Summary
Samenvatting bestuursrecht (hbo-rechten, jaar 1)
- Course
- Institution
Samenvatting van bestuursrecht jaar 1 (hbo-rechten)
[Show more]
Seller
Followjuneluiten
Content preview
Bestuursrecht H1Bestuursrecht bevat regels die de overheid nodig heeft om te kunnen en mogen besturen en
de regels die de burger nodig heeft om tegen dit besturen te kunnen optreden.
Het algemeen bestuursrecht wordt in de AwB behandeld.
Doelen Awb: algemeen
- Meer eenheid brengen in de bestuursrechtelijke wetgeving
- De bestuursrechtelijke wetgeving systematiseren en vereenvoudigen
- Normen die in de rechtspraak zijn ontwikkeld codificeren (=opnemen in de wet)
Het bijzondere bestuursrecht richt zich op een bepaald onderdeel van het bestuursrecht.
- Vreemdelingenrecht
- Belastingrecht
- Socialezekerheidsrecht
- Milieurecht
- Ruimtelijke bestuursrecht
Materieel bestuursrecht: rechtsnormen waarin voor burgers en bestuursorganen aanspraken
of verplichtingen zijn opgenomen.
Formeel bestuursrecht: de procesrechtelijke regels die de burger nodig heeft om tegen het
optreden van de overheid iets te ondernemen.
Bronnen van bestuursrecht:
- Internationale recht (EVRM)
- De nationale wetgeving
- Jurisprudentie
- Ongeschreven bestuursrecht (gewoonterecht) = vertrouwensbeginsel en het
rechtszekerheidsbeginsel zijn ongeschreven beginselen waar de overeheid rekening
mee moet houden en waarop de burger een beroep kan doen.
De nationale wetten bestaan voor grotendeels uit bestuursrechtelijke wetten in formele zin
(gemaakt door de Staten-Generaal + regering). Zoals de Gemeentewet, Grondwet en de wet
op de Raad van State.
Bij lagere wetgeving kan worden gedacht aan de APV, bouwverordeningen, provinciale
verordeningen en keuren van waterschappen.
Kenmerken bestuursrecht:
- Voor overheidsoptreden is het legaliteitsbeginsel van toepassing
De bevoegdheid van de overheid om op te treden in de wet terug te vinden is. De
overheid die de burger verplichtingen kan opleggen, is daartoe alleen in staat als de
bevoegdheid in een wet in formele zin is opgenomen. Het verbod of gebod mag
alleen door de lagere wetgever worden opgenomen, indien de grondslag is terug te
vinden in een wet in formele zin.
- Het specialiteitsbeginsel; de overheid behartigt vele algemene belangen. Het
algemeen belang is een ruim begrip, daarom wordt in de wet precies aangegeven om
welk belang het gaat. De overheid mag bij het gebruik van een bevoegdheid, alleen
het belang behartigen waarvoor die regeling speciaal is bedoeld. Het
specialiteitsbeginsel houdt in dat de overheid alleen zijn bevoegdheid mag gebruiken
voor het doel waarvoor een bepaalde wet is bedoeld (détournement de pouvoir).
Een lagere regeling mag niet in strijd komen met een hogere. De volgorde van hoog naar
laag:
, - Verdragen
- Statuut
- Grondwet
- Wetten in formele zin
- KB’s die regels bevatten (zoals AmvB’s)
- Ministeriële regelingen (verordeningen)
- Provinciale verordeningen
- Gemeentelijke verordeningen en waterschap verordeningen
- Beleidsregels
- Vergunningsvoorschriften
Gelede normstelling: de toepasselijkheid van een rechtsregel is niet zomaar in een wet te
vinden, maar in een combinatie van met elkaar samenhangende regelingen.
Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat, waardoor op verschillende niveaus
openbaren lichamen worden aangetroffen. Deze openbare lichamen bezitten
rechtspersoonlijkheid en bestaan uit bestuursorganen.
Staat minister
Provincie provinciale staten, gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning
Gemeenten gemeenteraad, burgemeester en het college van B&W
De Sociaal Economische Raad (SER) heeft via de Grondwet verordende bevoegdheden. De
SER is een adviesorgaan waarin ondernemers, werknemers onafhankelijke deskundigen
samenwerken, om tot overeenstemming te komen over belangrijke sociaaleconomische
onderwerpen. De SER adviseert de regering en het parlement.
De openbare lichamen bezitten rechtspersoonlijkheid, de overheid staat gelijk met een
natuurlijk persoon. De overheid kan allerlei overeenkomsten aangaan en bijvoorbeeld
eigenaar zijn van roerende en onroerende zaken. Wanneer de overheid privaatrechtelijk
handelt, moet zij rekening houden met het feit dat zij handelt in het algemeen belang.
Daarnaast moet de overheid rekening houden met de algemene beginselen van behoorlijk
bestuur. Dit kan bijvoorbeeld zijn met het gelijkheidsbeginsel. Bijvoorbeeld niet optreden bij
huurder A die zijn huur niet betaald maar wel bij huurder B.
De overheid kan ook van de publiekrechtelijke en privaatrechtelijke bevoegdheid tegelijk
gebruik maken, dit wordt ook wel de tweewegenleer genoemd. In het Windmill-arrest heeft
de Hoge Raad bepaalt in hoeverre de overheid kan kiezen tussen deze twee. De
privaatrechtelijke bevoegdheden zijn toegestaan als de publiekrechtelijke regeling op
onaanvaardbare wijze wordt doorkruist. Toetsing:
- Inhoud en strekking van de regeling
- De wijze waarop en de mate waarin in het kader van die regeling de belangen van de
burgers zijn beschermd, een en ander tegen de achtergrond van de overige
geschreven en ongeschreven regels van publiekrecht.
- En voort of de overheid door gebruikmaking van de publiekrechtelijke regeling een
vergelijkbaar resultaat kan bereiken als door gebruikmaking van de privaatrechtelijke
bevoegdheid, omdat, zo zulks het geval is, dit een belangrijke aanwijzing is dat geen
plaats is voor een privaatrechtelijke weg.
De tweewegenleer bepaalt dat als de publiekrechtelijke weg openstaat, de privaatrechtelijke
weg in beginsel is afgesloten.
Regels in communicatie met de overheid:
- Eenieder mag zich laten bijstaan door of laten vertegenwoordigen door een
gemachtigde in het verkeer met bestuursorganen. Iemand namens jou contact heeft
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juneluiten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.64. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now