ziekteperceptie: individuele attitudes en overtuigingen over persoonlijke kwetsbaarheid,
welke symptomen bij welke ziekte horen en welke ziekten het meest bedreigend zijn.
Ziekteperceptie is niet gelijk aan medische kennis
,Placebo effect (ik zal behagen):
ontstane/gecreëerde verachting van afname van klachten
Nocebo effecten (ik zal schaden):
ontstane/gecreëerde verwachting van toename van klachten.
Individu verwerkt sensaties op zowel cognitief als emotioneel niveau → stuurt ziektegedrag
→ uitkomst wordt geëvalueerd → stuurt ziektegedrag
Cognities/percepties → gedrag → gezondheidsuitkomsten
overtuigingen lifestyle risico’s, ziekte, kwaliteit van leven
percepties preventief
niet zo advies trouw
niet zo medicatietrouw
Leefstijl aanpassen lastig, liever snelle genot, dan late beloning
psychologische theorieën ziekte en gezondheidsgedrag
- veel overlap
- cognities en verwachtingen centraal
Gemiddeld 30-50% therapie ontrouw, waarvan deel intentioneel bij chronische ziekten
noodzaak-bezorgdheid model: zorg en noodzaak belangrijk voorspellers
zeer bezorgd
weinig noodzaak Sceptisch ambivalent veel noodzaak
onverschillig accepterend
laag bezorgd
symptomen → ziekte → behandeling/gedrag
Diversiteit:
verschillende verschillen, maar vergelijkbare mechanismen.
sekse/sex: biologische kenmerken van vrouwen en mannen, meisjes en jongen
- reproductieve organen en functies gebaseerd op chromosomen, fysiologie
- classificatie van levende wezens als mannelijk, vrouwelijk, intersex
- 3G gender: genen, gonaden, genitalia
Gender: sociaal cultureel proces
- culturele waarden en attitudes die feminien en masculien gedrag vormgeven en
voorschrijven
- beïnvloedt kennis
- aannames vaak niet bekritiseerd
, Gender is niet je biologische, maar sociale geslacht
Man en vrouw worden als binaire genders gepresenteerd.
De rest is non-binair
Genderidentiteit: gaat over hoe je je voelt, een meisje, jongen, allebei, geen van beide etc.
Genderexpressie gaat over hoe je jezelf toont aan de buitenwereld
Genderdiversiteit als overkoepelende term.
Gender order - categoriseren van de wereld in mannelijk/vrouwelijk
gender socialisatie:
ontwikkeling van een mannelijke/masculiene of vrouwelijke/feminiene identiteit door het
internaliseren van rollen, taken en kenmerken gebaseerd op labels in een gegeven context
en tijd.
te sterke verbondenheid → symbiose
- moeite in het onderscheiden van eigen behoeften en die van ander
- zorg minder goed los kunnen laten
- moeite met grenzen stellen
- coping: piekeren, sociale steun zoeken, probleemgericht
te sterke autonomie → isolement
- basisgevoel voor isolement
- alles alleen doen
- moeilijk kunnen praten
- moeilijk kwetsbaar opstellen
- geen zorg kunnen vragen
- coping: ontkennen, oplossingsgericht
Gender bias - vooringenomenheid
- relevante sekse en genderverschillen onvoldoende geadresseerd
- verschillen benadrukt wanneer deze minimaal zijn of niet aanwezig zijn
Socialisatie van de dokter
Gezondheid: gezondheid is het vermogen van mensen om te kunnen gaan met beperkingen
en ziekten en zelf regie te kunnen voeren.
Mens staat centraal en focus ligt op bevorderen van iemands eigen kracht en
zelfredzaamheid.
In nederland zijn er grote gezondheidsverschillen die vooral samenhangen met sociale
economische status.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DKRD. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.