Summary
1V - ZT1: samenvatting anatomie - het sensorisch systeem
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting anatomie 1V - zorgthema 1 KdG Het sensorisch systeem
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Anatomie en Fysiologie, een inleiding (hele boek)
-
Medex: Hoofdstuk 13: Bloedvatensysteem.
-
Medex: Hoofdstuk 12: Hart.
Seller
Follow
emmagyssels
Reviews received
Content preview
Het sensorisch systeemZintuigcellen
- Constante stroom van informatie en prikkels (iemand hoest, er valt iets, …)
- Via gespecialiseerde cellen sensoren (merken gewaarwording en geven door aan CZS)
Sensoren zijn gevoelig aan veranderingen in hun omgeving
Zetten omgevingsveranderingen om in impulsen (steeds dezelfde impulsen, wat de
oorzaak ook is)
- Wat zijn zintuigcellen?
Ze verzamelen alle sensorische informatie
Het zijn gespecialiseerde cellen:
o Basaal: vrije zenuwuiteinden, gevoelig aan veelvoud prikkels
o Expert: lichtgevoelige cellen in de ogen – supergespecialiseerde cellen die
slechts aan één prikkel gevoelig zijn
Ze hebben een receptorveld: dit is de
regio die info levert aan de zintuigcel. Hoe
groter het receptorveld, hoe minder
nauwkeurig.
Wanneer de prikkel voldoende sterk is
ontvangt het CZS de boodschap dat de
prikkel is aangekomen bij receptor X.
Aankomende informatie = gewaarwording
Bewustwording van deze informatie =
waarneming
gewaarwording ≠ waarneming!!
- Adaptatie = afname van de gevoeligheid in aanwezigheid van een constante prikkel. (Bv. in een
donkere omgeving komen en vervolgens terug dingen beginnen zien, …)
Deze aanpassing van de gevoeligheid kan bewust/onbewust gebeuren.
Zintuigen worden onderverdeeld in:
- Algemene zintuigen:
Temperatuur
Pijn
Aanraking
Druk
Trilling
Proprioceptie
- Speciale zintuigen:
Reuk (olfactie)
Smaak (gustatie)
Gezichtsvermogen
Evenwicht
Gehoor
Algemene zintuigen
- Verspreid over hele lichaam (relatief ‘eenvoudig’ in bouw)
- Worden ingedeeld volgens de aard van de prikkel:
Pijn: nociceptoren
Temperatuur: thermoreceptoren
Fysische vervorming – druk/aanraking: mechanoreceptoren
Chemische prikkels: chemoreceptoren
Anatomie en fysiologie Samenvatting sensorisch systeem Pagina 1 van 12
, Pijn (nociceptoren) (<<noxa = beschadiging)
- Gevoelig aan dreigende beschadigingen
- Proberen voorkomen dat we nog meer schade zouden oplopen
- Aanwezig in:
Bovenste huidlagen
Gewrichten
Beenvlies
Bloedvatbanden
- Hebben een groot receptorveld weinig specifiek (zie p.1)
- Prikkeling van receptoren gebeurt volgens twee axonen/reacties:
1) Snelle geleidende axonen = snelle pijn
Gemyeliniseerd, snelle overdracht, reflex is mogelijk
(Bv. stekende pijn, heel plots)
2) Traag geleidende axonen = trage pijn
Ongemyeliniseerd, trage overdracht, pijn in een algemene regio
(Bv. knagende en zeurende pijn)
- Gerefereerde pijn = pijnwaarneming in delen van het lichaam waar geen werkelijke
prikkeling is.
De pijn is op 1 plaats, maar straalt uit.
(Bv. pijn in linkerarm, hals, kaak en tanden is indicatief voor hartprobleem)
Temperatuur (thermoreceptoren)
- Zijn vrije zenuwuiteinden die gevoelig zijn aan warmte en koude
- Aanwezig in:
Huid
Skeletspieren (rillen bij koude: warmte produceren adaptatie)
Lever
Hypothalamus (thermoregulatiecentrum)
- 3 à 4 keer meer koudereceptoren dan warmtereceptoren
- Zorgen voor snelle adaptatie tot een stabiele temperatuur
- Temperatuurgewaarwording door zelfde baan als pijngewaarwording
Fysische vervorming – druk/aanraking (mechanoreceptoren)
- Zijn gevoelig aan mechanische prikkels: uitrekking, druk, trilling, draaiing, …
- Opgedeeld in 3 groepen:
Tastreceptoren
Baroreceptoren
Proprioreceptoren
Tastreceptoren
Gevoelig aan aanrakingen
Receptoren voor fijne aanrakingen (gedetailleerde lokalisatie)
Receptoren voor grove aanrakingen (beperkte lokalisatie)
Baroreceptoren
Zijn vrije zenuwuiteinden die gevoelig zijn aan drukveranderingen, we hebben ze
vaak nodig voor autonome activiteiten
Aanwezig in elastische weefsels in wanden van rekbare organen (bv. bloedvaten,
luchtwegen, urinewegen, spijsverteringssysteem) --- Blaas vol receptoren WC!!
Proprioreceptoren
Registreren de houding van gewrichten, spanning in pezen/banden en spieren
Zorgen samen met evenwichtsorgaan voor onze lichaamshouding
GEEN adaptatie aan constante prikkelingen maar wel constante info naar CZS
Anatomie en fysiologie Samenvatting sensorisch systeem Pagina 2 van 12
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmagyssels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now