Week 1
(ook verwijzen naar preambules in tentamen)
Kennis en inzicht in privacy en gegevensbescherming
- Begripsvorming
1
, - Recht
Constitutioneel, vooral (maar niet alleen) art. 8 EVRM
Lagere wetgeving, vooral (maar niet alleen) AVG
Toepassingsgebieden: strafrecht en overheid of gezondheidszorg
- Beleid
- Samenhang en verschil tussen privacy en gegevensbescherming
Het begrip privacy
Privacy heeft veel definities. Iedereen heeft iets te verbergen. Betekenis van privacy: een
recht, een vrijheid, een norm, een waarde, een claim, een toestand.
Samuel Warren en Louis Brandeis (1890): privacy is ‘the right to be let alone’
- Met rust gelaten worden. Dat er niet zomaar een foto van je wordt gemaakt. Heeft
ook te maken met het bewaren van je imago.
- Terugtrekken, onzichtbaarheid/onopvallendheid, buiten de publiciteit
- Link met ‘impression management’ (Goffman). Indruk die je maakt op anderen.
- Invloed van technologie
Jeffery Johnson (1989): privacy is ‘freedom from judgement of others’
- (voor)oordelen
- Zelfbeeld, zelfontplooiing
- Negatieve vrijheid
- Link met discriminatie
Jeffrey Reiman (1984): privacy is ‘a social ritual by means of which an individual’s moral title
to his existence is conferred’
- (recht op) persoonlijkheid
- Zelfontplooiing, zelfbeschikking
- Zelfbeeld door erkenning door anderen
- ‘sociaal ritueel’
- Recht en ethiek
Julie Cohen (2012): ‘privacy is ‘’room for socially situated processes and practices of
boundary management’’
- Het bewaken van grenzen. Soms mensen toelaat en soms buiten laat.
- Sociale praktijken
- Ruimte hebben. Niet gedwongen wordt door bijvoorbeeld je omgeving.
Alan Westin (1967): privacy is ‘the claim of individuals, groups, or institutions to determine
for themselves when, how, and to what extent information about them is communicated to
others’
- Informationele privacy, gegevensbescherming
- Zelfbeschikking, controle
- Ook groepsprivacy
Helen Nissenbaum (2010): privacy is ‘contextual integrity’, ofwel ‘respect for informational
norms’, d.w.z. normen ‘that govern activities and practices within and across contexts (and
are) specifically concerned with the flow of personal information from one party to another,
or others’
- Context, sectorale normen en praktijken. Bijvoorbeeld psycholoog
- Verwachtingen (‘reasonable expectation of privacy)
- Fatsoensnormen
2
,Docent: Bert-Jaap Koops (2018): privacy is having spaces in which you van be yourselves
- Identiteit, zelfontplooiing.
Positieve vrijheid
- Ruimte (plaats, omgeving), afgrenzing
Negatieve vrijheid
Privacy als caleidoscoop
Eenheid in verscheidenheid
- Familiegelijkenissen
- Caleidoscoop. Kun je draaien en patronen veranderen. Te vergelijken met aantal
bekende elementen van privacy. Afhankelijk hoe je het draait, zie je bepaalde
elementen.
- Essentially contested concept. (Gallie) = Elke definitie/invalshoek is waardevol,
afhankelijk van welk probleem je wilt oplossen. Betekent rechtvaardigheid, vrijheid,
etc.
Raad van Europa
Recht op privacy:
- Artikel 8 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Rechtspraak Europees Hof
voor de Rechten van de Mens.
Recht op gegevensbescherming:
- Artikel 8 EVRM
- Verdrag 108: Verdrag tot bescherming van personen met betrekking tot de
geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens
- Verdrag 108+: Verdrag tot bescherming van personen met betrekking tot de
geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens
Europese Unie
Recht van privacy
- Artikel 7 Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Rechtspraak HvJ-EU
Recht op gegevensbescherming:
- Artikel 8 Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Rechtspraak Hof van
Justitie van de Europese Unie.
Secundaire wetgeving, o.a.:
- Algemene verordening gegevensbescherming (AVG, GDPR)
- Richtlijn gegevensbescherming door politie en justitie 2016/680
Nederland
Recht op privacy
- Art. 10(1) GW.
- Art. 11-13 GW
, Artikel 8 EVRM - Recht op eerbiediging van privéleven, familie- en gezinsleven
1. Een ieder heeft recht op respect voor zijn privéleven, zijn familie- en gezinsleven, zijn
woning en zijn correspondentie. (stap 1)
2. Geen inmenging van enig openbaar gezag is toegestaan in de uitoefening van dit
recht, dan voor zover bij de wet is voorzien (stap 2a) en in een democratische
samenleving noodzakelijk (stap 2c) is in het belang van de nationale veiligheid, de
openbare veiligheid of het economisch welzijn van het land, het voorkomen van
wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de
goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen. (Stap
2b)
Stap 1
Is er sprake van een inmenging in iemand privacy?
- Geen strikte scheiding tussen de vier onderdelen. Vier elementen: privéleven,
familie- en gezinsleven, woning, correspondentie. Recht op privéleven wordt altijd
erbij gezet, ook bij de andere elementen. Het loopt vaak door elkaar.
- EVRM is een ‘levend instrument’: steeds geactualiseerd door EHRM, vanwege bijv.
maatschappelijke of technologische ontwikkelingen.
- Art. 8 heeft een zeer ruim bereik. Bijv. gedwongen sterilisatie, abortus,
thuisgeboorte, euthanasie, recht op identiteit.
Stap 2
Is de inmenging in iemands leven gerechtvaardigd? (zo nee, dan schending)
Drie onderdelen.
Stap 2a: wettelijke grondslag
- Basis in wetgeving? Formele wet, rechtspraak, richtlijnen- kenbaarheid.
- Kwaliteit van de wet? Voldoende duidelijk, waarborgen – rechtszekerheid,
rechtsbescherming
Stap 2b: legitiem doel
- Er is vrijwel altijd wel een legitiem doel te beargumenteren.
Stap 2c: noodzaak in een democratische samenleving
- Crux van de toets: is de inbreuk ‘noodzakelijk”?
- Proportionaliteit en subsidiariteit
- Strikte toetsing vs. nationale beoordelingsruimte (margin of appreciation)
- ‘’kern’’ (essence) van het recht
Week 2
Het concept privacy
- Verschillende typen privacy
- Relatie tussen privacy en gegevensbescherming
- Ruimten waarin je jezelf kunt zijn – en de complicatie van digitale ruiten
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AE0. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.19. You're not tied to anything after your purchase.