Summary
Samenvatting hoofdstuk 16 - Mens en Recht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting hoofdstuk 16 vanuit het boek 'Mens en Recht' de 9e druk.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
AvansSociaal
Reviews received
Content preview
Samenvatting Hoofdstuk 16 – Hulp- en dienstverleningInleiding
Hulp- en dienstverlening in zorg en welzijn wordt geboden door professionals in zeer uiteenlopende
vormen en omstandigheden. Dit bepaalt mede hun rechtspositie en hun relatie met de cliënt.
Maatgevend voor het handelen van de professional in het sociaal domein is de professionele
standaard.
16.1 Organisatie van hulp- en dienstverlening
Hulp- en dienstverlening door professionals in het domein sociaal werk vindt plaats op diverse
zorgterreinen (ouderenzorg, maatschappelijke opvang, jeugdhulp, etc.), op talloze
manieren/zorgvormen (spoedzorg, jeugdzorg, opvang en verblijf, etc.) en vanuit verschillende
instellingen (MEE, GGZ, thuiszorg, etc.). Sociaal agogische professionals kunnen in loondienst zijn of
werkzaam zijn als zelfstandige. Dit onderscheid bepaalt mede hun rechtspositie en kan ook invloed
hebben op hun relatie met de cliënt.
De hulp- en dienstverlening is vaak gebaseerd op een overeenkomst tot verlening van diensten. De
professional moet voldoen aan bepaalde eisen. Hij heeft op grond van zijn werkzaamheden een
relatie met de cliënt en met de eigen en andere instellingen, waaruit bepaalde
verantwoordelijkheden voortvloeien. De regelgeving stelt kaders voor zijn handelen, beroepscodes
en richtlijnen vullen het professioneel handelen verder in.
Er zijn twee dilemma’s binnen het gebied van zorg en welzijn. Het huidige uitgangspunt is
vraaggestuurde hulp- en dienstverlening. Er kan voor de professional een probleem ontstaan als de
cliënt geen hulp wil vragen, het kan doorgaans niet verplicht worden opgelegd.
Vraaggestuurde hulp- en dienstverlening = hulp wordt alleen gegeven als erom gevraagd is
en als deze geïndiceerd is
Een tweede dilemma ontstaat doordat hulp- en dienstverlening niet voldoende is toegesneden op het
aantal of het soort aanvragen omdat er te weinig geschikte behandelplaatsen zijn of omdat er te
weinig professionals zijn. Cliënten in ernstige of crisissituatie verkleinen het aanbod in hulp- en
dienstverlening. De professional moet om kunnen gaan met deze tekortkomingen van het juridische
systeem en van de organisaties.
16.2 Bekwaamheid en professionaliteit
De basis van de professionaliteit en vakbekwaamheid van een professional worden gelegd in de
opleiding. De kwaliteit van de professional wordt bewaakt en bevorderd door de
beroepsverenigingen, zoals BPSW. Professionals die aan de eisen voldoen, kunnen worden
geregistreerd als lid in de beroepsregisters.
Beroepsverenigingen = Vereniging met leden die een bepaald beroep uitoefenen ;
verenigingen die eisen stellen aan diploma’s, scholing, praktijkervaring en intervisie
Beroepsnormen = waarden en normen die gelden voor een bepaald beroep
Verder worden door de beroepsverenigingen beroepscodes, richtlijnen, algemene gedragsregels en
protocollen opgesteld. Deze vormen de neerslag van beroepsnormen (integriteit, respect, etc.) De
genoemde documenten van de beroepsverenigingen bevatten regels waaraan professionals zich
moeten houden in de relatie tot de cliënt, de collega’s en de instelling. Professionals die hier niet naar
handelen, kunnen hun lidmaatschap kwijtraken.
, De professional is vanzelfsprekend ook gebonden aan de wettelijke geboden en verboden. In het
Wetboek van Strafrecht zijn bepaalde gedragingen strafbaar gesteld. De WGBO eist dat de
hulpverlener bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed hulpverlener in acht neemt en daarbij
handelt in overeenstemming met de verantwoordelijkheid die hij heeft op grond van de voor
hulpverleners geldende professionele standaard. Iedere professional dient zich hier aan te houden.
Professionele standaard = Verzamelnaam voor alle normen in wet- en regelgeving en de
beroepsnormen die gelden voor degene die een bepaald beroep uitoefent
Professionele autonomie = Vrijheid voor degene die een bepaald beroep uitoefent om te
beoordelen hoe hij binnen de kaders van zijn professionele standaard in een bepaalde
situatie zal handelen
De professional heeft ook een zogenoemde professionele autonomie. De professional mag niet zijn
eigen waarden en normen aan een cliënt opleggen. Je toont respect voor de identiteit en de eigen
verantwoordelijkheid van de cliënt.
Binnen het maatschappelijk werk wordt vaak van de Code gesproken, namelijk: ‘Als sociaal agogisch
werker onthoud ik me van machtsmisbruik ten aanzien van de cliënt’. Het is een specifieke
beroepscode voor deze beroepsgroep.
16.3 Relatie van de professional met de cliënt
De relatie van de professional met zijn cliënt wordt juridisch gezien bepaald door de professionele
standaard. In deze relatie zijn twee grondrechten van belang, namelijk het recht op eerbiediging van
de persoonlijke levenssfeer (recht op privacy) en het recht op onaantastbaarheid van het menselijk
lichaam (recht op persoonlijke integriteit).
16.3.1 Recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer
Naast de garantie op inzagerecht en recht op informatie, moet de professional ook het recht op de
persoonlijke levenssfeer (recht op privacy) respecteren. Dit betekent dat hij soms niet de door derden
gevraagde informatie mag geven. Dit beroepsgeheim of deze zwijgplicht is niet voor alle
professionals in een wet geregeld.
Beroepsgeheim = Plicht voor degene die een bepaald beroep uitoefent om te zwijgen over
informatie, waarvan hij weet of vermoedt dat hij die op grond van zijn beroep of een wettelijk
voorschrift geheim moet houden
Schending van het beroepsgeheim is strafbaar. Het betreft niet alleen de informatie die de cliënt zelf
verstrekt, maar ook informatie over de cliënt die de professional op een andere manier heeft
verkregen. Een cliënt kan aangifte doen als hij van mening is dat het beroepsgeheim is geschonden.
Het beroepsgeheim is in twee wetten uitgewerkt en in de Code opgenomen:
De jeugdhulpverlener verstrekt aan de betrokken jongere desgevraagd zo spoedig mogelijk
inzage in en een afschrift van het dossier, of delen daarvan. Aan anderen mag de professional
in beginsel alleen informatie geven over de jongere in het dossier als deze daarvoor zijn
toestemming heeft gegeven
De Wet BIG legt een beroepsgeheim op aan degene die geregistreerd zijn als
beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg. Ook degenen die onder hun verantwoordelijkheid
werkzaam zijn hebben een beroepsgeheim, oftewel afgeleid beroepsgeheim
De Code: ‘Als sociaal agogisch werker respecteer ik de privacy van de cliënt’
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AvansSociaal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49160 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now