Werkcolleges AW
Werkcollege 1: meten van gedrag
Klassikale oefening
We beginnen met een klassikale oefening om te oefenen met het maken van een ethogram,
het kiezen van een observatiemethode en het scoren van gedrag. Vraagstelling:
1. Welke gedragingen van de katten welke van de hond zijn te zien tijdens deze
interactie?
Hond: buighouding, kwispelen, grommen, wegkijken met ogen waardoor je oogwit
ziet wanneer kat de hond grijpt (bij stress), probeert poot over kat heen te zetten om
dominant te zijn
Kat: kwispelt (niet positief), oren naar achter, likken tussen door (overspringgedrag),
grommen, trappen, tongelen, intentie beweging, staren, bijten, bespringen
2. Maak een beschrijving van de gedragingen: ethogram.
Slaan met voorpoot: het dier slaat met 1 voorpoot naar de opponent
Staart zwiepen: staart beweegt van links naar rechts
Intentiebeweging: het dier maakt een beweging richting de opponent zonder deze
aan te raken
Springen = event
Lopen = state
3. Welke observatie methode is geschikt om erachter te komen hoeveel en hoe vaak
spelagressie voorkomt tijdens deze interactie?
Focal continues animal sampling, bout
Groepsopdracht
Casus 1:
In een dierenlaboratorium worden 4 konijnen sociaal gehouden in een
grondhuisvestingsysteem, 2 konijnen per hok in dezelfde stal. De konijnen zijn bij aankomst
van de fokker nog niet gewend aan aanwezigheid van mensen en hanteren en oppakken
door mensen. Graag wil je de dieren laten habitueren aan dierverzorgers en onderzoekers en
meten of dit doel is bereikt. Bekijk de video in het mapje Konijn op Blackboard
Onderzoeksvraag: Vertonen de dieren gedurende het habituatie schema minder angst
gerelateerd gedrag en meer exploratief gedrag naar mensen?
Hypothese: Angst gerelateerd gedrag zal afnemen over de tijd, terwijl exploratief gedrag zal
toenemen over de tijd.
Vragen:
1. Bedenk een experimentele opzet om de onderzoeksvraag te kunnen onderzoeken
Een groep elke dag oppakken en na een bepaalde periode kijken of het gedrag
veranderd is, andere groep geen aandacht geven en ook na een bepaalde periode
kijken. Beter is dieren als eigen controle gebruiken, dus eerste meting is 0 meting en
dan na 2 weken resultaat meten.
, 2. Maak met behulp van het filmpje op blackboard een ethogram van de gedragingen
die jullie willen observeren om de vraag te kunnen beantwoorden
Oren naar achter: state/angst
Oren naar voren: state/exploratief
Besnuffelen omgeving/onderzoeken: state/exploratief geef aan hoe ver van het
object besnuffeld wordt, want van ver weg is niet relevant
3. Welke observatiemethode gaan jullie gebruiken om de dieren te scoren?
Focal sampling continu
Observatiemethoden:
- Sampling: ab libitum (je schrijft op wat je ziet), focal (op 1 dier), behavior (1/2 typen
gedragingen) en scanning (meerdere individuen scannen)
- Recording: continues en time sampling (one zero: tussen de piepjes kijken en
instantaneous: op een piepje alles opschrijven)
4. Voordelen en nadelen van de keuzes die je hebt gemaakt:
5. Wat zou je nog meer doen om deze studie beter op te zetten en uit te voeren?
Meer dieren en ethogram uitbreiden
Casus 3:
In een dierentuin worden Amerikaanse dikhoornschapen gehouden. De dierentuin wil graag
een zo natuurlijk mogelijke situatie nabootsen, daarom worden ze in een rotsachtige
woestijnomgeving (klimaatcontrole) gehuisvest. Graag wil de dierentuin weten of het gedrag
van de kudde lijkt op het gedrag van een kudde in het wild. Er is ook data beschikbaar van
dieren in een natuurreservaat in Nevada om mee te vergelijken.
Onderzoeksvraag: Is het activiteitsbudget (wanneer welke activiteit) van Amerikaanse
dikhoornschapen in de dierentuin vergelijkbaar met het activiteitsbudget van Amerikaanse
dikhoornschapen in het wildreservaat?
Hypotheses:
1. Het activiteit budget van de Amerikaanse dikhoorn schapen in de dierentuin is
vergelijkbaar met de Amerikaanse dikhoornschapen in het wildreservaat (dieren
spenderen evenveel tijd aan verschillende gedragingen)
2. Het activiteitbudget van de Amerikaanse dikhoorn schapen in de dierentuin is
significant anders dan Amerikaanse dikhoornschapen in het wildreservaat (dieren
spenderen een verschillende hoeveelheid tijd aan verschillende gedragingen)
Vragen:
1. Bedenk een experimentele opzet (of beargumenteer hoe lang je gaat observeren en
wat belangrijke voorwaarden zijn) om de vraagstelling te onderzoeken
24 uur met camera toezicht in dierentuin en wildreservaat
, 2. Maak met behulp van het filmpje op blackboard een ethogram van de gedragingen
die jullie willen observeren om de vraag te kunnen beantwoorden
Bokken: event
Lopen: state
Trappen
Drinken
Eten
Op de top van een berg staan
Kop schuin
Tongelen
Lip omhoog
Kop omhoog
Bespringen: event
Oren bewegen
Krabben
Graven
Kauwen
Springen/rennen
Bij activiteitsbudget kan je gedragingen samen voegen
3. Welke observatiemethode gaan jullie gebruiken om de dieren te scoren?
Scanning & time sampling one zero
4. Voordelen en nadelen van de keuzes die je hebt gemaakt:
Voordelen: overzicht koppel, kost weinig tijd
Nadelen: geen details van individuen, grove beschrijving
5. Wat zou je nog meer doen om deze studie beter op te zetten en uit te voeren?
Vaker observeren en meerdere verschillende groepen
6. Als de conclusie is: dieren foerageren minder in de dierentuin en spenderen meer tijd
aan ander gedrag (zoals rusten/slapen maar kan ook bijv. abnormaal gedrag zijn). Zou
je daar dan een vervolgstudie naar doen? Waarom? Wat zou je vraag zijn?
Is wel normaal, dus niet per se een vervolgstudie nodig. Je zou kunnen kijken of het
minder foerageren het wilde en natuurlijke gedrag van de dikhoorn schapen beperkt
en of dat problemen veroorzaakt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annereniers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.00. You're not tied to anything after your purchase.