Samenvatting Biologie voor jou Hoofdstuk 6 Gedrag en Beweging.
Vwo 5.
Bestaat uit 5 pagina's, waarin de paragrafen met behulp van de belangrijke termen samengevat worden. Niet langdradig en samengevat door middel van opsommingspunten.
!Let op! Deze samenvatting is ook aanwezig in mijn Biologie voor...
Hoofdstuk 6 – Gedrag en beweging
6.1 Pubergedrag
Limbisch systeem – zorgt voor emotioneel gedrag is eerder uitontwikkeld
Prefrontale cortex – zorgt voor rationeel gedrag pas uitontwikkeld aan het einde van
puberteit (rond 20 jaar)
6.2 Gedrag beschrijven
Ethologie = studie van gedrag
Gedrag = alle waarneembare activiteiten van een dier of mens
Gedragselementen: handelingen, de werking van spieren en klieren (effector)
Input – prikkels
Output – respons (gedrag)
Gedragssysteem – handelingen met een gemeenschappelijk doel
Gedragsketen – effect van de ene handeling leidt tot de volgende handeling (vb. balts)
Subsystemen – samenhangende groepen van handelingen
Black box – het inwendige van een dier; hier kan een etholoog geen metingen verrichten
Ethogram – een objectieve beschrijving van de verschillende typen handelingen die bij een
diersoort voor kunnen komen
Protocol – een lijst van de achtereenvolgens waargenomen handelingen van een dier
Moet objectief zijn: alleen feiten, geen meningen/ interpretaties
6.3 Spieren en beweging
Contractie – samentrekking van de spier, veroorzaakt door een impuls van een motorische
neuron Soorten spierweefsel
Type spierweefsel Glad Dwarsgestreept Hart-
Bestaat uit Langwerpige Spiervezels Vertakte ketens van
spiercellen spiercellen
Aantal kernen 1 Veel 1
Dwarse streping? Nee Ja Ja
Waar? Huid, wand van Vast aan huid of Hart
buisvormige/ bolle skeletspieren
organen
Innervatie Autonome Animale Autonome
zenuwstelsel
Snel/traag Traag Snel ?
Snel vermoeid? Nee Ja Nee
, Bouw van dwarsgestreepte spier (=skeletspier)
- Buitenkant spier: spierschede = bindweefsel gaat aan beide uiteinden over in de
collagene (niet-elastische) vezels van pezen
- 1 skeletspier aantal spierbundels (omgeven door bindweefsel) aantal spiervezels
vele myofibrillen (spierfibrillen) veel filamenten (eiwitdraden)
- Iedere spiervezel bevat een motorisch eindplaatje (voor overbrengen van impuls van
motorische neuron naar spiervezel)
- Motorische eenheid – alle spiervezels die via motorische eindplaatjes in verbinding
staan met een motorisch neuron (dus 1 impuls voortbrengen) kan 2 – 2000
spiervezels bevatten trekken allemaal tegelijk samen bij 1 impuls
- Maar: naar iedere spier lopen meerdere motorische neuronen trekken niet
allemaal tegelijk samen voorkomt vermoeidheid
- Filamenten:
o Dunne filamenten bestaan uit eiwit actine
o Dikke filamenten bestaan uit eiwit myosine
Liggen gerangschikt in een regelmatig patroon in sacromeren veroorzaakt
streping
o Ontspannen: kleine overlap van de filamenten
o Aangespannen: permeabiliteit celmembraan van spiervezel verandert Ca2+-
ionen diffunderen myofibrillen myofibrillen binden aan bepaalde eiwitten
op actinefilamenten bindingsplaatsen op actinefilamenten komen vrij
‘(geknakte) koppen’ van myosinefilamenten binden zich aan actinefilamenten
kost ATP (naar ADP + Pi) om recht te buigen als ADP + Pi los laat gaat
myosinemolecuul terug naar originele toestand terug en trekt het
actinefilament mee de uiteinden van het sacromeer bewegen naar elkaar
toe spiervezel wordt korter lichte banden strepen worden smaller,
donkere blijven even lang binding tussen filamenten breekt spiervezel
ontspant
- Tijdens contractie: intensieve dissimilatie om ATP te bevoorraden voor
myosinefilamenten spiervezels bevatten kleine hoeveelheid glucose en zuurstof
snel op
- Myoglobine – eiwit in skeletspier dat zuurstof bindt reservevoorraad
- Ook wordt er in spiervezels glycogeen omgezet naar glucose voor dissimilatie
- Verzuring: als er onvoldoende zuurstof aanwezig is, en er anaerobe dissimilatie
plaatsvindt waardoor er melkzuur ontstaat wat de pH-waarde van de spier laat dalen
Melkzuur wordt in de lever omgezet in glucose
- Na contractie: periode van herstel in motorische eenheid
Houding en beweging
- Spiertonus (spierspanning) – de kracht die de spier uitoefent op de
aanhechtingsplaatsen van de pezen (bij een tekort aan motorische eenheden voor
beweging)
Belangrijk voor lichaamshouding, wat reflexen ook zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hildeeschx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.87. You're not tied to anything after your purchase.
