Samenvatting Begeleiden van actief leren hoofdstuk 1
Actief leren: zelfsturing en samenwerking
1.1 Definitie en omschrijving van zelfsturing en samenwerking
Zelfsturend leren → leerlingen zorgen zelf voor het behalen van de leerdoelen. De
leerdoelen zijn samen met de leerkracht bepaald. Zelfsturing wordt ook wel ‘leren leren’
genoemd (leren zelfstandig nieuwe kennis te ontwikkelen). Hierbij zijn metacognitieve
vaardigheden nodig, deze ontwikkelen leerlingen tijdens het actief leren. Deze
vaardigheden zijn nodig om zelf het leerproces te kunnen sturen.
o Zelfstandig werken → verwerking van leerstof na instructie.
o Zelfsturend leren → leerlingen bereiken zelfstandig de leerdoelen met
begeleiding van de leerkracht.
Samenwerkend leren → leerlingen wisselen kennis met elkaar uit en bespreken ideeën,
strategieën en oplossingen. Positieve effecten: leerlingen leren kennis verwoorden,
invalshoeken en kennis van leerlingen op zich te nemen en door feedback.
Actief leren → zelfsturend leren én samenwerkend leren vallen hier beide onder.
Leervorm die een bepaalde mate van zelfsturing vraagt. Montessori en Freinet, daarna
Rogers en Piaget. Actief leren op dit moment erg belangrijk door de enorme dagelijkse
communicatiestroom, leerlingen moeten zelfstandig kunnen ordenen en verwerken.
Actief leren is gebaseerd op sociaal-constructivisme.
Vijf uitgangspunten van zelfsturend leren én samenwerkend leren (actief leren) →
o De leerdoelen staan centraal.
o De leerdoelen sluiten aan bij het niveau van de leerlingen → differentiatie.
o De leerkracht heeft een begeleidende rol → leeromgeving creëren waarin
leerlingen gemotiveerd zijn om actief te leren met hun klasgenoten.
o De leerlingen kunnen zelf keuzes maken in het leerproces → autonomie.
o De leerlingen werken samen.
1.2 Leertheoretische achtergrond van actief leren: het sociaal-constructivisme
Sociaal-constructivisme → leerlingen bouwen (construeren) zelf hun kennis op door
actief te werken aan leerdoelen. Leerlingen leren vooral door interactie met elkaar.
Piaget en Vygotsky. Kennis opbouwen op basis van ervaringen en reflectie op die
ervaringen. Belang van voorkennis. Ieder mens ontwikkelt een uniek beeld van de
werkelijkheid.
Construeren → het is belangrijk dat iets een context of betekenis heeft om goed in de
hersenen te worden opgenomen. Hierom is voorkennis ook belangrijk, leerlingen kunnen
dan verbindingen leggen in de hersenen met kennis die ze al hebben. Door
samenwerking worden de verbindingen in de hersenen sterker, het onderwerp krijgt
namelijk meerdere invalshoeken.
Onderwijs en het sociaal-constructivisme → leren is actief, construerend, cumulatief
(voorkennis wordt steeds verder uitgebouwd) en doelgericht. Rol van de leerkracht:
bewaken dat leerlingen de kerndoelen behalen en dat de kennis die opgenomen wordt
juist is, bij nieuwe onderwerpen is vaak instructie nodig. Hulp geven aan leerlingen
afgestemd op hun voorkennis en metacognitieve vaardigheden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller verarisseeuw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.