Samenvatting van hoofdstuk 4 uit: Van gedachten wisselen. Filosofie en ethiek voor zorg en welzijn. Richard de Brabander
Hogeschool Rotterdam - Social Work - Jaar 2 - Blok 1 (macht en onmacht)
Van gedachten wisselen. Filosofie en ethiek voor zorg en welzijn. (Hoofdstuk 4)
Richard de Brabander
Hoofdstuk 4 ‘De boel bij elkaar houden’: met harde of zachte hand? (politieke filosofie I)
4.1 De democratische rechtsstaat
De principes van de rechtsstaat:
Vrijheid, gelijkheid, bescherming tegen de macht van de regering en de scheiding van Kerk en Staat.
De beginselen van vrijheid en gelijkheid worden vastgelegd in de zogenoemde grondrechten, zoals
het recht op leven, het verbod op discriminatie en het recht op vrije meningsuiting,
geloofsovertuiging, vergadering en vereniging.
vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
De belangrijkste peiler onder de rechtsbescherming van de burger tegen de macht van de overheid is
de trias politica, oftewel de scheiding der machten:
De wetgevende macht (het parlement), de rechterlijke macht en de uitvoerende macht (de overheid)
moeten gescheiden zijn.
niet? Gevaar van machtsmisbruik/tirannie.
Voorkomt dat de overheid zomaar de wet kan veranderen als dat haar goed uitkomt.
De rechtsbescherming van burgers tegen de overheid houdt in dat de overheid een
onthoudingsplicht heeft. De vrijheden van burgers mogen niet zonder meer worden ingeperkt.
habeas corpus-bepaling.
Belangrijk is dat burgers de gelegenheid krijgen zich te verdedigen wanneer zij worden aangeklaagd.
Cliënten genieten rechtsbescherming tegenover vertegenwoordigers van de overheid: sociaal
werkers.
Ze moeten zich aan de wet houden en mogen niet naar eigen goeddunken handelen.
Laatste jaren, zorgplicht: de overheid heeft een actieve houding en positieve
(inspannings)verplichting tegenover haar burgers ten aanzien van het realiseren van sociale
grondrechten.
Maatschappelijke problemen worden geformuleerd in termen van gevoelens van onveiligheid,
leefbaarheid en het handhaven van orde en regels.
Het belang van de samenleving weegt hierbij zwaarder dan dat van het individu.
Aanpassen is regel, afwijkend gedrag wordt niet langer getolereerd.
Doelstelling sociaal werk: participatie.
Deze maatregelen worden verdedigd met het argument dat individuele vrijheid niet ten koste mag
gaan van de veiligheid van velen.
Om de vrijheid van de burger veilig te stellen zal de overheid die vrijheid moeten inperken.
4.2 De theorie van het sociaal contract
De fundamenten en principes van onze westerse democratische rechtsstaat zijn in de zeventiende
eeuw gelegd door de filosofen van het sociaal contract.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eli17. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.78. You're not tied to anything after your purchase.
