Sociale ongelijkheid: klasse, gender en
etniciteit
1 Inleiding
Ongelijke verdeling van middelen, macht en status over verschillende sociale groepen in
cruciaal kenmerk van de samenleving
Doelstellingen cursus
• ongelijkheid en gevolgen ervan herkennen
• verschillende dimensies van ongelijkheid (klasse, gender en etniciteit) en samenhang
ertussen begrijpen
• analyseren van mechanismen die sociale ongelijkheid (re-)produceren, met nadruk op
sociologische analysekaders
Je ziet de ongelijkheid
Links: arme wijk, rechts chique
appartementsgebouwen à heel dicht
bij elkaar, maar van elkaar gescheiden
door een muur (waarschijnlijk
beveiligd)
Links vooral vrouwen, mensen van
kleur; vrouw in het midden heeft
duidelijk andere (hogere) functie
Rechts: vooral blanke mannen
1
,2 Sociale ongelijkheid: een sociologische kijk
2.1 Een aantal feiten over (inkomens)ongelijkheid
Inkomensongelijkheid in OESO-landen
• Gini coëfficiënt = economische maat om ongelijkheid te meten
o Altijd getal tussen 0 en 1
o 0 = totale gelijkheid
o 1 = totale ongelijkheid
o Scandinavische landen hebben een zeer lage gini-coëficiënt
o België is ook redelijk gelijk
o Pijltjes geven de evolutie aan (stijging of daling)
Verdeling van belastbaar inkomen in België
• Bevolking in decielen opgedeeld
o (op rij zetten van laag naar hoog en we nemen er 10% van)
o 1e deciel zijn 10% armsten
o 10e deciel zijn 10% rijksten
• Progressief belastingsysteem = hoe meer je verdient hoe meer belastingen je betaalt
o Ook percentage wordt hoger
2
, o Sterkste schouders dragen het meest
o 48,5% van de belastingen wordt betaald door de 10% rijksten
Verdeling belastbaar inkomen in België: focus op de superrijken
• 1% van de rijksten betalen 10% van de belastingen
Ongelijkheid (gini) volgens inkomensbron
• Hoogste staafje = gini coëficiënt = ongelijkheid voor er transfers gebeurd zijn
o (ziekte-uitkeringen, werkloosheidsuitkeringen, …)
• Als er geen vervangingsinkomens zijn ligt de gini in alle landen hoger
• Vervanging à mensen die te oud, ziek, jong zijn om te werken krijgen toch nog geld
om te kunnen leven
• Middelste staafje: enkel pensioenen
o Terwijl we werken dragen we geld af om later een pensioen te kunnen krijgen
= uitgesteld loon ≠ werkloosheidsuitkering
• Linker staafje: alle vervangingsinkomen
Bruto maandloon van voltijds werknemers, volgens geslacht regio en onderwijs
3
, • Mannen verdienen meer dan vrouwen, ook in gelijkaardige functies
• Brussel is heel rijk en arm tegelijkertijd
o Produceert veel rijkdom, maar veel rijke werknemers wonen er niet en gaan
naar Brussel om te werken
• Hoger onderwijs à hoger loon (ook verschil tussen hogeschool en universiteit)
Vermogensongelijkheid: kunnen gezinnen in armoede terugvallen op vermogen?
• 1 tot 10 zijn inkomensdecielen
o Wat is het mediaan vermogen (niet gevoelig voor extremen)
o Wat is het gemiddelde (gevoelig voor extreem rijk of extreem arm)
• Gemiddeld genomen ligt er wel wat vermogen bij de 10% armsten à er zit een groot
verschil in vermogens
2.2 Wat is ongelijkheid?
Sociale ongelijkheid verwijst naar ongelijke verdeling van schaarse, maar maatschappelijk
gewaardeerde middelen (vb: geld, toegang tot diensten of kennis, erkenning, macht ..) en de
ongelijke behandeling van individuen en groepen op basis van hun sociale positie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julievandermueren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.07. You're not tied to anything after your purchase.