Samenvatting Hoofdstuk 3 / les 3 geschiedenis van het publiekrecht
9 views 0 purchase
Course
Geschiedenis van het publiekrecht (C01X0A)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Een samenvatting van les 3 / hoofdstuk 3 geschiedenis van het publiekrecht. Met kleuren, schema's, vergelijkende kolommen en aanduidingen van belangrijke zaken. O.b.v. deze samenvatting een 17/20 behaald.
Samenvatting les 3 GPuR
Lodewijk XIV: De dynastieke vorstenstaat
Overture: Le Ballet Royal de la nuit (1653)
Een 12-urig ballet waar op het einde L XIV opkomt als de zon.
Ballet toont overwinning van Koninklijke macht
De fronde en de persoonlijke regering van Lodewijk XIV
1638 geboorte
1643 troonbestijging
1647-1653 Fronde
1661 dood van Mazarin (eerste minister), begin persoonlijke regering L XIV.
« Sans doute j’appartiens au monde à qui je sers. Je ne suis point à moi, je suis à l’Univers, le luy dois
le rayons qui couronnent ma teste. C’est à moy de régler mes temps & mes saisons. Et l’ordre ne veut
pas que mon plaisir m’arreste. Dans tout mes Maisons » -> basis van regime L XIV
“ancienne regime”
Het is tegen dit regime dat men overal in opstand komt
Geschiedenisschrijving over L XIV
Achterhaalde visie in de geschiedenisschrijving;
Nadruk op vorstelijk absolutisme; ‘principes legibus (ab)solutus’
Koning is niet gebonden aan recht = rechtsmacht in moderne zin
o Koning als maker van het recht
Recente visie
Vooral ook nadruk op Koning als hoogste drager van rechtsmacht in traditionele zin
o Bewaker van bestaand orde en recht
o Hoogste rechtsmacht
o Aan top van piramide met verdeelde rechtsmacht (geen monopolisering op basis van
delegatie)
o Samenwerking met elites (vooral ambtsadel)
Poging tot uitschakeling van oude elites en zelfstandige spelers
Meer inschakeling van het staatsapparaat
De moderne natiestaat van de 19e eeuw
Natiestaat waarbij interne soevereiniteit is gerealiseerd. Waar de interne soeverein de exclusieve
rechtsmacht heeft
Kenmerken;
Exclusieve rechtsmacht
Abstracte notie van de staat
o Staat bestaat los van soeverein Allemaal niet
Scheiding publieke en private sfeer het geval bij
o Iedereen is gelijk aan recht onderworpen in de staat Lodewijk XIV
Allen op gelijke manier onderworpen
Territoriale eenmaking van het recht
Moderne bureaucratie à la Weber (Max Weber 1864-1920)
, Max Weber en het model van de moderne bureaucratie
Moderne bureaucratie
= Meritocratie
Bekleden van ambten o.b.v. benoeming, expertise, professionaliteit
Niet verhandelbaar, scheiding ambt en privaat vermogen
Hiërarchie en duidelijke afgrenzing bevoegdheden
Het model van het ancien régime onder Lodewijk XIV
Dynastieke doelen
o Verdedigen en verhogen van de macht en reputatie van de dynastie
Leger van 400.000 man
Ambtenarij van 80.000 man
En spanningen tussen;
o Absolutistische afspraken: verwerven van exclusieve ongebonden (= absolute)
rechtsmacht
o Rol van de Koning als hoofd en bewaker van de bestaande orde en recht
De bestaande orde van de standenmaatschappij
Aspecten van de bestaande orde
1. Standenmaatschappij
2. Familie als multi-generationele dynastie (= familie is zowel overledenen als toekomstigen)
a. Reputatie/eer versus glorie
b. Bezit
3. Hiërarchische structuren van rechten over onroerende goederen (bezittingen)
a. Dominium = controle/bezit
i. Rechten van gebruik en bezit
ii. Elementen van overheids- en rechtsmacht
Standenmaatschappij
Clerus
Adel
o Zwaardadel (noblesse d’épée)
Traditionele adel; landeigenaar en vaak een Deze hebben
militaire functie. Spelen militaire rol als dienaar bestuurlijke macht
Koning en
o Ambtsadel (noblesse de robe) vertegenwoordiging
Adel van de toga. Adel die openbare ambten
bekleden, vaak juristen. Als men 3 generaties op rij
ambtenaar was, kon men tot adel behoren. (beetje
“B”-adel, maar heel veel macht
Derde stand
(vierde) stand -> tellen niet. Wel 80% van de bevolking. Dient alleen om te melken.
Cruciaal privilege van de adel is dat ze geen grondbelastingen betalen (enkel het “voetvolk”,
pachters, betalen “cijnzen”)
Familie en reputatie
Je bent een schakeltje in een lang verhaal. Elke familie ziet zichzelf als een dynastie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtengernoazen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
