buiten neonatale leeftijd.
- Meerderheid predisponerende factor
o Otitis, sinusitis, pneumonie, liquorlek of immunodeficiëntie (diabetes, alcoholisme,
splenectomie, kanker en HIV-infectie)
- Presentatie op spoed
o 1/5 is in coma
o Ruim 80% heeft gedaald bewustzijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katoendegroote. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now