Summary
Samenvatting - sociologie (srw)
- Course
- Institution
samenvatting van sociologie in het 1e jaar srw aan de ucll
[Show more]
Seller
Followrovinaasare
Content preview
SociologieDeel 1: Op verkenningstocht
Hoofdstuk 1: Sociologie, een poging tot definitie
1. Definitie
- Wat is sociologie?
o Geen éénduidige definitie van sociologie (meer dan 80 verschillende definities)
3 elementen die voorkomen in iedere definitie van sociologie
Het is een wetenschap
Het gaat omtrent sociaal handelen: gedrag van en tussen mensen
Niet elke vorm van gedrag tussen mensen, maar gedrag dat via vaste
gedragspatronen verloopt
o Sociologie is een samenstelling van
Socius (Latijns woord voor ‘metgezel’) / societas (‘samenleving’)
Logos (Grieks woord voor ‘wetenschap’)
o Sociologie
bestudeert de sociale werkelijkheid (enkel menselijke samenlevingen)
heeft haar spelregels
voorlopige definitie: sociologie is de wetenschap van de menselijke
samenlevingen
1.1. Wetenschapskennis VS ervaringskennis
- Ervaringskennis
o Beperkt: tot wat we nu ervaren
o Subjectief: afhankelijk van persoon tot persoon
o Absoluut: omdat je het zelf ervaren hebt lijkt het
absoluut
o Moeilijk verwoordbaar bv. gevoelens voor iemand
o Gericht op het totale object: naar het volledige
plaatje kijken
- Wetenschapskennis
o Onbeperkt
o Altijd aanvechtbaar (cfr. Popper)
Wetenschap draait om uw theorie continu in vraag te stellen en op zoek te
gaan naar feiten die uw theorie weerleggen
o Perfect mededeelbaar
o Aspectueel: wetenschap draait altijd maar enkel om 1 aspect
Biologie: draait om het menselijk lichaam
Sociologie: leefwereld van de mens
Psychologie: geest van de mens
….
o Vertrekt vanuit onderzoekcyclus
o Strikte voorwaarden bij verzamel, verwerken en analyse van gegevens
- Sociologie is NIET gelijk aan ervaringskennis sociologie is een wetenschap, dus het is gelijk
aan wetenschapskennis
1
,Sociologie
1.2. Sociale wetenschappen VS natuurwetenschappen
- Onderzoekselementen
o Sociale wetenschappen: verschillende individuen/samenlevingen/…
o Natuurwetenschappen: identieke onderzoekselementen bv. moleculen, cijfers…
- Wetmatigheden
o Sociale wetenschappen: geen wetmatigheden / niet universeel
Wat in het westen belangrijk is, kan in Azië niet belangrijk zijn
Polygamie: overkoepelend
Polygenie: een man moet/mag meerdere vrouwen hebben
Polyandrie: een vrouw mag meerdere mannen hebben
o Natuurwetenschappen: universele wetmatigheden / overal en altijd geldig
Zwaartekracht
Formule in wiskunde
Wet in fysica
….
- Onderzoeker buiten het onderzoeksveld VS deel van het veld
o Natuurwetenschappen: onderzoeker staat buiten het onderzoeksveld
o Sociale wetenschappen: onderzoeker staat binnenin het veld
Is sociologie 100% objectief/neutraal/waardenvrij?
Kan een gescheiden onderzoeker objectief onderzoek doen naar de
gevolgen van een scheiding?
Kan een fervent aanhanger van jeugdbewegingen objectief
onderzoek doen naar het sociaal engagement van jongeren?
Ja, dat kan door bepaalde technieken
1.3. Onderscheid tussen sociologie en ander sociale
wetenschappen
- Er zijn verschillende menswetenschappen/sociale wetenschappen. Wat hebben ze gemeen?
o Studieobject: ze bestuderen allemaal de mensen, individuen, de mensensamenleving
o De zoektocht naar wetmatigheden
o Wetenschappelijke analyse daarvan
- Waar light het verschil tussen sociologie en andere menswetenschappen?
o Sociologie: kijkt vanuit de samenleving naar het menselijk gedrag en probeert het
menselijk gedrag te verklaren vanuit de maatschappelijk structuur en/of cultuur
o Sociologie heeft oog voor vaste (sociale) gedragspatronen en minder aandacht voor
het particuliere, het hoogst persoonlijke gedrag
o ≠ psychologie: kijkt naar het menselijke gedrag vanuit persoonlijke factoren
in onze maatschappij groeiende nadruk hierop = psychologisering
- verschil tussen sociologie en psychologie
o psychologie: kijkt naar individuele kenmerken
o sociologie: kijkt niet naar persoonlijkheidskenmerken, maar naar de context
- Interdisciplinariteit
o De menswetenschappen staan niet compleet los van elkaar: ze zijn interdisciplinair
o Metafoor voor interdisciplinariteit: plein met huizen , waarbij elk huis een discipline
is
2
,Sociologie
Vanuit elk huis bekijken de inwoners (wetenschappers) de gebeurtenissen
vanuit een specifieke hoek
Je kan vanuit verschillende invalshoeken naar een casus kijken
- Onze definitie van sociologie
‘Sociologie is de menswetenschap die op een systematische wijze kennis en inzicht wil
verwerven in sociale relaties tussen mensen, meer bepaald de vaste gedragspatronen.’
o Sociologie analyseert op 3 niveaus
Micro: niveau van individuen en z’n sociale relaties binnen
Bv. het gezin; relatie tussen kinderen en ouders, vriendengroep…
Meso: niveau van sociale groepen
Bv. ondernemingen, scholen, verenigingen
Macro: niveau van maatschappelijk systeem
Bv. hoe evolueert het aantal huwelijken en echtscheidingen in onze Belgische
samenleving?
- Een socioloog heeft verschillende taken (staan niet los van elkaar)
o Empirisch-analytische taak: cijferaar (meten is weten)
Betrouwbare kennis verzamelen over de samenleving, zonder
waardeoordeel kijken naar evolutie en vergelijken met andere SL
Is dat echt zo?
Is dat een nieuw verschijnsel?
Doet zich dat ook elders voor?
Hoe kunnen we dat verschijnsel verklaren vanuit de cultuur en
structuur van een samenlevingsverband?
Ideaal voor beleidsvoorstellen: wat kunnen we eraan doen?
Sociologen zijn gegeerd door beleidsmakers omdat ze weten wat er
in de samenleving heerst. Beleidsmakers willen graag vanuit
cijfermatige gegeven en conclusies van sociologen beleidsvoorstellen
kunnen doen
o Kritische taak: mythejager
Ingaan tegen vooroordelen/mythes
Aantonen dat de werkelijkheid niet is zoals ze lijkt
Voorbeelden
Velen zijn ervan overtuigd dat de liefde geen onderscheid maakt
naar sociale afkomst
Veelal worden mensen verliefd op iemand met een
gelijkaardige sociale achtergrond (religie, leeftijd, socio-
economische situatie….)
Velen zijn ervan overtuigd dat een diploma verwerven enkel het
gevolg is van talent en inzet
Sociale milieu van die persoon speelt ook een grote rol
Velen denken dat werklozen kiezen om werkloos te zijn: Wie wil,
vindt werk
3
, Sociologie
Hoofdstuk 2: het ontstaan en de grondleggers
van sociologie
1. Het ontstaan van de Sociologie
- Jonge wetenschap: 19e eeuw met grondslagen in 18e eeuw
o Voordien werd ook al nagedacht over de samenleving, maar dat gebeurde in de
filosofie, de rechtsgeleerdheid en de politieke leer
- In deze periode
o Industriële revolutie
Ontstaan van nieuwe productieproces: fabriekssysteem
Door de arbeidsdeling in de fabriek vervreemdde de arbeider van het
eindproduct
Differentiatie: hij vervaardigt in de fabriek slechts 1 onderdeel van
het eindproduct
Arbeiders werden geconfronteerd met uitbuiting vanwege hun werkgever
Er ontstond daardoor een solidariteit onder de arbeiders, waardoor
er opstanden georganiseerd werden
o Urbanisatie bv. Chicago School
Plattelandsvlucht: mensen trekken naar steden omdat er daar werk is
zorgt voor stijging van de stadsbevolking
Het bracht sociale problemen met zich mee (armoede, slechte
gezondheid/hygiëne)
o Opkomst van de wetenschap als verklaringsmechanisme
Voor de 19e eeuw verklaarde God alles (‘God heeft het zo
gewild’) en daar kon niks tegen weerlegd worden.
Vanaf de 19e eeuw werd de godsdienst steeds minder als
verklaringsmechanisme aanvaard.
Meer mensen begonnen de wetenschap te gebruiken om
zaken te verklaren en daar concreet beleid naar te voeren
o Nadruk op het sociale
Voor de 19e eeuw was er het idee dat het individu het meest
belangrijke is
een groep bestaat uit de som van de individuen.
Vanaf de 19e eeuw werd er gezien dat een groep meer vormt
dan de delen apart/dan de som van de delen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rovinaasare. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81113 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now