§1 De verwantschap tussen soorten
Soorten en hun wetenschappelijke naam
Een soort is een groep organismen met overeenkomstige uiterlijke kenmerken en de mogelijkheid
om vruchtbare nakomelingen te krijgen. Biologen gebruiken DNA, waaronder de DNA-barcode,
afkomstig van het mitochondriale DNA (dieren) en het chloroplast-DNA (planten) om een soort te
identificeren.
Elke soort heeft een wetenschappelijke naam, die bestaat uit een geslachtsnaam (hoofdletter)
gevolgd door een soortaanduiding (kleine letter). Dit is de binominale naamgeving.
Indeling en verwantschap
De ordening van de biologie is de taxonomie. Biologen delen soorten in op basis van verwantschap
met andere soorten. Van groot naar klein: domeinen → rijken → afdelingen → klassen → orden →
families → geslachten (of genus) → soorten → organismen. Wetenschapper Linnaeus gebruikte rijk als
hoogste taxon, nu gebruiken taxonomen domein als hoogste taxon. Er zijn drie domeinen, elk met een
eigen type ribosomaal RNA: archaea, bacteriën en eukaryoten.
Archaea zijn net als bacteriën prokaryoten, eencelligen zonder kernmembraan en celkern. Hun
cirkelvormig DNA ligt los in het grondplasma. De binnen- en buitenkant van de cel zijn met elkaar
verbonden tot een enkelvoudig membraan. De celmembranen van bacteriecellen en eukaryote cellen
hebben altijd een dubbele laag fosfolipiden. Eukaryoten hebben het DNA in een celkern.
, §2 Populaties
Methoden om een populatiegrootte te bepalen
Een populatie is een groep organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied. De
populatiegrootte is te bepalen door middel van:
Tellen (kleine populatie, niet bewegend, makkelijk te vinden)
Schatten
I. Transect methode:
Tellen van het aantal organismen van dezelfde soort in een m2 en vervolgens het aantal m2
waarop het organismen leeft bepalen, en zo het totale aantal schatten.
Vangst-terugvangstmethode:
Met deze methode bepalen biologen de populatiegrootte N van kleine diersoorten. De
biologen merken alle gevangen dieren (n1), en laten ze weer vrij. Na een tijdje vangen de
biologen opnieuw een aantal dieren (n2). Daarvan is een deel gemerkt (n3).
N = (n1 x n2) / n3
N /n1 = n2 / n3
DNA-onderzoek (met vacht/haar, van elk individueel een haar vinden)
Wisselende populatiegrootte
Populaties groeien door geboorte en immigratie en nemen af door sterfte en emigratie. De
beperkende factor (de factor die niet vanzelfsprekend is, zoals het voedselaanbod of het aantal holle
bomen voor nesteling) heeft de grootste invloed op het aantal organismen dat in een bepaald gebied
kan leven. De draagkracht van een gebied is de maximale hoeveelheid voedsel en schuil- en
nestgelegenheid die het kan bieden voor de organismen die er leven, waardoor de grootte van de
populatie(s) jarenlang constant blijft.
Belang van natuurbeheer
Natuurbeheer is erop gericht te voorkomen dat de soortensamenstelling afneemt. Met maatregelen
stimuleren beheerders de toename van bepaalde populaties of remmen die juist af. Veel
leefgebieden zijn door mensen opgedeeld in kleine stukken, zoals door het aanleggen van
snelwegen, dat is versnippering. Het risico van versnippering is uitsterven van soorten, doordat er
minder variatie in het DNA zit. Aparte verbindingen voor dieren zoals ecoducten over snelwegen
zorgen voor ontsnippering: het weer samenvoegen van kleine stukken leefgebied. Een verstoring
kan zorgen voor een snelle en blijvende verandering in een ecosysteem, door bijvoorbeeld een te
groot aantal grazers die gras eten waardoor kale vlaktes overblijven. Herintroductie is het invoeren
van soorten die plaatselijk verdwenen zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dagmarvtk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.