Biologie voor jou vwo 5
Hoofdstuk 4 - Planten
Samenvatting van 9 pagina's waarin alle paragrafen samengevat worden met de belangrijke termen (dikgedrukte woorden) als rode draad. Erg compleet.
Bevat ook een handige tabel waarin de verschillen tussen houtvaten en bastvaten naar voren komen.
!Let op!...
Hoofdstuk 4 – Planten
4.1 Tuinbouw van de toekomst p8
Intro
4.2 Bouw, groei en ontwikkeling van planten p 11
Epidermis – opperhuid van ieder orgaan van een plant die het orgaan beschermt tegen
waterverlies en infecties
Ook weleens kurk
Wortelharen – epidermiscellen die uitgegroeid zijn tot wortelharen in de wortels
Transportvaten – vaten in elk orgaan die water met opgeloste stoffen transporteren
- Bastvaten
- Houtvaten
In houtige stengels liggen de houtvaten in jaarringen en de bastvaten eromheen.
In kruidachtige (niet-houtige) stengels liggen de vaten bij elkaar in vaatbundels.
In bladeren liggen de vaten in nerven.
Vulweefsel (schors en merg) – het weefsel dat tussen epidermis en transportvaten zit
Betrokken bij fotosynthese, opslag en stevigheid
Groei en ontwikkeling van planten
Ontwikkeling:
- Cellen specialiseren (celspecialisatie), en veranderen van vorm (celdifferentiatie)
- Organen veranderen
- Nieuwe organen ontstaan
Benodigdheden voor groei (omstandigheden):
- Voldoende water
- Voldoende mineralen (voedingszouten)
- Zuurstof, koolstofdioxide, licht, geschikte temperatuur
Meristenen (deelweefsels) – weefsels in de toppen van wortels en stengels, en in knoppen
en jonge bladeren waar deling plaatsvindt
Bevat stamcellen – ongedifferentieerde cellen
- Cambium – meristeem in de stengel dat zorgt voor diktegroei
- Groeipunten – toppen van stengels en wortels zorgen voor lengtegroei
Celstrekking – ontstaat bij celdeling bij de cel die geen meristeem blijft (en dus niet meer
deelt)
Hierbij kan celdifferentiatie en –specialisatie plaatsvinden
, Diktegroei bij bomen en struiken
Cambium – ringvormig meristeem waar vooral diktegroei plaatsvindt
- Na iedere deling komt 1 dochtercel buiten het cambium te liggen, en 1 blijft erin
- Houtcellen – de cellen die vormen naar de binnenkant van het cambium, kunnen
houtvaten vormen
- Bastcellen – de cellen die vormen aan de buitenkant van het cambium, kunnen
bastvaten vormen
Proces houtcellen naar houtvaten:
1. Boven elkaar gelegen houtcellen zetten dikke secundaire celwanden af van cellulose
en houtstof (lignine) tegen de primaire celwanden dit zijn de wanden van de vaten
2. De dwarswanden tussen de boven elkaar gelegen cellen verdwijnen door enzymen
zodat er lange vaten ontstaan, en uiteindelijk verdwijnen de cellen zelf ook
Proces bastcellen naar bastvaten:
1. De dwarswanden tussen boven elkaar gelegen bastcellen vormen zeefplaten –
dwarswanden met openingen
2. De celkernen verdwijnen waardoor de bastcellen relatief kort leven, waardoor de
bastcellen maar kort leven.
3. Bastvaten met dode bastcellen worden dichtgedrukt.
Hierdoor ontstaat veel meer hout dan bast uit cambium
Jaarring – al het hout dat gedurende 1 jaar is gevormd
o Voorjaarshout – wijde houtvaten, dunne wanden groeit snel, en kunnen
veel water en opgeloste stoffen vervoeren lichtere kleur
o Zomerhout – nauwere houtvaten, dikkere wanden
o Herfst/ winter – geen delingen in het cambium
o Jaargrens – scherpe overgang tussen het donkere zomerhout en het lichte
voorjaarshout
Bij bastvaten zijn er geen jaarringen zichtbaar doordat dit snel wordt samengedrukt
Cambium verschuift steeds verder naar buiten (grens tussen bast en hout).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hildeeschx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.44. You're not tied to anything after your purchase.