100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Hoofdstuk 3- Methoden & Technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen (Prins, Bosch & Braet, 2018) $3.34
Add to cart

Summary

Samenvatting Hoofdstuk 3- Methoden & Technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen (Prins, Bosch & Braet, 2018)

 0 purchase
  • Course
  • Institution
  • Book

Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 3 (Operante technieken en mediatietherapie bij ouders en leerkrachten) uit het boek 'Methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen'. Het betreft de derde, herziene druk, uitgegeven in 2018 door Pier Prins, Joop Bosch & Caroline Braet. Sa...

[Show more]

Preview 2 out of 5  pages

  • No
  • H3
  • September 30, 2023
  • 5
  • 2023/2024
  • Summary
avatar-seller
Samenvatting boek Methoden en technieken van gedragstherapie bij
kinderen en jeugdigen- Prins, Bosch & Breat (3e herziene druk)-
Hoofdstuk 3

Inhoudsopgave
Hoofdstuk 3, Operante technieken en mediatietherapie bij ouders en leerkrachten.........................................1
3.1. Inleiding..........................................................................................................................................................................................................2
3.1.1. De belangrijkste toepassingen binnen het operante leermodel in de kindergedragstherapie
..................................................................................................................................................................................................................................2
3.2. Operante gedragsveranderingstechnieken........................................................................................................................2
3.2.1. Operante technieken om gedrag te doen toenemen..........................................................................................2
3.2.2. Operante technieken om de gedragsfrequentie te doen afnemen.........................................................3
3.2.3. Onderhandelen en vastleggen in een contract........................................................................................................3
3.3. Het mediatiemodel................................................................................................................................................................................3
3.3.1. Toepassingen via de ouders: de gezinscontext..........................................................................................................4
3.3.2. Toepassingen via de leerkrachten: de schoolsituatie...........................................................................................4
3.4. Tot besluit.....................................................................................................................................................................................................5
3.4.1. De gezinscontext.............................................................................................................................................................................5
3.4.2. De schoolcontext............................................................................................................................................................................5
3.4.3. Uitbreiding van toepassingsmogelijkheden...............................................................................................................5




Hoofdstuk 3, Operante technieken en mediatietherapie bij ouders en
leerkrachten


1

, 3.1. Inleiding
Het gedrag van kinderen wordt niet meer los van de omgeving gezien, het is in interactie hiermee.
Gedrag is een directe functie van de omgeving. Daarnaast zijn er de ontwikkelingsfasen van een
kind, waarin een in aanleg gegeven streven zich manifesteert naar autonomer functioneren, waarin
kinderen zich meer onafhankelijk proberen te maken van hun directe omgeving. Op grond van
experimentele onderzoeken zijn gedragsanalyses en de hierop gebaseerde gedragsveranderende
operante technieken in de jaren 60 en 70 ontwikkeld.

Belangrijkste principes van operante conditionering:
 Alle gedrag is voorspelbaar
 Gedrag dat op de omgeving ingewerkt, instrumenteel gedrag, kan worden bestudeerd door
situaties zodanig in te richten en te veranderen, dat het doelgerichte effecten sorteert.
 In de klinische praktijk is er altijd sprake van een wisselwerking tussen het ‘probleemkind’
en zijn directe omgeving.

3.1.1. De belangrijkste toepassingen binnen het operante leermodel in de
kindergedragstherapie
Het betrekken van de voor het kind belangrijkste volwassenen bij de behandeling is belangrijk,
omdat gedragsproblemen niet los van de omgevingsinvloeden kunnen worden bezien.

3.2. Operante gedragsveranderingstechnieken
Geschiedenis: Thorndike introduceerde als eerste de term ‘gedragsmodificatie’. Skinner werkte dit
leerprincipe uit als het vormen van leergedrag (shaping) via vooraf geprogrammeerde
feedbackschema’s. Ter onderscheiding van het klassieke leerparadigma, waarin respondent gedrag
ontlokt wordt door antecedente stimuli, heeft operant gedrag (instrumenteel gedrag) invloed op de
consequenties van dat gedrag. Willekeurig gedrag kan zo via het operante leerparadigma in
frequentie, duur of vorm worden veranderd.

Gedragsassessment vooraf: Alvorens je operante technieken kunt toepassen, dienen functionele
gedragsanalyses hieraan vooraf te gaan. De meest simpele gedragsanalyse is de abc-benadering:
 A: Antecedenten. Wat gaat er direct aan het gedrag vooraf?
 B: Behavior/gedrag: Hoe manifesteert het gedrag zich/ wat zie of hoor je?
 C: Consequenties. Wat volgt er onmiddellijk op het gedrag? Wat houdt het gedrag in stand?

Een mixed model van invloeden via antecedenten en consequenten: Gedragsmodificatie is
gebaseerd op een variëteit aan evidence-based technieken. Als storend gedrag op een heel
specifieke wijze getriggerd wordt, kan een stimuluscontroletechniek effectief zijn (bijv. door een
kind met ADHD een stimulusarme omgeving aan te bieden).

Gedragsveranderende operante technieken:
Aanleren van gedrag Afleren van gedrag
Bekrachtigingsprocedures Uitdoving (negeren)
Shaping Overcorrectie
Chaining Boete of response cost (rc)
Stimuluscontrole Afzondering of time-out (to)

Complex gedrag: Wanneer het om complex gedrag gaat, kan dit gedrag in stapjes worden
verdeeld (=gedragsschakels), om het vervolgens in omgekeerde volgorde aan te leren (=chaining).
Als probleemgedragingen bij het kind moeilijk blijken te veranderen, moet teruggegrepen worden
op contigentiemanagementmethoden op grond van bekrachtigingsprocedures, zo nodig in
combinatie met strafmaatregelen.

3.2.1. Operante technieken om gedrag te doen toenemen
De bekrachtiging (=reinforcement) is de belangrijkste toepassing van de wet van effect en vormt
het sleutelelement van alle technieken in de meeste gedragsveranderingprogramma’s. Het is het
proces waarin gedrag wordt versterkt wanneer het onmiddellijke gevolg op dat gedrag als prettig
ervaren wordt en het gedrag in frequentie doet afnemen (=positieve bekrachtiging). Uit onderzoek
blijkt dat complimenten gericht op het proces effectiever zijn dan complimenten gericht op het
resultaat. Dit laatste kan zelfs tot faalangst leiden. Het falen wordt dan toegeschreven aan
persoonsgebonden factoren. Een directe consequentie kan ook als prettig beleefd worden als er iets
onaangenaams wordt weggehaald (=negatieve bekrachtiging). Het stimuleren via bekrachtiging
van sociaal gewenste gedragsveranderingen gaat vaak gepaard met het afnemen van ongewenste
gedragingen. Wanneer dit neveneffect achterwege blijft, wordt de basisstrategie via


2

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xjeaninexx. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $3.34. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

65004 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling

Recently viewed by you


$3.34
  • (0)
Add to cart
Added