Uitgebreide samenvattingen van de literatuur voor studiedag 4 (Gedragstherapeutisch proces: initieel, behandelfase en afronding & terugvalpreventie) van de opleiding 'Basiscursus Cognitieve Gedragstherapie Kind & Jeugd' van Forta Opleidingen.
De volgende literatuur is hierin te vinden:
* H6 u...
Inhoudsopgave
Boek: Inleiding tot de gedragstherapie (Hermans, Raes & Orlemans, 2018) ............................................................................. 3
Hoofdstuk 6, De empirische cyclus ......................................................................................................................................... 3
6.1. Inleiding ....................................................................................................................................................................... 3
6.2. De empirische cyclus ................................................................................................................................................... 3
6.3. De empirische cyclus binnen de gedragstherapie ....................................................................................................... 3
6.4. De empirische cyclus en aandacht voor het functionele ............................................................................................. 3
6.5. Tot besluit: het gedragstherapeutisch proces in de praktijk ....................................................................................... 3
Hoofdstuk 11, Evaluatie ......................................................................................................................................................... 4
11.1. Inleiding ..................................................................................................................................................................... 4
11.2. Therapie als een n=1 studie ....................................................................................................................................... 5
11.3. Hoe vaak evalueren? ................................................................................................................................................. 5
11.4. Analysemethoden...................................................................................................................................................... 5
11.5. Tot besluit .................................................................................................................................................................. 6
Boek: Geïntegreerde cognitieve gedragstherapie. Handboek voor theorie en praktijk (Korrelboom & Ten Broeke, 2014) ...... 6
Hoofdstuk 2, Invloeden vanuit de praktijk; integratie van gedragstherapie met cognitieve therapie ................................... 6
2.3. Cognitieve therapie ..................................................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 7, Cognitief-gedragstherapeutisch proces; een overzicht .................................................................................... 8
7.1. Inleiding ....................................................................................................................................................................... 8
7.2. Niveaus en fases in het cognitief-gedragstherapeutisch proces ................................................................................. 8
7.3. Eerste fase: diagnostiek ............................................................................................................................................... 8
7.3.3. Definitieve hulpvraag en behandeldoel .................................................................................................................. 12
7.3.4. Voorlichting over het ziektebeeld en de behandeling ............................................................................................ 12
7.3.5. Ontwikkelen en vaststellen van een behandelplan ................................................................................................ 12
7.4. Tweede fase: interventies ............................................................................................................................................. 12
7.4.1. Therapeutische oefeningen en andere interventies............................................................................................... 12
7.4.2. Evaluatie en bijstellen............................................................................................................................................. 12
7.5. Derde fase: afsluiting ..................................................................................................................................................... 12
7.5.1. Evaluatie ................................................................................................................................................................. 13
7.5.2. Afsluiten van therapie ............................................................................................................................................ 13
7.5.3. Afsluiten van mislukte behandelingen ................................................................................................................... 13
7.5.4. Voortzetten van noodzakelijke maar ‘uitzichtloze’ behandelingen ........................................................................ 13
7.6. Conclusies ...................................................................................................................................................................... 13
Boek: Methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen (Prins, Bosch & Braet, 2018) ...................... 13
Hoofdstuk 9, Gedragstherapie bij adolescenten .................................................................................................................. 13
9.1. Inleiding ..................................................................................................................................................................... 13
9.2. Algemene principes bij de behandeling van adolescenten ....................................................................................... 14
9.3. Specifieke kenmerken en de behandeling van adolescenten .................................................................................... 14
9.4. Therapeutische technieken ....................................................................................................................................... 14
9.5. De rol van de ouders ................................................................................................................................................. 15
1
,Boek: Behandeling van angststoornissen bij kinderen en adolescenten (S. Bögels, 2008) ...................................................... 15
Hoofdstuk 3, Technieken voor cognitieve gedragstherapie bij kinderen ............................................................................. 15
3.1. Structuur.................................................................................................................................................................... 15
3.2. De therapeutische relatie .......................................................................................................................................... 16
3.3. Opsporen van negatieve gedachten .......................................................................................................................... 16
3.4. Uitdagen .................................................................................................................................................................... 16
3.5. Kansberekening ......................................................................................................................................................... 16
3.6. Taartdiagram ............................................................................................................................................................. 17
3.7. Meerdimensionaal en genuanceerd evalueren ......................................................................................................... 17
3.8. De helpende gedachte............................................................................................................................................... 17
3.9. Experimenten ............................................................................................................................................................ 17
3.10. Helpend gedrag ....................................................................................................................................................... 18
3.11. Exposure .................................................................................................................................................................. 18
3.12. Beloning ................................................................................................................................................................... 18
3.13. Rollenspellen ........................................................................................................................................................... 18
3.14. Problemen en valkuilen ........................................................................................................................................... 18
2
, Boek: Inleiding tot de gedragstherapie (Hermans, Raes & Orlemans, 2018)
Hoofdstuk 6, De empirische cyclus
6.1. Inleiding
Elke gedragstherapeut brengt zijn/haar persoonlijkheid, specifieke vooropleiding, interesses et cetera mee in de therapie.
Daardoor kunnen er merkbare verschillen zitten in de stijl en werkwijze. In die grote verscheidenheid zijn ook
overeenkomsten te vinden, er is een algemene werkwijze die de empirische cyclus
volgt.
6.2. De empirische cyclus
Gedragstherapeuten gaan te werk op een wijze die vergelijkbaar is met die van
wetenschappers. Het gedragstherapeutisch proces is gemodelleerd naar de
empirische cyclus die wetenschappers volgen bij hun onderzoeken.
1. Fase 1: Probleemstelling.
2. Fase 2: Gegevens verzamelen (observeren en theorievorming).
3. Fase 3: Hypothesen opstellen (voorspellen) die vervolgens empirisch getoetst
worden.
4. Fase 3: Toetsen van de hypothese (bijv. middels experiment)
5. Fase 4: Evaluatie. Resultaten van de toetsing terugkoppelen naar de
voorspelling.
6.3. De empirische cyclus binnen de gedragstherapie
In de praktijk noemen we bij gedragstherapie de fasen van de empirische cyclus wel
anders:
1. Fase 1: Aanmeldingsprobleem.
2. Fase 2: Informatieverzameling (observeren en theorievorming middels
holistische theorie en functieanalyse)
3. Fase 3: Behandelplan (hypothese of voorspelling). De hypothese die de
therapeut maakt op basis van de HT of FA wordt concreet vorm gegeven in
het behandelplan.
4. Fase 4: De hypothesen worden getoetst middels therapeutische
methoden/technieken, of terwijl, interventies.
5. Fase 5: Evalueren.
Gedragstherapeutisch proces vormt een empirische cyclus:
• Het volgen van de empirische cyclus maakt duidelijk dat (gedrags)therapie
veel meer is dan alleen maar het toepassen van behandeltechnieken.
• De fase van evaluatie heeft een cruciale plaats in het gedragstherapeutisch
proces. Er wordt altijd gekeken of het effect heeft.
• Het evalueren van een behandeling is alleen maar mogelijk indien men
vooraf de behandeldoelen duidelijk heeft geconcretiseerd.
• Ook in de communicatie met de patiënt is concretisering zeer belangrijk, om
transparant te zijn.
• Hoewel de behandeling beschouwd wordt als een experiment met 1
individu (N=1 studie) zal het duidelijk zijn dat dit praktijkexperiment nooit
het sterk ‘gecontroleerde’ karakter van een laboratoriumexperiment zal
hebben.
6.4. De empirische cyclus en aandacht voor het functionele
De empirische cyclus is niet de drijvende kracht binnen niet-gedragstherapeutische stromingen. Vaak is de verzameling van
relevante informatie erg beperkt of beperkt de hypothesevorming zich tot het stellen van een diagnose of worden
behandeldoelen onvoldoende concreet geformuleerd waardoor er amper geëvalueerd kan worden.
De kookboekaanpak (bepaalde probleem heeft een vaste aanpak) zien we veel terug bij klinische diagnoses, gebaseerd op
de DSM- of ICD-categorisatie. Echter, het is niet altijd zo dat een bepaalde aanpak bij een bepaald probleem de beste
aanpak is. eenzelfde probleem zal immers niet altijd eenzelfde behandeling vergen. De kern van een psychologisch
probleem is niet gelegen in de uiting ervan, maar in de functie die het probleem heeft. En dit verschilt van mens tot mens.
Daarnaast zorgt de kookboekaanpak ook voor problemen bij complexere problematiek waar meerdere problematieken
spelen. Er moet veel meer rekening worden gehouden met de betekenis en functie van het gedrag.
6.5. Tot besluit: het gedragstherapeutisch proces in de praktijk
De empirische cyclus is in de literatuur op meerdere manieren uitgewerkt voor de praktijk. Therapie uitoefenen is een
levenslang leerproces.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xjeaninexx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
