Summary
Samenvatting School- en Pedagogische psychologie
- Course
- Institution
Samenvatting School- en Pedagogische psychologie Thomas More
[Show more]
Seller
Follow
ninahoevenaars
Content preview
SCHOOL- EN PEDAGOGISCHE PSYCHOLOGIEDEEL 1: INLEIDING: KINDEREN EN JONGEREN MET GEDRAGS- EN EMOTIONELE PROBLEMEN
2. Wat zijn gedrags- en emotionele problemen?
2.1 Terminologie
Gedrags- en emotionele problemen = alle kinderen die zich zichtbaar ongewoon of
abnormaal gedragen of die zichtbaar ongewone of abnormale reacties vertonen, en dat
afgezien van de ernst, de oorzaak of de context van het gedrag of de emotie
Deze cursus: eerder ernstige problemen: problemen worden ernstig wanneer ze
langdurig of blijvend worden, in combinatie voorkomen met andere problemen en/of een
ernstig lijden tot gevolg hebben bij het kind en/of de directe omgeving
2.2 Aandachtspunten bij het definiëren van gedrags- en emotionele problemen
o Ontwikkelingsperspectief
Weten wanneer gedrag of emoties wel/niet aangepast zijn aan de leeftijd
o Continuümgedachte
Ernst, intensiteit en chroniciteit
o Context
Bekijken van gedrag en emoties van kinderen in de situatie waarin ze zich
voordoen
De setting, activiteiten en pedagogische aanpak hebben een grote impact op
het gedrag van een kind
o Informant= de persoon die het gedrag van het kind beoordeelt
3. Classificatie van gedrags- en emotionele problemen
Doel: gemeenschappelijke taal
3.1 Klinisch-psychiatrisch classificatiesystemen
DSM-5= Overzicht van alle in de westerse wereld erkende klinische geestelijke
gezondheidsstoornissen en andere aandoeningen die een reden voor zorg kunnen zijn
o Stoornissen worden geoperationaliseerd door middel van criteria
o Nadelen:
Omgeving en context van kind niet genoeg in rekening gebracht
Valide voor alle culturen?
Stigmatisering en labels
4.Epidemiologisch onderzoek naar gedrags- en emotionele problemen bij kinderen en
jongeren
Epidemiologisch onderzoek= systematisch onderzoek naar prevalentie, verspreiding in een
bepaalde bevolkingsgroep en factoren die het voorkomen en de verspreiding beïnvloeden
Samenvatting van Nina Hoevenaars (2021-2022)
, o Prevalentie van gedrags- en emotionele problemen bij kinderen en jongeren ligt hoog
o Gedrags- en emotionele problemen hangen nauw samen met:
Geslacht: meer problemen bij jongens dan bij meisjes
Leeftijd: jongere kinderen vertonen andere gedragsproblemen dan oudere
kinderen
SES: meer problemen bij kinderen uit zwakke milieus
5. Etiologie van gedrags- en emotionele problemen
Verklaringsmodellen voor gedrags- en emotionele problemen bij kinderen en jongeren:
o Belang onderzoeken naar gedrags- en emotionele problemen:
Begeleiding
Problemen zijn divers
o Ontwikkelingspsychopathologie: de wetenschappelijke studie naar het ontstaan en
het beloop van psychische stoornissen. Problemen waarvoor men hulp komt zoeken
zijn het product van een lange voorgeschiedenis, waarvan verschillende factoren
elkaar hebben beïnvloed
o Uitgangspunten:
Multicausaliteit van gedragsproblemen
Operationalisering in termen van risicofactoren en protectieve factoren
Cumulatiehypothese: de kans op ontwikkeling van gedragsproblemen wordt
groter naarmate er meer risico- en minder protectieve factoren aanwezig zijn
- Factoren in het kind
Intelligentie, temperament, gezondheid, etc.
- Factoren in het gezin
Opvoeding, relatiepatroon, stabiliteit, etc.
- Factorem in de brede omgeving
Sociaal netwerk, school, cultuur, SES, etc.
o Chronic adversities= chronische negatieve levensomstandigheden bv.
kindermishandeling
MC examenvraag ppt: antwoord C
6. Diagnostiek van gedrags- en emotionele problemen
6.1 Onderkennende of classificerende disgnostiek
6.2 Verklarende diagnostiek
6.3 (Be)handelingsgerichte diagnostiek
7. Behandeling van gedrags- en emotionele problemen
Algemene aspecten van behandeling:
o Doel: lijnsdruk bij kind en omgeving verminderen en kwaliteit van leven voor alle
betrokkenen verbeteren door een blijvende verandering in:
Vermindering van frequentie van problemen
Hanteerbaar maken van problemen voor kind en omgeving
Samenvatting van Nina Hoevenaars (2021-2022)
, o Hoe? Evidence-based behandelingen
Gezinsgericht werken
Psychofarmacologische behandelingen
Cognitief-gedragstherapeutische behandelingen
DEEL 2: NEUROBIOLOGISCHE ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN
1. Definitie en criteria van een verstandelijke beperking
Verschillende kaders:
o DSM-5
Internationaal
o Prodia: protocol cognitief zwak
Regionaal
o AAIDD
Intelligentie is niet het belangrijkste criterium bij een verstandelijke beperking
Steeds tekorten op cognitief vlak en op vlak van adaptief gedrag (=dagelijks functioneren)
Diagnose stellen aan de hand van de DSM-5: neurobiologische ontwikkelingsstoornissen
o Verstandelijke beperking
Verstandelijke beperking (diagnose die je als PC SPP mag stellen)
Algemene ontwikkelingsvertraging (diagnose die je als PC SPP mag stellen)
- Diagnose die gesteld wordt tot 5j
Onspecifieke verstandelijke beperking
o Taalstoornissen
o ASS
o ADHD
o Leerstoornissen
o DCD
o Restcategorie
Criteria diagnose verstandelijke beperking: (moeten alle 3 aanwezig zijn!)
1. Significante beperkingen in het intellectuele functioneren
IQ van 70-75 of lager
Betrouwbaarheidsintervallen gebruiken
2. Significante beperkingen in de adaptieve vaardigheden
Tekorten in of beperkingen van het huidig aanpassingsgedrag
Wijkt af van standaardnormen die bij zijn of haar leeftijd en cultuur verwacht
worden
Adaptief gedrag (uitval op 1 gebied is genoeg)
- Praktische vaardigheden
Werk, vermijden gevaar, instrumentele vaardigheden
- Conceptuele vaardigheden
Taal, lezen, schrijven, geldbegrip, begrip van tijd en ruimte, rekenen
- Sociale vaardigheden
Samenvatting van Nina Hoevenaars (2021-2022)
, Interpersoonlijk contact, zich aan de regels houden,
verantwoordelijkheidsbesef
3. Zowel de intellectuele beperkingen als de beperkingen in adaptief gedrag moeten
duidelijk worden tijdens de ontwikkelingsperiode
Leeftijd: 0-18 jaar verstandelijke beperking
Na 18 jaar: NAH =niet aangeboden hersenletsel
MC examenvraag ppt: antwoord B
2. Kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de Vlaamse onderwijs- en
zorgcontext
o Meeste kinderen op normale basisschool individueel aangepast curriculum
o Type basisaanbod= voor kinderen met een licht verstandelijke beperking en
leerstoornissen
o Type 2= kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking
IQ lager of gelijk aan 60
Adaptief gedrag minimaal -3 standaarddeviaties
o Secundair onderwijs: opleidingsvorm 3
Einddoel: maatschappelijk functioneren en participeren + tewerkstelling in
een gewoon arbeidsmilieu
3. Kenmerken van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking
Aandachtspunten:
o IQ-scores geven geen doorslag
o Adaptieve vaardigheden staan centraal
o Eventuele andere leerproblemen kunnen voorkomen
o Eventuele comorbiditeit is belangrijk om tijdig te onderkennen
o Gezin en context kunnen een belangrijke rol spelen in de problematiek
Hogere prevalentie bij gezinnen met laag SES
o Chronisch probleem: prevalentie wereldwijd ongeveer 1%
Licht verstandelijke beperking komt vaker voor dan diep verstandelijke
beperking
o Tekorten én sterktes in kaart brengen (bij kind én omgeving)
Doel: ondersteuningsbehoeften in kaart brengen
Sociaal-emotionele ontwikkeling:
o Došen: beschrijft verschillende fasen in de emotionele ontwikkeling
o Discrepatie tussen de emotionele en de verstandelijke ontwikkelingsfase met
gedrags- en emotionele problemen als gevolg
o Het gedrag van kinderen met LVB wordt o.a. bepaald door:
Vroege ervaringen in relaties met opvoeders: gehechtheidsrelatie
Ervaringen van falen en mislukken kunnen een negatieve impact hebben op
zelfbeeld en competentiebeleving, motivatie, welbevinden en prestaties
Sociale probleemoplossingsvaardigheden: sterk gericht op negatieve
informatie en vaak irreële competentiebeleving
Samenvatting van Nina Hoevenaars (2021-2022)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ninahoevenaars. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now