Samenvatting handels- en
economisch recht
Overzicht
Ondernemingsrecht is geen gesloten of coherent systeem, wel-afgelijnd geheel van regels
Was sterk verspreid over diverse wetgeving, met afzonderlijke aanknopingspunten; shift van
handelaar naar onderneming
Sinds 1 november 2018 nagenoeg volledig gecodificeerd:
o Wetboek Economisch Recht (WER)
o Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV)
Handelsrecht
Regelde commerciële verrichtingen op soepele wijze met als aanknopingspunt: daden van
koophandel – handelaar
o “zijn zij die daden uitoefenen, bij de wet daden van koophandel genoemd, en
daarvan, hoofdzakelijk of aanvullend hun gewoon beroep maken”
o Onlogisch: koop om te verkopen (distributieondernemingen); productieactiviteit
(industrie); dienstverlenende bedrijvigheid; intermediërende activiteit, maar GEEN
ambacht en landbouw bijvoorbeeld
o Thans: onderneming
Doel: soepeler en efficiënt handelsverkeer
Wat?
o statuut van de handelaar (m.i.v. bewijsregels en faillissementswetgeving),
handelscontracten, recht van de waardepapieren (wisselbrief en cheque)
Waar?
Vennootschapsrecht
Wat?
o Uitoefening van een activiteit in de vorm van een vennootschap =
samenwerkingsverband (te nuanceren)
Vennootschap
Verenigingen / stichting
o Voornamelijk organisatierecht: oprichting, bestuur, aandeelhoudersafspraken,...
Waar?
o Wetboek van vennootschappen en verenigingen
(ter vervanging van Wetboek van vennootschappen, VZW-Wet)
1
,Kapitaalmarktrecht
Wat?
o Bescherming van de goede werking van kapitaalmarkten (Euronext, Alternext,...)
Waar?
o WVV: specifieke bepalingen toepasselijk op genoteerde vennootschappen (aandelen
op gereglementeerde markt)
o Specifieke wetgeving:
Prospectuswet (informeren van de primaire markt) (los van notering)
Transparantiewet (informeren van de secundaire gereglementeerde markt)
MAR (voorkomen van misbruik van voorwetenschap)
OBA-Wet (openbaar overnamebiedingen)
Financieel recht
Wat?
o Regels van publiek bankrecht: het statuut van de aanbieders van financiële diensten
Vb. vergunningsvereisten + Baselnormen
o Regels van privaat bankrecht: verhouding tussen de aanbieder van financiële
diensten en diens cliënt
Rekeningen en betalingen
kredietrecht
Waar?
o Specifieke wetgeving (vb. Bankwet, Wet Financieel Toezicht)
o Boek VII WER (vroeger Wet Hypothecair Krediet, WCK, ...), BW
Insolventierecht
Wat?
o WCO: voorkomen van faillissement (behoud van werkgelegenheid en economische
activiteit)
Aanknoping: onderneming
o Faillissement: afwikkeling van vermogen (goede marktwerking)
vroeger: handelaar
Sinds 1/5/18: onderneming
Waar?
o Vroeger: Faillissementswet + Wet Continuïteit Ondernemingen
o Sinds 1/5/18: boek XX WER
Economisch recht
Regelt de economische activiteit
o Elke activiteit die bestaat uit het aanbieden van goederen of diensten op de markt
(“onderneming”)
Wat?
o Ordening: evenwicht tussen rechtmatig geachte belangen
Marktpraktijken, m.i.v. consumentenbescherming
B2B-wet
o Sturing: economische doeleinden van conjuncturele of structurele aard
Conjunctureel: bv. prijzenwetgeving
Structureel: bv. mededingingswetgeving (verbod op concentraties,
kartelafspraken en misbruik van machtspositie en economische
afhankelijkheid)
2
, Waar?
o Wetboek van Economisch recht
o Andere: internationale bronnen, decreten, ordonnanties, gebruiken
Definitie van “onderneming” (algemeen)
OUD ARTIKEL I.1,1° WER (tot 31/10/18)
Natuurlijke persoon of rechtspersoon die op duurzame wijze een economisch doel nastreeft
o Economisch doel = aanbieden van goederen en diensten
Rechtsvorm en winstoogmerk irrelevant
o Duurzaam: zekere organisatie, meer dan sporadisch
Nog van toepassing bij enkele boeken
o Boek IV WER. Bescherming van de mededinging
o Boek V WER. Mededinging en prijsevoluties
o Boek VI WER. Marktpraktijken en consumentenbescherming (I.1,8,39°)
Opm.: ook afwijkende aanknopingspunt voor Boek III WER
o Cf. bv. inschrijvingsplicht KBO (zie later)
NIEUWE ALGEMENE DEFINITIE (sinds 1/11/18)
Artikel 1,1,1° WER
o Iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent
o Iedere rechtspersoon
BEHALVE publiekrechtelijke RP die geen goederen of diensten aanbiedt op
een markt
BEHALVE de staat (alle niveaus) en OCMW
Iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid
BEHALVE indien geen uitkeringsoogmerk en dit ook niet doet
Definitie van “vennootschap” – WVV
Artikel 1:1 WVV:
o Een vennootschap wordt opgericht bij een rechtshandeling door één of meer
personen, vennoten genaamd, die een inbreng doen. Zij heeft een vermogen en stelt
zich de uitoefening van één of meer welbepaalde activiteiten tot voorwerp. Zij heeft
tot doel aan de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel uit
te keren of te bezorgen
Niet langer noodzakelijk samenwerkingsverband
Rechtspersoonlijkheid of niet
Keuzevrijheid maar typendwang
Definitie van “vereniging”
Artikel 1:2 WVV
Een vereniging wordt opgericht bij overeenkomst tussen twee of meer personen, leden
genaamd. Zij streeft een belangeloos doel na in het kader van één of welbepaalde
3
, activiteiten die zij tot voorwerp heeft. Zij mag rechtstreeks noch onrechtstreeks enig
vermogensvoordeel uitkeren of bezorgen aan de oprichters, de leden, de bestuurders of enig
andere persoon behalve voor het in de statuten bepaald belangeloos doel. Elke verrichting in
strijd met dit verbod is nietig
Vormen:
Rechtspersoonlijkheid: vereniging zonder winstoogmerk (VZW) en internationale vereniging
zonder winstoogmerk (IVZW) = ONDERNEMING
Zonder rechtspersoonlijkheid: feitelijke vereniging = GEEN ONDERNEMING
Definitie van “stichting”
Artikel 1:3 WVV
Een stichting is een rechtspersoon zonder leden, opgericht bij rechtshandeling door één of
meer personen, stichters genoemd. Haar vermogen wordt bestemd om een belangeloos doel
na te streven in het kader van één of meer welbepaalde activiteiten die zij tot voorwerp
heeft. Zij mag rechtstreeks noch onrechtstreeks enig vermogensvoordeel uitkeren of
bezorgen aan de stichters, de bestuurders of enig andere persoon, behalve voor het in de
statuten bepaald belangeloos doel. Elke verrichting in strijd met dit doel is nietig
Vormen:
Rechtspersoonlijkheid: private stichting (PS) en stichting van openbaar nut (SON) =
ONDERNEMING
Samenvattend
WER: ondernemingen
WVV: vennootschappen, verenigingen en stichtingen (principieel ondernemingen)
Andere: ad hoc wetgeving
Economisch grondslagenrecht
Economische basisprincipes
Boek II WER
o Belangrijkste: vrijheid van ondernemen (vrijheid van handel)
Vrije keuze van activiteit
Vrije keuze van de wijze waarop deze wordt uitgeoefend
Beperkt door wettelijk kader
Geen willekeurige inperkingen door de uitvoerende macht
Opstart van en verplichtingen van een onderneming
Vestigingsrecht
o Gewesten: decreet 18/5/2018: afschaffing basiskennis bedrijfsbeheer en bewijs
specifieke beroepsbekwaamheid (beenhouwers, bakkers, kappers,…) je hoeft
geen bewijs van kennis of een bepaalde opleiding meer hebben om een bedrijf te
kunnen oprichten
o Specifieke federale vestigingswetgeving: advocaat, banken, verzekeraars,
beleggingsadviseurs,… voor het ganse grondgebied van België van toepassing, wel
bepaalde opleidingen/ diploma nodig
Overzicht van algemene voorwaarden en verplichtingen
o Economische bekwaamheid
o Handels, merk, en VN-naam
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rogiestlizanne2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.11. You're not tied to anything after your purchase.