Samenvatting Geschiedenis, HAVO/VWO, Memo 1A (exemplaar uit 2019) isbn 9789402056679 - Hoofstuk 2 De Grieken - Tijd van de Grieken en Romeinen: Paragraaf 2.1 t/m 2.4 (Het leven in een Griekse stadstaat, Politiek in Athene, Religie, wetenschap en filosofie, De verspreiding van de Griekse cultuur)
Samenvatting Geschiedenis
HAVO/VWO
Memo 1A (exemplaar uit 2019) isbn 9789402056679
Hoofstuk 2 De Grieken
Tijd van de Grieken en Romeinen
Paragraaf 2.1 t/m 2.4 (Het leven in een Griekse stadstaat, Politiek in
Athene, Religie, wetenschap en filosofie, De verspreiding van de Griekse
cultuur)
§2.1 Het leven in een Griekse stadstaat
Stadstaat Een stad (met het omringend gebied) die zichzelf bestuurt.
Polis (meervoud: poleis) Griekse woord voor stadstaat: een stad (met het omringend gebied) die
zichzelf bestuurt.
Noem eigenschappen 1. 700 verschillende stadstaten.
van Griekse stadstaten. 2. Een stadstaat bestond uit een stad met omringend land en werd in
(7) het Grieks een polis genoemd.
3. De stadstaten werden van elkaar gescheiden door bergketens en
water.
4. De meeste waren heel klein en telden niet meer dan 1.000
inwoners; alleen Sparta en Athene waren veel groter.
5. Iedere polis had een eigen bestuur en eigen wetten.
6. In iedere polis sprak men Grieks
7. Vereerde men dezelfde goden en bouwde men op dezelfde manier
tempels.
Ongelijkheid Verschillen tussen mensen in bezit, macht of rechten.
Slavernij Systeem waarin mensen het eigendom zijn van iemand anders en dus
onvrij zijn en geen rechten hebben.
Burgerrecht (bij de Het lidmaatschap van een polis. Alleen volwassen vrije mannen die
Grieken) geen vreemdeling waren, hadden burgerrecht.
Wie hadden er wel en Er was grote ongelijkheid tussen mensen. Alleen mannen die uit de
geen burgerrechten in stad zelf afkomstig waren hadden burgerrechten!
Griekenland? Vrouwen, vreemdelingen en slaven hadden geen burgerrecht.
Noem 3 feitjes over de Slaaf werd je door oorlog of geboorte.
slavernij in Griekenland. Werken in landbouw, mijnen, huishouden, als arts of leraar.
Heel soms vrijgelaten of zichzelf vrijkopen.
Noem 5 feitjes over Alleen voor mannelijke burgers.
burgerrechten. Ze moesten in tijd van oorlog de stad helpen verdedigen.
In ruil daarvoor mochten ze meebeslissen over het bestuur.
In het begin mochten maar weinig mannen meepraten. Om de stad te
verdedigen moest je eigen wapens en harnas hebben.
1
, Later kregen in sommige stadstaten ook arme boeren en
handwerkslieden inspraak; zij waren onmisbaar voor de oorlog.
Hoe zag het leven in een 1. De meeste mensen leefden van de landbouw. Ze verbouwden vooral
Griekse stadstaat eruit? graan, druiven en olijven.
Vertel over 5 aspecten 2. Ook veel handel: aardewerk, wijn en olijfolie en kochten dan graan in.
wat. Ze hadden overal langs de kusten handelscontacten.
3. De taakverdeling was heel strikt. De man was het hoofd van het
gezin. Hij zorgde voor het inkomen, bijvoorbeeld als boer of
handelaar. Ook bepaalde hij met wie zijn dochters trouwden.
4. Rijke jongens kregen uitgebreid onderwijs. Jongens uit arme gezinnen
kregen minder lang onderwijs, meisjes vaak helemaal niet.
5. Vrouwen hadden minder rechten dan mannen.
Zij stonden altijd onder toezicht van een man, meestal hun vader
of echtgenoot, en mochten niets doen zonder zijn toestemming.
Vrouwen in rijke families moesten in huis blijven.
Meisjes trouwden vroeg, soms al op hun veertiende.
Bij arme vrouwen werkten wel vaak buitenshuis.
§2.2 Politiek in Athene
Politiek De manier waarop een land of een stad besluiten neemt.
Beschrijf 4 verschillende 1. Begin vaak een monarchie. Dit is een vorm van bestuur met een
manieren waarop een erfelijke koning aan het hoofd. Een raad van ouderlingen (wijze oude
Griekse stadstaat kon mannen) hielp hem bij het bestuur.
worden bestuurd 2. Daarna ontstond de aristocratie. Een vorm van bestuur waarbij een
kleine groep mensen met voorrechten (edelen) de macht heeft. Dat
gebeurde toen sommige vrije mannen meer inspraak eisten in ruil
voor het verdedigen van de stad. Deze edelen kwamen een paar keer
per jaar samen en namen dan gezamenlijk beslissingen. De edelen
kregen, net als de koning vroeger, advies van een raad van
ouderlingen.
3. Tirannie: één man heeft alle macht in handen. Athene werd een
tijdlang bestuurd door een tiran.
4. Democratie bij de Grieken: Een vorm van bestuur waarbij alle
volwassen mannen met burgerrecht mogen meebeslissen in de
politiek. Hoe dit ontstond:
Rond 590 v.C. werd in Athene besloten dat voortaan ook
‘gewone’ burgers moesten meevechten.
Deze boeren en handwerkslieden eisten dat ze in ruil daarvoor
mochten meebeslissen. Eerst nog verzet edelen.
Volksvergadering Een officiële bijeenkomst van (vertegenwoordigers van) het volk, waar
politieke besluiten worden genomen.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merel3P. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
