Deze samenvatting is opgesteld rond Inspanningsfysiologie. Volgende zaken worden besproken: energie, energieverbruik, cardiovasculaire reacties, inspanning en leeftijd, inspanning en geslacht.
1. Metabolisme en bio-energetica
- Energie komt uit licht.
- Planten: chemische reactie die licht omzet in chemische energie (fotosynthese).
- Chemische energie wordt in die planten opgeslagen in de vorm van
koolhydraten, vetten en eiwitten (substraten).
- Substraten worden in ons lichaam opgeslagen.
- Metabolisme of stofwisseling = chemische reacties in ons lichaam
die substraten omzetten in energie.
- Energie wordt opgeslagen in een hoog-energetische verbinding: ATP.
ATP = Adenosinetrifosfaat
= Adenine-ribosine met 3 fosfaat (Pi) verbindingen
- Verbreking van ATP-binding energie + warmte
1.1 Eenheid energie
= Calorieën
- Hoeveelheid vrijgekomen energie wordt berekend uit de hoeveelheid
geproduceerde warmte.
- 1 cal = hoeveelheid warmte-energie nodig om 1g water met 1°C op te
warmen van 14,5°C tot 15,5°C.
- Energie bij de mens kilocalorieën: 1 000 cal = 1 kcal of C of Cal
1.2 Functie in ons lichaam
- Groei en herstel van ons lichaam.
- Actief transport van substanties doorheen celmembranen van lichaam.
- Spiercontractie en krachtproductie.
Energieverbruik van de mens: 2 500 – 3 000 kcal per dag.
Pagina 1 van 69
,2. Energiebronnen
C – H – O2 – N
- Koolhydraten (KH)
- Vetten
- (Eiwitten)
» Enzymen die chemische reacties bevorderen
» Bouwstenen van ons lichaam
2.1 Koolhydraten
= verbinding van H-, C- en O-atomen
Fotosynthese: CO2 + H2O KH
KH in ons voedsel: zetmeel en suikers
Keten
- KH opgenomen uit voedsel glucose via bloed naar weefsels.
- In rust
Aanwezig in het bloed als bloedglucose
Opgeslagen in lever en spieren als glycogeen
- Tijdens inspanning
Bloedglucose via bloed naar actieve weefsels Glycogeen ATP
Spierglycogeen ATP
Leverglycogeen G
KH-verbruik tijdens inspanning is afhankelijk van
- Hoeveelheid beschikbare KH.
- Ontwikkeling van het systeem voor metabolisme van KH.
Glycogeenvoorraad
- Bloedglucose
Nuchter: 4 tot max 7 mmol/l
2u na maaltijd: max 11 mmol/l
Pagina 2 van 69
, - Reserves spier- en leverglycogeen zijn beperkt (~2500 kcal).
-Reserves kunnen uitgeput worden tijdens langdurige intensieve
inspanning (~40 km hardlopen).
2.2- Vetten
Uitputting tegengaan door voedselopname.
= organische verbinding bestaande uit triglyceriden
Triglyceride = glycerol + 3 vrije vetzuren
Verzadigde (vnl. dierlijk en hard) en onverzadigde (vnl. plantaardig en vloeibaar) vetzuren.
Keten
- Vetten opgenomen uit voedsel triglyceriden via bloed
(in lipoproteïnen) naar vetweefsel.
- In rust: opgeslagen in de vorm van druppels.
- Tijdens inspanning
Triglyceriden glycerol + vrije vetzuren.
Vrije vetzuren via bloed naar actieve weefsels.
Functie van vetten in ons lichaam
- Energieproductie
- Onderdeel van celmembranen
- Bescherming voor sommige grote zenuwen
- Isolatie om warmteverlies tegen te gaan
- Bescherming van tere organen (vb. nieren)
- Transport van vitamines
Voorraad
- Grote voorraad (~70 000 kcal), grote variatie van persoon tot persoon.
- Grotere potentiële energie.
- Minder toegankelijk voor cellulair metabolisme.
2.3 Eiwitten
= keten van aminozuren
Functie van eiwitten in ons lichaam
- Niet inspannigsgerelateerd
Structuur en vorm van cellen
Transport van stoffen in, uit en binnen de cel
Communicatie tussen cellen op afstand (hormonen)
- Inspanning gerelateerd
Kleine energiebron: 5-10% van benodigde energie bij langdurige inspanning.
Pagina 3 van 69
, Controle van de snelheid van het vrijkomen van energie als
katalysator van chemische reacties in ons lichaam (enzymen).
Katabolisme: afbraak van chemische verbindingen
Samenvatting
Vb. ATP-ase: enzym dat ATP afbreekt en opgeslagen energie vrijmaakt:
Energiebronnen
ATP ADP + P + vrijgekomen energie
- We verkrijgen onze energie uit 3 substraten in de voeding:
koolhydraten, vetten en eiwitten. Eiwitten leveren in normale
omstandigheden maar een klein deel van de energie.
- Energie uit voedsel wordt opgeslagen in de hoogenergetische
verbinding ATP.
- KH en eiwitten leveren ongeveer 4,1 kcal energie per gram,
vetten ongeveer 9,4 kcal/g.
- KH, opgeslagen als glycogeen in spieren en lever, zijn sneller bruikbaar
dan vetten of eiwitten. De bruikbare vorm van KH is glucose, en komt
direct uit de voeding of wordt afgebroken uit glycogeen.
- Vetten, opgeslagen als triglyceriden in vetweefsel zijn een ideale
opslagvorm van energie. Triglyceriden moeten worden afgebroken tot
vrije vetzuren om omgezet te worden in energie.
3. Bio-energetica: de basisenergiesystemen
ADP + Pi ATP ADP + Pi + Energie
(E zit in Pi-verbindingen, vnl. in de 3de Pi-verbinding)
- ADP: verbinding met relatief lage energie-inhoud.
- ADP + Pi = ATP (fosforylering)
» Zonder O2: Anaeroob metabolisme
» Met O2: Aeroob metabolisme (oxidatieve fosforylering)
- ATP: verbinding met hoge energie-inhoud.
- ATP ADP + Pi + Energie (7-10 kcal per mol ATP)
4.1 Hoe genereren cellen ATP?
A. ATP-CP systeem
= metabolisme op substraatniveau (want geen specifieke celstructuren nodig)
- Kan in aanwezigheid of bij afwezigheid van O2
- Zeer snel proces
- Beperkte capaciteit
Pagina 4 van 69
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyhbs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.41. You're not tied to anything after your purchase.
