4.1 Inleiding
Leerlingen groeien op in een grenzeloos grote wereld die voortdurend verandert. Het zoeken
naar oplossingen voor grensoverschrijdende langetermijnsproblematieken komt voor een
groot deel op het bord van onze leerlingen terecht. Daarvoor is geografische kennis
belangrijk maar louter kennis is niet toereikend. Dus is er de vraag om eigentijds onderwijs
dat zicht biedt op relaties tussen dagelijks bestaan en de eigentijdse mondiale vraagstukken.
Oorzaak-gevolgrelaties vragen om kennis en bewustwording; leren over de werking van de
aarde en wereld én over eigen plek en rol hierin. Dit leren betekent veranderen; cognitief,
fysiek en emotioneel. Bij de aardrijkskundelessen leren ze antwoorden te vinden op vragen
over de ‘grote’ wereld. Dit vraagt om enerzijds aansluiten bij de belevingswereld en
anderzijds het verruimen van de blik. Het biedt de mogelijkheid zicht te krijgen op de
mogelijkheden en bedreigingen die de wereld biedt.
Dit hoofdstuk gaat over de pedagogische opdracht van de aardrijkskundeles de leerlingen
een eigen wereldbeeld te laten vormen waarbij naast kennis en inzicht de blik op zichzelf
essentieel is.
4.2 Casus
-
4.3 De pedagogische dimensie en aardrijkskunde
Pedagogische kant van onderwijs, de vormende kant, maakt onderwijs waardevol en nobel
maar heeft iets ongrijpbaars. Uit de beroepsstandaard voor leraren;
De docent:
• is vertrouwd met de leefwereld van zijn leerlingen, hun basisbehoeften, hun
verwachtingen, met de culturele bepaaldheid daarvan, en hij weet hoe hij daarmee
om kan gaan.
• heeft kennis van processen van identiteitsvorming, zingeving en waardeontwikkeling
bij tieners, adolescenten en volwassenen én van de culturele bepaaldheid daarvan en
hij weet welke consequenties hij hieraan moet verbinden voor zijn handelen.
Kerndoel (M&M) nummer 36:
• ‘De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en
verschijnselen, daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen en
daarbij respectvol met kritiek om te gaan’.
Ook in examenprogramma’s aandacht voor sociaal-ethische vorming, bijvoorbeeld
duurzaamheid en burgerschapsvorming, verdelingsvraagstukken. De pedagogische dimensie
binnen het vak aardrijkskunde niet alleen beroepsmatig maar ook met een vakgebonden
lading.
Aardrijkskunde omvat veel thema’s die debat uitlokken. Vaak gaat stilstaan bij persoonlijke
keuzes en de gevolgen daarvan wereldwijd vanzelf (arm en rijk bijvoorbeeld), zo niet, dan zal
de docent vakdidactisch de vertaling moeten maken. Zeker bij controversiële onderwerpen.
Dit is ‘meer dan cognitief’ leren en levert een inhoudelijke verdieping. De gemiddelde klas
met verschillende inzichten fungeert als minimaatschappij. Die samenleving in het klein
1
Handboek Vakdidactiek Aardrijkskunde
H4 De vormende kant van aardrijkskunde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vers1604. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.