Er zijn grofweg vier vormen van preventie in gebruik, namelijk naar: (1) doelgroep, (2) fase
van de ziekte, (3) naar doel en (4) naar pijlers integrale aanpak.
1. Preventie naar doelgroep
Preventie is vaak gericht op een specifieke doelgroep van mensen die extra bescherming
nodig hebben, of meer risico lopen ziek te worden. Een doelgroep kan ook bestaan uit
mensen die tot eenzelfde leeftijdsgroep horen (ouderen, jongeren), of op een andere manier
een groep vormen (zwangere vrouwen, mensen met een lage sociaaleconomische status).
De doelgroepen worden vaak onderscheiden naar het ziektestadium: van de gezonde
bevolking tot mensen met een ziekte.
Universele preventie richt zich op de gezonde bevolking (of delen daarvan) en bevordert en
beschermt actief de gezondheid van de bevolking. Bijvoorbeeld de bewaking van de kwaliteit
van het drinkwater of het Rijksvaccinatieprogramma.
Selectieve preventie richt zich op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico en voorkomt
dat personen met één of meerdere risicofactoren (determinanten) voor een bepaalde
aandoening daadwerkelijk ziek worden. Bijvoorbeeld de griepprik voor ouderen of
bevolkingsonderzoek borstkanker.
Geïndiceerde preventie richt zich op mensen met beginnende klachten en voorkomt dat
beginnende klachten verergeren tot een aandoening. Bijvoorbeeld een beweegprogramma
voor mensen met lage rugklachten of online groepscursus voor jongeren die last hebben van
depressieve klachten.
Zorggerelateerde preventie richt zich op mensen met een ziekte of aandoening en voorkomt
dat een bestaande aandoening leidt tot complicaties, beperkingen, een lagere kwaliteit van
leven of sterfte. Bijvoorbeeld een stoppen-met-roken-programma voor een COPD
(chronische bronchitis en longemfyseem )-patiënt of een Gecombineerde LeefstijlIinterventie
( GLI (Gecombineerde Leefstijlinterventie )) voor een patiënt met obesitas.

Dit figuur laat de verbindingen zien tussen doelgroepen (gezonde bevolking, bevolking met
verhoogd risico, individu met beginnende klachten, individu met een ziekte),
vormen/indelingen van collectieve preventie (universeel en selectief) en individuele preventie
(geïndiceerd en zorggerelateerd) en financierders van preventie (overheid, zorgverzekeraar
of gemeente).
2. Preventie naar fase van de ziekte
Preventie naar fase waarin de ziekte zich bevindt is ingedeeld in primaire, secundaire en
tertiaire preventie. Deze indeling is afkomstig uit de gezondheidszorg.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller priscillaonstenk7. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.08. You're not tied to anything after your purchase.