100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Aantekeningen colleges (compleet) Oudheid I (Bachelor jaar 1) Geschiedenis $8.04   Add to cart

Class notes

Aantekeningen colleges (compleet) Oudheid I (Bachelor jaar 1) Geschiedenis

 16 views  2 purchases
  • Course
  • Institution
  • Book

Complete aantekeningen van het vak Oudheid I, van het studiejaar 23/24. Bij elk hoorcollege staat de datum + onderwerp hoorcollege. Kort en bondig in punten verwerkt, maar alle belangrijke informatie staat erin. Succes met je tentamen op 25/10!

Preview 4 out of 35  pages

  • October 11, 2023
  • 35
  • 2023/2024
  • Class notes
  • Hekster, de haan, termeer
  • All classes
avatar-seller
Oudheid l aantekeningen
5 september 2023

Periodisering  keuze, makkelijke manier om overzicht te krijgen, in kaart brengen
Vanaf begin van geschiedenis mensen bezig om geschiedenis te ordenen (8 e eeuw v.C.)
- In geslachten (goud, zilver, brons, ijzer)
Hiëronymus  geschiedenis in rijken
- Babylonische, Romeinse rijk, etc.
- Politieke structurering komt vaak voor
Augustinus  vanuit tijdvakken
- Tijdsdelen uit het leven
Pogingen om geschiedenis in te delen tot eenheden die los te bekijken zijn
- Lineaire lijn  wordt beter of slechter
Leonardo Bruni  eerste verdeling in oudheid, middeleeuwen en moderne tijd
- Normativiteit
- Geen lineaire lijn
Alle voorbeelden  relatieve chronologie
- Iets bekijken ten opzichte van iets anders
- (absoluut meer feitelijk)

Hoe je geschiedenis indeelt  stand plaatsgebonden
- Ligt eraan hoe je kijkt, welke criteria

Klassieken  normatieve term, slaat op Griekse en Romeinse cultuur
- Westerse beschaving

Schrift belangrijk omdat het makkelijker is om daaruit te onderzoeken hoe een maatschappij eruit
heeft gezien

Discussies over einde Romeinse rijk
- 476  laatste keizer, goed politiek moment
- 1204  geen romeinen meer
- 1453  val Constantinopel
- 1806  einde Heilige Roomse Rijk (erfgenaam Romeinse rijk)
- 2011  dood laatste kroonprins Oostenrijk-Hongarije
Maakt duidelijk dat keuze van einde van een periode afhangt van criteria

Onderscheid oudheid – middeleeuwen
- Andere bronnen
- Andere sociaaleconomische aspecten
Oudheid in algeheel een eenheid

Kenmerkend voor de oudheid 
Religieus fundamentalisme  geen discussie
- Religie is het fundament van de samenleving
- Polytheïstische samenleving  vele goden
Een gezamenlijke cultuur  beeldtaal, cultuur, paidei
Belang van traditie, gezamenlijke erfenis (voorvaderen)  oud is eerbiedwaardig
- (Spanning  wel continue verandering)
- Enige manier innovatie geaccepteerd  wanneer het vastgezet wordt in traditie

,Sociaaleconomische elementen  (gemeenschappelijke problemen)
- Risico’s van bestaanseconomie  economie waarin iedereen bezig is voedsel voor zichzelf te
produceren, permanent bezig  ongeveer (95% van bevolking)  (weinig overschotten)
- Vruchtbare grond heel belangrijk
- De rol van rivieren en de Middellandse Zee: connectiviteit en handel
 Middellandse zee kenmerkt zich door micro-klimaten (korte afstand, weeromstandigheden
p/j anders)  door mislukte oogsten, en wetende dat ergens anders door andere
weeromstandigheden wel goede oogst  gaan ze op zoek en raken ze verbonden

De Nijl overstroomt met ernstige regelmaat voordat er gezaaid wordt  zaaien in natte, vruchtbare
grond
Eufraat en Tigris overstroomt vlak voor de oogst en minder regelmatig
- Beide vruchtbare gebieden, in Egypte goede oogst en Mesopotamië van alles doen om goede
oogst te krijgen

Overproductie nodig voor handel, en voor irrigatie bijv.  dan pas specialiseren  anders geen tijd
en mensen

Egypte  centralisatie, duidelijke overgangen woestijn en vruchtbare gebieden, veel geïsoleerder 
waardoor meer continuïteit

Egypte, Sicilië, Noord-Afrika en het Zwarte Zeegebied  eerste overproductie, als eerste
groeigebieden  later graanschuren van Europa

Connectiviteit en contact belangrijk  permanent zorgen dat er een mogelijkheid is om ergens
anders voedsel te krijgen  door risico’s van een mediterraan klimaat
- Connectiviteit is vaak agressief en veel dominantie  zorgt wel voor uitwisseling van ideeën
etc.
Uitwisseling van producten, menselijk handelen heeft ook weer effect op klimaat  waardoor bij een
slecht effect meer migratie van stammen plaatsvindt

Van de oudheid is een heel beperkt percentage van de bronnen over  wat we hebben is meestal
niet representatief voor die tijd
- Nauwelijks archieven
- Vooral literaire bronnen  vooral geschreven door elite  bronnen die over zijn, zijn
bronnen die mensen mooi vonden, gebruikten voor onderwijs
Afwezigheid van bewijs is geen bewijs van afwezigheid  een enkele vondst kan ons beeld
veranderen, je moet puzzelen
- In oudheid gebruik je ook meer de materiële bronnen

Gebruik van ‘hulpwetenschappen’ 
- Epigrafiek (enscriptries)  waterleidingen, diplomas’s, handelswaar  gevaarlijk, alleen
kijken en vanuit gaan van delen die je hebt
- Nurmistatiek (munten)
- Papyrologie (papier)
- Archeologie


Zie pp  begraven van munten  ten tijde van crisis  52 200 bronzen munten, kun je direct wat
mee kopen, met goud kun je niet gelijk kopen; wisselgeld etc.
- Sterk gemonetariseerd

,Door wat erop munten afgebeeld staat  sociale en mentale veranderingen
- Lange ontwikkelingen onderzoeken

Papyrologie is direct toepasselijk, vaak langere stukken tekst of administratieve teksten die in
volledigheid te vinden zijn

Uit botten en ontlasting  zien hoe goed gevoed mensen waren, hoe ze gesteld waren

In oudheid geen objectieve bronnen en geen ooggetuigen (zien, onthouden en vertrouwen)
- Mensen zijn slecht in het zien van iets wat ze niet willen zien
Observatie en herinnering


11 september 2023

Egypte en Nabije Oosten (voor-Azië)
- 3e millenium voor 3000-2000 v.C,
- 3e eeuw voor  300-200 v.C

Mesopotamië  continu verschillende groepen in het gebied (in waves), die bestuur
overnamen en cultuur overnamen en veranderde

Welke invloed leefomgeving op de mens?

Rivieren (Eufraat + Tigris) noodzakelijk voor mensen, maar brengen ook problemen mee
- Verzilting
- Keuze gewassen (gerst kan beter tegen zout)
Subsistence  landbouw die bedrijft voor eigen
voedselvoorziening
- Hangt af klimaat
- Hoeveel surplussen van hoeveelheid zaaigoed
Landbouw helpen door irrigatie 
- In Meso  (vruchtbare halve maan)
 Rivieren overstromen vlak voor oogststijd
 Irrigeren wanneer net ingezaaid
Overschotten gaan ontstaan  mensen vrijstellen en kunnen specialiseren, gaat hand in
hand met ontstaan van steden  grand narative (Gorden Child)
- Mesopotamië bakenmat van westerse beschaving

Onderzoek in Meso  door bijbel

Irrigatie vergt organisatie  mensen moeten samenwerken, irrigatiekanalen gaan naar
meerdere akkers
1. Surplussen  vrijstelling
2. Organisatie

Organisatie zorgt voor regristreren  opkomen schrift cultuur (spijkerschrift; cuneïforme
schrift (wig, groepjes (woord of klank), zeer moeilijk alleen voor specialisten, elites)

, - Pas vanaf Veniciërs een alfabet

Neonitische revolutie  jagers verzamelaars  sedentaire landbouw
Agrarische revolutie mondt uit in stedelijke revolutie

Verhaal van Child is aangevochten door  David Graeber en Wengrow  dawn of
everything
- Niet alleen meso maar ook in huidige China, ook in huidige Oekraïne (4 e millennium
bce)

Egypte  Nijl overstroomt naar de oogt (juli), in oktober gezaaid; in vruchtbaar slib gezaaid
- Om landbouw te stimuleren  kunstmatige irrigatie (vergroten)
- Einde 4e / begin 3e millennium

Indeling in Rijken
- Oude Rijk  2600 – 2150 (piramiden, 4e dynastie)
- Middenrijk  2000 – 1800
- Nieuwe Rijk  1550 – 1100
 Tussenperioden  anarchie  tijden van decentralisatie en geen overheid
 Rede kan zijn minder regen of zwakke overstroming rijn  minder voedsel
 Dan overgaan op kunstmatige irrigatie
(indeling dynastieën zitten fouten)

Ontstaan schrift  hiërogliefen
- Pictografisch (plaatje) en ideografisch (woord)
Egypte geïsoleerd  weinig invallen buiten  statisch (weinig ontwikkeling)
- Later meer  ontwikkelingen scheepvaart

Cultureel gezien niet veel veranderd  ondanks elke x nieuwe groepen die de macht
overnemen (Summeriërs en Akkadiërs  grondleggers cultuur)

In 3e millennium BCE  stadstaten
- Summeriërs  Uruk (50 000), veel mensen  genoeg voedsel, water, afval afvoeren
 In die tijd schrift ontstaan
 Gilgames epos
 Herkomst onduidelijk
 Tempel en paleis, administratie, literaire werken, wetenschap  schrift
- Wordt overgenomen in het Akkadische Rijk (Sargon I)  schrift, onderwijs,
wetenschap, geloof
 Ten onder door invallers

Derde dynastie Ur  Summerische renaissance
- Ten onder
Hammurabi  grondlegger Oudbabylonische Rijk  Akkadisch blijft schrift
- Babylon belangrijkste stad
- Na dood  ten onder  Babylon geplunderd en Hannieten en Kassieten
overgenomen

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmabesselink. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

62555 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$8.04  2x  sold
  • (0)
  Add to cart