PATHOLOGIE – FARMACOLOGIE:
UROLOGIE
Plaatsbepaling urologie en nefrologie
Herhaling anatomie en fysiologie van de nieren en urinewegen
De nieren en urinewegen vormen een uitgebreid stelsel en bestaan uit:
Nieren – renes: produceren urine.
o 12cm lang, 7cm breed en 4 cm dik.
o Omringd door heel veel vetweefsel.
o Functie: verwijderen van schadelijke stoffen uit het bloed,
verwijderen van water en NaCl.
Nierbekkens – pyelum: hierin lozen de nieren urine.
Urineleiders
Blaas – vesica
o Kan in goed gevulde toestand tot aan navel reiken.
o Blaaswand: bestaat uit slijmvlies, bindweefsel en spierlaag.
o Als de blaas voor een bepaald gedeelte gevuld is gaan prikkels
vanuit de blaaswand via zenuwbanen naar ruggenmerg en komt er
een sein uit de hersenen dat de blaas geledigd mag worden.
Urinebuis – urethra
Nefron: kleinste urine-producerende eenheden.
o Er loopt gemiddeld 200L water per dag doorheen deze filtertjes.
Urologie vs. Nefrologie
Nefrologie
= Subspecialisme van inwendige geneeskunde dat zich bezighoudt met de
functionele nierpathologie die medicamenteus of met dialyse behandeld kan
worden.
Urologie
= Heelkundige discipline die zich richt op pathologie van de nier tot urethra (bij
man en vrouw) en mannelijke geslachtsorganen, waarbij heelkunde een optie is.
, Symptomen van nier- en urineweglijden
Symptoo Verklaring Symptoo Verklaring
m m
Polyurie = verhoogde Nycturie = ’s nachts opstaan om te
urineproductie (> 2L/d) wateren.
Mogelijke oorzaken Mogelijke oorzaken
Polydipsie: meer Polyurie
drinken (kan Prostatisme
zowel oorzaak als (vergroting van
gevolg zijn van prostaatklier)
polyurie) Hartdecompensatie
Diuretica
Chronisch
nierfalen
Diabetes mellitus
Urgency = plots en dringend Lendenpij Lendenpijn: bv. acute
moeten plassen, gevolg n en pyelonefritis
van blaasirritatie. nierkoliek Nierkoliek: hevige
koliekpijn in
lendenstreek,
uitstralend langs de
flanken naar voren in
de lies naar genitaliën.
Behandeling niersteen:
Buscopan
Anurie = afwezige Hematurie = Bloed bij urine.
urineproductie, bv. Bv. acute
acute nierinsufficiëntie. glomerulonephritis.
Zichtbaar bloed: probleem
bij urethra of blaas.
Onzichtbaar bloed: hoger
gebied, nierbekken enz.
Dysurie = pijn bij mictie. Urinerete = onvolledige
ntie blaaslediging na plassen.
Bv. benigne
prostaathypertrofie.
Pollakisu = Frequent plassen van Zwakke Wijzen op urethrale
rie kleine hoeveelheden, straal en obstructie, bv. benigne
(frequen maar de diurese wijzigt moeilijke prostaathypertrofie.
cy) niet. start
Het is het gevolg van
blaasirritatie, bv.
cystitis.
Oligurie = verminderde Nadruppel = urine blijft achter in
urineproductie (<0,4L/ en urethra na mictie.
d). Bv. urethradivertikel,
Bv. dehydratatie prostaathypertrofie,
blaashalsstenose enz.
Dysurie = pijn bij mictie. Incontinen = onvrijwillige
Bv. urineweginfectie. tie urineverlies.
, Onderzoeksmethoden in de nefro- en urologie
Het klinisch onderzoek
Genitaal onderzoek bij de man
o Onderzoeken van anatomische structuren, zwellingen, pijnlijke
structuren, urethrale afscheiding en huid.
Abdominaal onderzoek: palperen om te kijken of er een globus
aanwezig is (= zwelling van de blaas).
Nierslagpijn: arts klopt aan beide zijden t.h.v. de nieren van de rug.
o De nier heeft geen zenuwbanen, maar het kapsel er rond wel. Het is
gevoelig aan rekking. Als de nier uit zet, dan kan dit pijn geven.
o Onderscheid tussen lokale lumbale spierpijn en nier pijn
Lokale lumbale spierpijn: pijn bij palpatie met vingers in die
zone.
Palpatio per anum of rectal toucher: palpatie van prostaat.
Het urineonderzoek
Urineonderzoek wordt uitgevoerd op verse en correct opgevangen urine.
Voorkeur wordt gegeven aan midstream urine, behalve bij soa’s zoals Chlamydia
(dit situeert zich t.h.v. de urethra, dus eerste portie urine nemen). Midstream is
belangrijk voor onderzoek van de blaas.
Staalafname
Bij de man
o Niet-steriele handschoenen.
o Glans penis ontbloten door voorhuid naar achter te schuiven.
o Middelste deel van urine opvangen.
o Eerste staal is belangrijk voor urethrale afwijkingen zoals chlamydia-
infectie.
Bij vrouw
o Niet-steriele handschoenen.
o Labia spreiden met 1 hand.
o Middelste deel van urine opvangen.
Bij kinderen: plaszakje.
Alternatieven
o Blaaskatheterisatie
o Blaaspunctie: vrij invasief, opletten voor hematurie. Dit wordt enkel
toegepast bij patiënten die we niet kunnen sonderen.
o Verblijfskatheter: langs de poort.
Urine analyse
Verschillende onderzoeken
o Inspecteren – inspectie: troebel urine = aanwezigheid WBC.
o Dipstick: hematurie, proteïnurie, nitrieten, zwangerschapstest enz.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller serhatkl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.