Summary
Samenvatting boek Ethische codes met toetsvragen
- Course
- Institution
- Book
Dit is een samenvatting van het boek Ethische codes voor psychologen door K. Soudijn, met op de laatste pagina de toetsvragen die gesteld zijn!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
12 reviews
By: Borisjanus • 2 year ago
By: machagodes1 • 3 year ago
By: henryjetten • 5 year ago
By: brittbuurman • 5 year ago
By: carlamol98 • 6 year ago
By: hanna67 • 6 year ago
By: beaudineborggreve54 • 6 year ago
Seller
Follow
StellaBarenholz
Reviews received
Content preview
ETHISCHE CODESINHOUD
Hoofdstuk 1......................................................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 2......................................................................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 3......................................................................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 4......................................................................................................................................................................... 9
Hoofdstuk 5...................................................................................................................................................................... 10
Hoofdstuk 6...................................................................................................................................................................... 12
Hoofdstuk 7...................................................................................................................................................................... 14
Hoofdstuk 8...................................................................................................................................................................... 15
Hoofdstuk 9...................................................................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 10.................................................................................................................................................................... 20
Toetsvragen...................................................................................................................................................................... 21
,HOOFDSTUK 1
Belangrijke ethische codes komen van de APA. Hier maakt men een onderscheid tussen
algemene principes en ethische standaards.
De APA kent een vijftal algemene principes, dit zijn na te streven doelen om psychologen naar de
hoogste idealen van de psychologie te leiden:
A. Bevordering van welzijn en voorkoming van schade
B. Trouw en verantwoordelijkheid
C. Integriteit
D. Rechtvaardigheid
E. Respect voor de rechten en waardigheid van mensen
De ethische standaards (af te dwingen gedragsregels) hebben 10 categorieën:
1. Afhandeling van ethische kwesties 6. Dossiers en honoraria
2. Deskundigheid 7. Onderwijs en opleiding
3. Menselijke relaties 8. Onderzoek en publiceren
4. Privacy en vertrouwelijkheid 9. Beoordeling
5. Advertenties en andere publieke 10. Therapie
uitspraken
,Binnen elke categorie staan zes tot vijftien specifieke artikelen vermeld.
Bij de CPA zijn de ethische standaards en algemene principes minder gescheiden:
i. Respect voor de waardigheid van personen
ii. Verantwoorde zorg
iii. Integriteit in relaties
iv. Verantwoordelijkheid ten opzichte van de samenleving
Ook hier wordt er verder gespecificeerd.
Het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) kent ook een code met 4 basisprincipes:
verantwoordelijkheid, integriteit, respect en deskundigheid. Het zijn combinaties en bevatten
zowel doelstellingen als concrete gebodsbepalingen.
In België heeft men een soortgelijke indeling qua principes:
1. Eerbiediging van de waardigheid en de rechten van de persoon
2. Verantwoordelijkheid van de psycholoog
3. Competentie van de psycholoog
4. Integriteit, eerlijkheid van de psycholoog
Deze lijken op elkaar omdat ze gebaseerd zijn op een Europees netwerk, het EFPA. Dit is de
federatie voor alle beroepsverenigingen van psychologen. In Duitsland zijn er nog twee aparte
verenigingen. Deze hebben wel dezelfde code met dezelfde hoofdstukken: algemene bepalingen,
psychologie bij onderzoek en onderwijs, en psychologie in de praktijk.
Het is logisch dat er veel variaties zijn tussen verschillende beroepscodes en landen. De NIP-code
is hierin zeer uitgebreid en men kan dit vergelijken met de gezondheidszorg waar patiënten
recht hebben om informatie te weten. De NIP bevat regels die hiermee te vergelijken zijn:
informatieverstrekking, toestemming, inzage en afschrift.
Een andere bron van variatie kan men vinden in ‘lokale incidenten’. Dit haalt men uit een
voorbeeld van een psycholoog die zijn positie en opleiding misbruikte/veranderde om geld te
krijgen van cliënten. Daarom zijn psychologen verplicht om dit nu altijd juist te vermelden;
zonder dit incident zou deze regel niet in de NIP-code staan.
Aan het begin van de codes vindt men meestal een preambule, een inleiding met enkele
uitgangspunten. De Amerikaanse preambule is echter zeer algemeen en uitgebreid en verplicht
psychologen om een complex aantal taken te volbrengen. Tevens maakt het duidelijk dat de code
zelf bedoeld is voor psychologen om de wetenschappelijke en beroepsmatige arbeid te baseren.
Het is gericht op het welzijn en bescherming van personen en groepen waarmee psychologen
tijdens het werk te maken krijgen. Enkele uitgangspunten: psychologie is niet zomaar iets
toepassen, het is berust op kennisverwerving; psychologen moeten denken op verschillende
niveaus; cliënten zijn individuen met keuzevrijheid.
De Nederlandse preambule is beknopter en minder verplichtend. Het heeft als doelen het
bevorderen van beroepsethische reflectie en het bieden van een maatstaf voor de toetsing van
beroepsmatig handelen. Er zijn drie problemen: er is vaak sprake van ongelijke relaties, wat kan
leiden tot afhankelijkheid; relaties met anderen kunnen in de loop der tijd veranderen, waardoor
er andere regels van toepassing zullen zijn; psychologen vervullen soms diverse rollen waardoor
er verwarring ontstaat. De beroepscode is daarom ook niet dekkend en slechts een hulpmiddel.
Nog enkele uitgangspunten: het werk van psychologen raakt aan uiteenlopende belangen; in
concrete situaties kunnen regels strijdig zijn; in eigen beroepsgroep moet de keuze
geëxpliciteerd kunnen worden.
Voor de behandeling van klachten heeft het NIP het College van Toezicht CvT, bestaande uit
psychologen en juristen en verdeeld in subcommissies. Telkens zijn de voorzitter en secretaris
juristen en er mogen niet minder psychologen dan juristen zijn; telkens dus minstens 4 mensen.
, Anonieme klachten worden niet behandeld; en klachten worden slechts bekeken als het is tegen
een psycholoog of ex-werknemer verbonden met het NIP. Het kost ook enkele maanden om een
klacht te verwerken; de psycholoog waartegen de klacht is ingediend moet binnen deze
maanden reageren (verweer op klaagschrift), dan kan men verder kijken. Hierna vindt er
meestal een zitting plaats waarbij beide partijen aanwezig zijn, men mag hulp vragen aan een
raadsman of –vrouw. Tijdens de zitting kunnen de schriftelijke teksten ook aangevuld worden.
Hierna vormen de leden een uitspraak die naar de klager en aangeklaagde psycholoog wordt
gestuurd. Een uitspraak bestaat uit verschillende onderdelen:
- Verloop procedure en details
- Paragraaf met feiten
- Klacht en verweer
- Uitspraak of de NIP-code is overtreden, en de klacht gegrond is of ongegrond
- Bij gegrond kan NIP een maatregel opleggen
Deze maatregel kan een waarschuwing, berisping, schorsing of ontzetting uit de NIP zijn (geen
geldboetes). Als de overtreding miniem is, wordt er slechts een klacht gegrond verklaard zonder
een maatregel te nemen. Een voorwaardelijke maatregel kan ook.
Beide partijen kunnen in beroep gaan, hier gaat het College van Beroep CvB over. De uitspraak
kan dan verworpen worden, bevestigd of herzien. De maatregelen hebben een didactische
waarde en laten zien welk gedrag echt gestraft wordt.
De processen hierboven hebben een verenigingstuchtrecht, men kan ook een wettelijk
tuchtrecht hebben. Dit is via de Wet BIG (Wet op de beroepen in de individuele
gezondheidszorg). Deze wet geeft bescherming aan artsen, maar ook klinisch psychologen.
Klachten worden beoordeeld door tuchtcolleges met twee juristen en drie geregistreerde
beroepsgenoten. Beroep doen kan via het Centraal Tuchtcollge. Hier kunnen meerdere
maatregelen worden opgelegd dan bij het NIP. De tuchtcolleges oordelen aan de hand van twee
normen: het wel handelen of niet handelen in strijd met de zorg, of in strijd met het belang van
een goede uitoefening.
Omdat dit niet heel specifiek is, gebruiken tuchtcolleges vaak de NIP-code, hoewel deze twee
afhankelijk van elkaar werken. Ten slotte maken tuchtcolleges gebruik van jurisprudentie:
eerdere klachten bepalen het verloop van de volgende klacht.
HOOFDSTUK 2
Het NIP kent vier basisprincipes: verantwoordelijkheid, integriteit, respect en deskundigheid.
Deze zijn opgedeeld in verschillende categorieën. Verantwoordelijkheid bestaat uit:
- Kwaliteit van beroepsmatig handelen
- Continuïteit van beroepsmatig handelen
- Voorkomen en beperken van schade
- Voorkomen van misbruik
- Psycholoog en zijn werkomgeving
- Verantwoording
Integriteit bestaat uit:
- Betrouwbaarheid
- Eerlijkheid
- Rolintegriteit
Respect kent de categorieën:
- Algemeen
- Autonomie en zelfbeschikking
- Vertrouwelijkheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StellaBarenholz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
58716 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now