Hoofdstuk 15: Eigen vermogen en naamloze of besloten vennootschap
Eigen vermogen: aandelenkapitaal
Maatschappelijk kapitaal: kapitaal dat de rechtspersoon maximaal kan storten (volgens statuten).
Geplaatst kapitaal: deel van maatschappelijk kapitaal dat is uitgegeven.
Journaalpost oprichting
041 Aandelen in portefeuille (8000 a €100 nominaal) 800.000
Aan 040 Maatschappelijk kapitaal 800.000
Journaalpost plaatsing aandelen a pari (uitgifte nominaal)
3.000 aandelen a €100
170 Aandeelhouders nog te storten 300.000
Aan 041 Aandelen in portefeuille 300.000 (uitgifte, dus credit)
Bankboek (bijschrijving op bankrekening)
110 Bank 300.000
Aan 170 Aandeelhouders nog te storten 300.000
Wat is er gebeurd:
Balans
Maatschappelijk kapitaal 800.000
Aandelen in portefeuille 500.000
Geplaatst kapitaal 300.000
Journaalpost plaatsing boven pari (uitgifte boven norminaal)
4.000 aandelen a €175
170 Aandeelhouders nog te storen (4.000 a €175) 700.000
Aan 041 Aandelen in portefeuille (4.000 a €100) 400.000
Aan 043 Agioreserve (4.000 a €75) 300.000
Bankboek (bijschrijving op bankrekening)
110 Bank 700.000
Aan 170 Aandeelhouders nog te storten 700.000
Wat is er gebeurd:
Balans
Maatschappelijk kapitaal 800.000
Aandelen in portefeuille 100.000
Geplaatst kapitaal 700.000
Agio 300.000
Plaatsing beneden pari (uitgifte onder nominaal)
Wettelijk niet toegestaan op paar uitzonderingen na.
,Eigen vermogen (credit posten balans)
Geplaatst kapitaal: moet zijn volgestort. Niet volgestort vervanging door post gestort
kapitaal of gestort en opgevraagd kapitaal.
Agioreserve: verschil opbrengst aandelenemissie en nominale waarde van gepl. aandelen.
Herwaarderingsreserve: ontstaat bij waardering actief tegen actuele waarde.
Wettelijke en statutaire reserves: verplicht op grond van wet of statuut.
Overige reserves/alg. reserve: reserve waarover bevoegde organen vrij kunnen beschikken.
Winst boekjaar: over boekjaar behaalde winst.
Geplaatst kapitaal
Niet volledige volstorting (€10 nom: €6 gestort per aandeel * 40.000 aandelen)
Balans
Maatschappelijk kapitaal 800.000
Aandelen in portefeuille 100.000
Geplaatst kapitaal (40.000 * 10) 400.000
Nog niet gestort (40.000 * 4) 160.000
Gestort kapitaal (40.000 * 6) 240.000
Opgevraagd: bijstorting van €3 per geplaatst aandeel (= 120.000) (ontvangen 70.000)
Balans jaar later
Maatschappelijk kapitaal 600.000
Aandelen in portefeuille 200.000
Geplaatst kapitaal (40.000 * 10) 400.000
Nog niet gestort (40.000 * 2,25) 90.000
Gestort kapitaal (40.000 * 7,75) 310.000 (gerekend met ontv
bijst.)
Opgevraagd (40.000 * 1,25) 50.000
Gestort en opgevraagd 360.000
Herwaarderingsreserve
Bepaalde activa kunnen op twee manieren gewaardeerd worden, op basis van:
Verkrijging- vervaardigingsprijs (=historische kosten): inkoopprijs + bijkomende kosten
Actuele waarde: in geld uitgedrukte betekenis voor onderneming (prijs als de onderneming
het actief zou vervangen) ontstaat herwaarderingsreserve
Voorbeeld
Inventaris aanschafprijs: 400.000
Afschrijving over 10 jaar (40.000 per jaar)
Boekwaarde na drie jaar (begin jaar 4): 400.000 – 3 * 40.000 = 280.000
Aanschafwaarde nieuw inventaris (begin jaar 4) = 500.000
Prijsstijging van (nieuw – oud / oud) 500.000 – 400..000 = 25%
Bij waardering van actuele waarde moet de waarde van inventaris stijgen met 25% * boekwaarde =
25 % * 280.000 = 70.000
Journaalpost herwaardering inventaris
020 Inventaris 70.000
Aan 045 Herwaarderingsreserve 70.000
, Nieuwe boekwaarde inventaris na drie jaar (begin jaar 4) = 280.000 + 70.000 = 350.000
Nieuwe waarde afschrijving = 500. = 50.00
Nieuwe echte boekwaarde na vier jaar (eind jaar 4) = 350.000 – 50.000 = 300.000
Oude boekwaarde na vier jaar (eind jaar 4) bij afschrijving 40.000 = 280.000 – 40.000 = 240.000
Herwaarderingsreserve is samengesteld door:
Niet-gerealiseerde herwaarderingsreserve: 60.000
= Actuele waarde – boekwaarde op basis van historische kosten
Gerealiseerde herwaarderingsreserve 10.000
= herwaarderingsreserve - niet gerealiseerde herwaarderingsreserve
Berekening niet-gerealiseerde herwaarderingsreserve
Actuele waarde 300.000
Boekwaarde op basis van historische kosten 240.000
Niet-gerealiseerde herwaarderingsreserve 60.000
Het gerealiseerde herwaarderingsreserve moet uit de herwaarderingsreserve worden verwijderd,
omdat de herwaarderingsreserve per balansdatum niet hoger mag zijn dan het bedrag van de
ongerealiseerde herwaardering. Overboeken naar vrije reserve of winst-en-verliesrekening.
0… Herwaarderingsreserve 10.000
Aan 9… Vrijgevallen herwaarderingsreserve 10.000
Gebonden eigen vermogen: totaal van geplaatste kapitaal, niet-gerealiseerde gedeelte van de
herwaarderingsreserve, andere wettelijke reserves en de statutaire reserve.
Vrije eigen vermogen: totaal van agioreserve, overige reserves en winst van boekjaar.
Winst boekjaar
De winst wordt gedeeltelijk uitgekeerd aan aandeelhouders in de vorm van dividend en toegevoegd
aan de post overige reserve waarover het volgend jaar een bestemming voor wordt gegeven.
Winst: 380.000
Belasting over winst 25% * 380.000 = 95.000
Winst na belasting: 380.000 – 95.000 – 285.000
Dividend per aandeel: 20 a 8.000 aandelen = 160.000
Journaalpost
060 Winstsaldo 285.000
Aan 047 Algemene reserve 125.000
Aan 160 Te betalen dividend 136.000 (schuld, dus credit)
Aan 161 Te betalen dividend belasting 24.000 (schuld, dus credit)
Interim dividend: voorschot op nog vast te stellen dividend.
Slot dividend: deel dat overblijft van vastgestelde dividend.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chantalfranken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
