Gezinsvormen veranderen continu waardoor een afbakening niet mogelijk is.
In het Engels spreekt men over onderscheid “nuclear family” en “(extended) family”.
In het Nederlands over gezin en familie…
Familie is een variërend in niet strikt te definiëren begrip
De omvang van WIE tot een familie behoort varieert over PLAATS EN TIJD
De NORMATIEVE VERWACHTINGEN ivm hoe je een familie moet vormen varieert over
PLAATS EN TIJD
Het BELANG dat aan familie gehecht wordt varieert over PLAATS EN TIJD
Veel van wat er in sociologie is geschreven over familie is vanuit Westerse invalshoek, we proberen dit
soms breder te trekken, of in ieder geval correct te kaderen.
Dus nu ook vooral Europese cijfers, maar af en toe wereldwijd
BELANG VAN FAMILIE
Overal familie gezien als iets belangrijk, maar wel variatie tussen landen
% of people that say family is very or quiet important in their life
België: 98%
Global ranking of values (World Value Survey)
On average, values rank in the following order from most to least important:
family, work, friends, leisure time, religion and politics.
For all but five countries surveyed, family was the highest ranked value.
Among countries where family was not ranked first, the Netherlands was the only country
where respondents ranked friends as the highest priority
Ghana was the only country where respondents ranked work above all else.
The three remaining countries - the Arabic countries of Algeria, Egypt, and Qatar - religion
was ranked most important.
INTERGENERATIONELE SOLIDARITEIT
Percentage of people that agree with the statement that adult children have the duty to provide long-
term care for their parents even at the expense of their own well-being
België: 78%
Percentage of people that agree with the statement that regardless of what the qualities and faults of
one’s parents are, one must always love and respect them
België: 65%
1
,BELANG VAN HUWELIJK
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that a marriage or a long-term
relationship is necessary to be happy
België: 53%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that it is alright for two people
to live together without being married
België: 88%
Percentage of people that think marriage is an outdated institution
België: 33%
HET HUWELIJK & GEZINSVORMING:
HETERONORMATIVITEIT & “VOORTPLANTINGSNORMATIVITEIT”
Naast het idee rond het huwelijk, het belang dat er aan gehecht komt en het voorkomen – zijn er ook
heel wat normatieve ideeën rond het huwelijk
Bij het huwelijk wordt vaak als norm gezien dat het een instituut is dat heteronormatief is en waarin
kinderen moeten geboren worden.
Heteronormativiteit: heteronormaliteit of heterocentrisme is het idee, de overtuiging of aanname dat
heteroseksualiteit de standaard en/of de natuurlijke toestand van de mens is. Volgens die norm zijn er
twee complementaire en tegenover elkaar staande geslachten (of genders) met eigen sociale rollen.
Westerse wereld – veel sociologische kaders zijn gevormd op basis van heteronormativiteit
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that it is a duty towards society
to have children
België: 14%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that a man has to have children
in order to be fulfilled
België: 21%
Percentage of people that think a woman has to have children in order to be fulfilled
België: 28%
Verschil tussen belang bij man en vrouw: duidelijk andere verwachten tov man en vrouw (bij
vrouw belang groter)
Percentage of people that think a child needs a home with both a father and a mother to grow up
happily
België: 78%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that homosexual couples should
be able to adopt children
België: 44%
2
, Percentage of people that approve of a woman having a child as a single parent without having a
stable relationship with a man
België: 55%
GENDERROLLEN EN OUDERSCHAP
Eens je een gezin gevormd (heteronomatief en met kind) hebt – nog steeds verwachtingen en normen
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that both the husband and wife
should contribute to household income
België: 81%
Nederland: 46%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that being a housewife is just as
fulfilling as working for pay
België: 65%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that a working mother can
establish as warm and secure a relationship with her children as a mother who does not work
België: 85%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that in general, fathers are as
well suited to look after their children as mothers
België: 82%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that men should take as much
responsibility as women for the home and children
België: 91%
Percentage of people that agree or agree strongly with the statement that a pre-school child is likely
to suffer if his or her mother works
België: 38%
ENKELE CIJFERS: DE SITUATIE IN BELGIË
→ Minder huwelijken, meer cohabitatie en meer geboortes buiten het huwelijk
→ Toename scheiding, hertrouw en nieuw samengestelde gezinnen
→ Toename éénoudergezinnen
→ Kleinere gezinnen, minder kinderen
3
, HISTORISCHE PERSPECTIEVEN
Hoe zijn huishoudens in Europa over de tijd geëvolueerd?
Algemene trends
Enkel over Europa
DEEL 1: DE ‘GRAND NARRATIVES’
Grand narrative: macrosociologische theorie die probeert verschuivingen doorheen de tijd te
verklaren, aan de hand van een perspectief waarvan zij denken dat het het enige juiste perspectief is
Typisch in de vroege sociologie
Marx, Durkheim, ...
§ Vroege sociologie heeft neiging om geschiedenis op te delen in periode voor en na industrialisatie
§ Cf. Klassieke denkers (Marx, Durkheim)
§ Voordeel van deze macro-sociologische perspectieven
§ in staat om de grote veranderingen te beschrijven
§ Nadeel van deze macro-sociologische perspectieven
§ Vereenvoudigen verleden als een homogene periode
§ Maar ook de neiging om te doen alsof alles voor de industrialisatie één homogene massa of
periode was, waardoor ze de nuances, verschillen en diversiteit in die periode negeren
T. PARSONS (1951)
§ Parsons: functionalist
§ Alles dat er is in de maatschappij heeft een functie omdat het bijdraagt aan het functioneren
van de maatschappij
§ Één van die ‘organen van de maatschappij was de familie
§ Familievorm evolueert mee met veranderingen maatschappij (= functionele fit)
§ Uitgebreide familie: niet enkel het kerngezin van ouders en kinderen maar ook
andere familieleden zoals grootouders
§ Nucleaire familie: kerngezin
§ Functie familie verandert met industrialisatie
§ Industrialisatie: gezinnen trokken meer naar stedelijke gebieden, gingen buitenshuis werken.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller martevdvelde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.87. You're not tied to anything after your purchase.