Summary
Samenvatting Radiotherapie
- Course
- Institution
College radiotherapie, schriftelijk abdomen
[Show more]
2 reviews
By: shaque • 6 months ago
By: dominiqueklarenbeek • 6 year ago
Seller
Followlotje_breetje
Reviews received
Content preview
Radiotherapie onderwijspoli uitgewerktIn 2008 is in NL kanker vastgesteld bij 78000 mensen, en 41000 mensen zijn eraan overleden. De
meest voorkomende tumoren zijn:
- Vrouw: mammae, colorectaal, long.
- Man: prostaat, long, colorectaal.
Kanker is ongeremde, ongecontroleerde celdeling.
Benigne tumoren: expansief.
Maligne: invasief en mogelijkheid tot metastasering.
Een tumor van 1 cm bevat ongeveer 109 cellen. Er zijn ongeveer 30 celdelingen nodig voor 10 9 cellen.
In geval van een verdubbelingstijd van 3 maanden, is er dan 7,5 jaar nodig voor een tumor van 1 cm.
Behandelmogelijkheden:
Lokaal: chirurgie en radiotherapie.
Systemisch: chemotherapie, hormonale therapie en targeted therapie (o.a. TK-remmers en mAb’s).
Combinatietherapie: concomitant (gelijktijdig) en sequentieel.
50% van de kankerpatiënten krijgt in de loop van het behandeltraject te maken met radiotherapie.
Het is relatief goedkoop: 5% van de kosten van oncologische zorg gaat naar radiotherapie.
Bij radiotherapie worden er mensen met (meestal) kanker behandelt door middel van ioniserende
straling met een hoog doordringend vermogen.
Radiotherapie kan curatief, adjuvant of palliatief gegeven worden. Palliatieve indicatie is 40%,
curatieve indicatie (= ook adjuvant) is 60%.
Radiotherapie is een plaatselijke behandeling: heeft alleen effect in het bestraalde gebied. Maligne
cellen verdragen bestraling slechter dan gezonde cellen.
Curatieve radiotherapie:
- Radiotherapie als primaire behandeling: bijv. bij hoofd-hals tumoren, cervixcarcinoom, prostaat
carcinoom, bronchus carcinoom.
- (Neo-)adjuvante radiotherapie: post-operatief (mammacarcinoom bij borstsparende behandeling)
of pre-operatief (rectumcarcinoom).
Palliatieve radiotherapie wordt gegeven bij:
- pijnlijke botmetastasen
- pijnlijke kliermetastasen
- obstructie door tumor (bijv. oesofagus)
- symptomatische hersenmetastasen
- Compressie van vitale structuren (bijv. myelum).
- Bloedverlies (bijv. maag of blaas).
Voorkomen van paralyse: binnen 24 uur na begin van de neurologische symptomen start RT 5 x 4 Gy
en start dexamethason.
Radiotherapie heeft een zeer goede werking in de periferie van tumoren, maar werkt soms slechter
in het centrum, bijv. t.g.v. hypoxie.
Chirurgie is zeer effectief in het wegnemen van de macroscopische tumor, echter zijn er soms
beperkingen door bijv. vitale structuren. Hierdoor is er kans op het achterblijven van microscopische
ziekte.
een combinatie van chirurgie en radiotherapie wordt soms toegepast om beperktere chirurgie
mogelijk te maken, bijv. mammasparende behandeling.
, Radiotherapie in combinatie met chirurgie
Pre-operatief bestralen:
- hiervoor moet het duidelijk zijn waar de tumor zit.
- Er mag geen veranderde anatomie zijn waardoor high-risk gebieden verplaatst kunnen worden.
- Mogelijk is er een betere oxygenatie.
- Je hebt een lagere dosis nodig.
- Echter: je moet alert zijn op wondgenezingsstoornissen van de operatie!
Postoperatief bestralen:
- De definitieve PA bekend, en hierdoor vind mogelijk betere patiëntselectie plaats.
- Het doelvolume kan aangepast worden aan bevindingen tijdens de operatie.
- De wond kan eerst genezen, en hierna pas post-operatief bestralen; is gunstig.
- Echter: er is een grotere kans op hypoxie, doordat darmlissen gefixeerd kunnen zijn na OK.
In sommige gevallen leidt chirurgie tot slechte functionele resultaten, zoals bij een anus carcinoom
(verlies sfincter) of een klein larynxcarcinoomalleen radiotherapie, geen chirurgie indien mogelijk.
Radiotherapie in combinatie met chemotherapie
Radiotherapie geef je lokaal en locoregionaal. Je geeft het aan de microscopische tumor, en aan
verwachte gebieden met microscopische ziekte.
Chemotherapie heeft een systemisch effect:
- Adjuvant: microscopische ziekte.
- Neo-adjuvant: macroscopische en microscopische ziekte.
- Palliatief.
Chemoradiatie is het gelijktijdig geven van chemotherapie en radiotherapie. Het is bedoeld om de
therapeutische breedte te vergroten.
Klinische radiotherapie
In het voorbereidingstraject wordt er een CT(-PET) gemaakt. Het doel hiervan is het maken van een
scan als uitgangspunt voor treatmentplanning in bestralingsverhouding, en het vastleggen van een
referentiepunt.
Een CT (-PET) is anders dan andere diagnostische scans: je houding, speciale instructies voor bijv.
blaasvulling, hulpmiddelen voor stabiele houding, soms registratie van ademhaling (je kunt aangeven
dat je alleen wilt bestralen in een bepaalde fase van de ademhaling). Contrastmiddelen worden enkel
op indicatie gebruikt, ze hebben namelijk als nadeel dat er correctie nodig is voor de dosisberekening.
Hulpmiddelen op maat: worden gemaakt in een mouldroom: bij bestraling van hoofd/hals is het
bijna altijd nodig een bestralingsmasker te maken, met als doel:
- Fixatie van het hoofd tijdens de bestraling, zodat de bestraling zo nauwkeurig mogelijk kan.
- Als ondergrond voor aantekenen.
het maken duurt ongeveer 15-30 minuten.
PET
Pet = Positron Emissie Tomografie.
De meest gebruikte isotoop bij een PET-CT scan is 18F, gekoppeld aan glucose. Het is nuttig voor de
bepaling van de tumorpositie, en onderscheid met bijv. atelectase. Tumoren zijn echte
suikerverbruikers. F gekoppeld aan glucose wordt gemetaboliseerd als een normale suiker: dit komt
vooral in de tumor terecht. Je hoeft vaak niet de hele tumor te bestralen, maar vooral de stamcellen;
deze lichten vooral op bij de PET scan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lotje_breetje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50990 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now