3. Hoofdstuk 6: kwalitatief onderzoek via interviews en focusgroepen
3.1 Kenmerken kwalitatief onderzoek
Uitvoering flexibel
Men kan van de voorbereiding afwijken
Mogelijkheid tot bijsturing
Minder strikt verloop volgens bepaalde planning
3.2 Het onderzoekproces in kwalitatief onderzoek
Doel kwalitatief onderzoek:
Beantwoorden beschrijvende verkennende (toetsende) onderzoeksvraag (onderwerp in de diepte onderzoeken)
Inzicht verwerven in de ervaring, idee, denkwijze, motief, beleving, gevoel, gedrag..
1. De doelgroep bepalen ( steekproef)
a. De steekproefvorming ligt niet op voorhand vast
b. De selectie eindigt op het moment dat er geen nieuw info binnenkomt saturatie of verzadiging
c. Je analyseert tussentijds gegevens
2. Wat zul je gaan onderzoeken ?
a. De kenmerken worden niet op voorhand exact gedefinieerd
b. Je bent geïnteresseerd in de betekenis die participanten geven
c. Doorheen het onderzoek kunnen andere , nieuwe kenmerken centraal komen te staan
3. Welke methoden zul je hanteren om de onderzoeksvragen te beantwoorden ?
a. De keuze hoeft niet bepalend te zijn voor het volledig onderzoek
b. Het dataverzamelingsinstrument kan ook veranderen in de loop van het onderzoek
1
,3.3 Kwalitatieve onderzoeksmethoden
3.3.1 Soorten onderzoeksmethodes/ designs
Onderzoeksmethodes Kenmerken (= goed kennen!) Voordeel Nadeel
Interviews Gegevens verzamelen via Beter zicht op individuele Tijdsintensief
vraaggesprekken betekenissen die mensen Face-to-face vergen
geven aan het onderzochte meeste tijd, vooral als
Semi gestructureerd gesprek met onderwerp locaties geografisch
ruimte voor de eigen inbreng van verspreid liggen
geïnterviewde Persoonlijke onderwerpen of
uit de taboesfeer bevragen Verplaatsingskosten,
telefoonkosten kunnen hoog
Kan face-to-face, telefonisch en oplopen
online Gemakkelijker om dit in de
omgeving van de mensen te
laten doorgaan
Focusgroep Groepsgesprek over een bepaald Op relatief korte termijn heel Selecteren van personen is
thema onder leiding van een wat informatie verzamelen tijdsintensief
onderzoeker vooral door ideeën die in Voor mensen niet altijd
onderlinge interactie evident om zich naar een
Focus op inbreng van deelnemers ontstaan bepaalde plaats te begeven
en interacties tussen hen Kostprijs: verplaatsings- en
Geschikt om naar gevoelens telefoonkosten, catering,
te peilen waarbij een huur lokaal
Semi gestructureerd met ruimte beperkte groep van mensen Mensen kunnen hun inbreng
voor eigen inbreng van de een gedeelde ervaring al dan niet bewust aan de
deelnemers hebben groepsnorm aanpassen
Inbreng verlegen personen?
2
, Meestal face-to-face , eventueel
online , video conferentie , …
Observatie Systematisch en gericht In tegenstelling tot de case Vraagt veel tijd en veel
waarnemen van de deelnemers study beschouw je slechts voorbereiding in
een bepaald facet van een tegenstelling tot interview,
Participerend : onderzoeker situatie, je kan gedrag en moeilijker voor sociaal
neemt zelf deel aan de situatie – mondelinge informatie onwenselijk gedrag
observeren en ook (participerende observatie)
Niet participerend : onderzoeker velddocumenten of – en sporadisch voorkomend
neemt niet deel producten gebruiken, de gedrag, aanwezigheid van de
steekproef is behoorlijk onderzoeker kan de
Open observaties: deelnemers groter dan bij een case study natuurlijke context storen
zijn op de hoogte – gesloten
observaties: deelnemers zijn niet Directe waarneming in Bv vergadercultuur
op de hoogte natuurlijke context, (mensen
weten zelf soms slecht wat
Individuele – groeps observatie ze doen)
Casestudy of gevalstudie Meerdere methodes worden
gebruikte om 1 geval/case
diepgaand te onderzoeken
Een case kan een individu zijn,
maar ook een groep mensen, een
organisatie, een gebeurtenis, een
proces,…
Gedetailleerd zicht: een
combinatie van interviews,
focusgroepen, observaties en/of
andere onderzoeksmethoden om
informatie te verzamelen
3
, 3.3.2 De keuze tussen de methoden (overzicht interviews en focusgroepen) Zie HB pg 249 t.e.m. 259
Interview Focusgroep
Face to face Telefonisch Videobellen Online chat Face to face Videobellen Online chat
Gedrag Indirect Indirect Indirect Indirect Indirect Indirect Indirect
waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar
Beperkt direct Heel beperkt (Heel) beperkt Beperkt direct Heel beperkt
waarneembaar direct direct waarneembaar direct
waarneembaar waarneembaar waarneembaar
Betekenissen Indirect Indirect Indirect Indirect Indirect Indirect Indirect
waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar waarneembaar
Individuele Geschikt Geschikt Geschikt Geschikt Minder geschikt Minder geschikt Minder geschikt
betekenissen
Persoonlijke Geschikt Geschikt Geschikt Geschikt Minder geschikt Minder geschikt Minder geschikt
betekenissen,
taboeonderwerpen
Betekenissen die Minder geschikt Minder geschikt Minder geschikt Minder geschikt Geschikt Geschikt Geschikt
ontstaan in interactie
Betekenissen rond Minder geschikt Minder geschikt Minder geschikt Minder geschikt Geschikt Geschikt Geschikt
gedeelde ervaringen
Invloed omgeving Geen (indien Invloed mogelijk Invloed mogelijk Invloed mogelijk Interactie is niet Interactie is niet Interactie is niet
geen derde problematisch problematisch problematisch
aanwezig) (indien geen (indien geen (indien geen
derde aanwezig) derde aanwezig) derde aanwezig)
Onderzoekerseffecten Invloed Beperkte (Beperkte) Beperkte Invloed (Beperkte) Beperkte
invloed invloed invloed invloed invloed
Sociale wenselijkheid Meer Meer Meer Minder Meer Meer Minder
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilkethys. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.