Summary
Samenvatting Deel 2: De belgische staatsstructuur
- Course
- Institution
Deel 2: De belgische staatsstructuur
[Show more]
Seller
Follow
sennaschaes
Content preview
Deel 2: De belgische staatsstructuur→ Recht is een beleidsinstrument, het is een politiek product. Het heeft dus nauw verband
met de staatsstructuur van een land.
, Hoofdstuk 4: De algemene kenmerken van de Belgische staat
1. Inleiding
2. Democratische staat
= Een staat waarin het volk geregeerd wordt door het volk. Streeft naar een regering door
en voor het volk, hiervoor zijn verkiezingen nodig. Zodat het volk zich kan laten
vertegenwoordigen.
→ Voorwaarden democratie:
1. Periodiek uitbrengen van een stem (om de vijf jaar).
= Verkiezingen moeten regelmatig plaatsvinden.
2. Vrije / geheime verkiezingen
= Je mag zowel voor als tegen gezagsdragers uit te spreken en er is geen controle op
wie je stemt.
→ Democratische particratie = Politieke partijen beslissen over de kandidaten
die (op een verkiesbare plaats) op een lijst worden geplaatst.
→ Een verkiezing kan plaatsvinden indien…
1. Vrijheid van meningsuiting geldt
2. Vrijheid van vereniging geldt
3. Vrijheid van vergaderen geldt
3. Recht om zelf een politieke partij op te richten (er is geen partij waarbij uw mening
aansluit).
4. Vrije meningsuiting (zelfs als uw mening te dwaas is)
⇒ Een democratie is NIET de wil van de meerderheid (½ + 1), want die meerderheid moet
rekening houden met de rechten van de minderheden. We gebruiken de ½ + 1 wel als
uitgangspunt (men moet dus in de Kamer een meerderheid halen van 75+1), maar er geldt bij
ons ‘bijzondere meerderheid’.
, !!! Bijzondere meerderheid (artikel 4!)
= Drietrapsraket omdat bepaalde elementen / gevoelige aspecten in onze staat niet
gewijzigd kunnen worden indien de andere taalgroep niet akkoord is. De federale
regering bestaat uit de Kamer (volksvertegenwoordigers) en de Senaat, die beide een
nederlandse en een franse taalgroep bevatten.
1. Minstens ½ + 1 van de stemmen van elke taalgroep in elke kamer (Franse
en nederlandse kamer + franse en nederlandse senaat) is ‘ja’.
2. Minstens ½ + 1 leden van elke taalgroep moet aanwezig zijn.
3. Alle ‘ja’ stemmen van beide taalgroepen moet gelijk zijn aan ⅔.
+ Er wordt geen taalgroep uitgesloten. De Waalse bevolking is met veel
minder en hun stem zou dus niet worden gehoord.
- Vergrendeling: Er kan niets aan verandert worden want de Fransen zouden
‘nee’ stemmen. De Fransen zijn baas over deze grendel, kan problemen door
ontstaan als de Vlamingen dit niet meer willen.
3. Representatieve instellingen
= De staatsinstellingen (bv. kamer, senaat,..) in België zijn representatieve /
vertegenwoordigende instellingen, ze vertegenwoordigen het volk.
- Beslissingen worden genomen door de verkozen vertegenwoordiger in naam van
het volk (en dus niet door het volk zelf) = Filosofisch concept .
→ Vertegenwoordigers vertegenwoordigen niet enkel de mensen die op hen hebben
gestemd maar de gehele bevolking ⇒ representatief zijn
- Indien er wetten gemaakt worden, die ons binden, kunnen we deze enkel
aanvaarden want de parlementsleden spreken namens ons (anders dictatuur).
, 4. Gerationaliseerd parlementair regime
→ Parlementair regime = Alleen het parlement wordt verkozen door het volk en niet de
regering, maar deze moet zich wel verantwoorden aan het parlement (→ dus wel
democratisch). De volksvertegenwoordigers controleren de regering.
! Een land met een representatieve instelling, is niet noodzakelijk een parlementair
regime.
- Presidentieel regime: Landen met representatieve instellingen (instellingen die het
volk vertegenwoordigen), zonder dat er een parlementair regime aan gekoppeld is.
Regeringsmacht ligt bij het staatshoofd, die verkozen is door het volk, uitgeoefend
door medewerking van ministers die hij zelf uitkiest. Zij moeten enkel verantwoording
afleggen tov de president, en niet tov het parlement (bv. VS).
- Semi - presidentieel regime: President wordt bij algemeen stemrecht verkozen, hij
heeft dus eigen legitimiteit en stelt een regering samen. Hij is voorzitter van de
ministerraad (regering), maar de regering moet zowel tov hem als het parlement
verantwoording afleggen (bv. Frankrijk).
→ Gerationaliseerd parlementair regime
België is sinds 1993 een ‘gerationaliseerd’ parlementair regime. Met als doel stabiliteit
voorzien. Er voor zorgen dat de regering niet om de zoveel maanden ‘viel’, want dan zag men
de gevolgen van het verandering in het beleid niet.
Rationalisering te zien op 2 vlakken (ARTIKEL 46 en 96):
1. Politieke en financiële controle van de federale regering kan enkel nog worden
uitgevoerd door de Kamer van volksvertegenwoordigers (de regering moet enkel aan
de Kamer verantwoording afleggen). Enkel de Kamer verleent investituur / het
vertrouwen aan de regering. De regering krijgt zijn macht voor een bepaalde
legislatuur (periode dat de regering aan de macht is).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sennaschaes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now