F Y S IO L O G IE V A N D E S L A A P
- REM-slaap
o Rapid eye movement
o Activiteitenpatroon hersenen lijkt op dat in waak – fluctuaties in hartslag en AH
o Atonie van spieren: uitzondering van hart en oog- en ademhalingsspieren
- Non-REM slaap
o 3 stadia
§ N1 = oppervlakkige slaap
§ N2
• Beginnende diepe slaap
• Geleidelijke verslapping van spieren
• Eerste optreden van trage activiteit in EEG
§ N3 =diepe slaap
• Trage hersenactiviteit op EEG
• Daling van hartslag en AH
- Recente studies
o Grote delen van de hersenen vertonen activiteitenpatronen van slaap, terwijl lokale
kenmerken van waak worden gezien
o Verklaring waarom bv bij slapeloosheid de pt de indruk heeft dat hij nauwelijks geslapen
heeft, terwijl slaaponderzoek meerdere uren slaap laat zien
- Slaap-waak ritme
o Gereguleerd door kernen in hypothalamus = circadiane klok
o Ritme van circadiaan systeem verandert in de loop van het leven = normaal
§ Adolescenten gaan later slapen
§ Ouderen hebben meer last van onderbroken nachtrust en dus dutjes overdag
o Verstoring circadiaans ritme = klachten optreden
§ Klachten met betrekking op slaapduur, slaapkwaliteit, slaaptiming, slaperigheid
overdag, cognitief functioneren en stemming
SLAAP METEN
- Gouden standaard = polysomnografie (PSG)
o Verschillende parameters meten met sensoren
§ Hersenactiviteit, spiertonus, oogbewegingen, AH aan neus/mond, borst en buik,
hartritme, zuurstofspanning in bloed
- Opbouw van slaap = hyponogram
o Kijken naar andere lichamelijke factoren (bv: AH) die de slaap (negatief) kunnen
beïnvloeden
- Afhankelijk van vraagstelling kan onderzoek worden vereenvoudigd of uitgebreid
o Polygrafie ipv polysomnografie => beoordeling van slaapfasen is niet mogelijk dan
o Extra EMG-beplakking, PCO2 meting en video-observatie
- Overige onderzoeken voor slaap-waakpatroon over lange tijd in kaar te brengen
o Slaap-waak dagboek
§ Registratie middels actigraaf (minicomputer in een polsband: registreert
bewegingen)
§ Aflezen hoe het er met de verdeling van activiteit over een etmaal voorstaat
, o Multiple Sleep Latency Test (MSLT)
§ Slaapdruk overdag inschatten
§ Onder standaard condities dmv registratie hersenactiviteit en oogbewegingen
gemeten hoelang het duurt voor iemand in slaap valt in een rustige omgeving
o Maintenance of Wakefulness test (MWT) en vigilantietesten
§ Geven indruk van alertheid
§ Via EEG-registratie in volkomen prikkelarme omgeving
§ Onderzoekpersoon moet wakker blijven
S L A A P S T O O R N IS S E N
- Slaap verstoord
o Merkt het in de nacht, maar ook overdag (minder goed functioneren)
- 4 hoofdklachten
o Te veel slaap
o Slaapgerelateerde ongewenst gedrag en bewegingen
o Te weinig slaap
o Slaap op het verkeerde moment
TE VEEL SLAAP
- Klachten van te veel slaap
o Slaperigheid overdag, ongewenst in slaap vallen, hoge slaapbehoeften
- Meest voorkomende reden = gedragsmatig structureel slaaptekort
o Ook aantal neurologische slaapstoornissen hebben verhoogde slaperigheid als
hoofdsymptoom = primaire hypersomnie
NARCOLEPSIE
- Bekendste vorm = narcolepsie met kataplexie
o Cellen in hypothalamus die hypocretine-1 produceren zijn verdwenen
§ Hypocretine = neuropeptidehormoon dat zorgt voor een goed evenwicht tussen
slaap en waken
§ Tekort hypocretine = fenomenen van slaap tijdens waak en ook fenomenen van
waak tijdens slaap
- Symptomen
o Hypersomnie
§ Overdag neiging tot korte slaapjes: wordt verkwikt wakker en kan weer even
verder
§ ’s nachts slechte slaap: maken in totaal dus niet meer slaapuren per etmaal
o Kataplexie
§ Plots wegvallen van spiertonus tijdens waak zoals ook bij de REM-slaap gebeurt
§ Tijdens waak uitgelokt door emoties: lachen, schrikken
§ Complete atonie = vallen bij volledig bewustzijn
§ Partiële atonie = bv alleen knikkende knieën moeite om hoofd rechtop te houden
of controleverlies spieren aangezicht
§ Onderscheid met focale epilepsie met bewustzijnsdaling kan moeilijk zijn
o Slaapgerelateerde (hypnagoge) hallucinaties
§ Levensechte, meestal onaangename en beangstigende droomachtige
gewaarwordingen op grensgebied van waak en slaap
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katoendegroote. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.