Wij deden vorig jaar (februari 2023) ons eindexamen. Samen maakten we een overzichtelijke samenvatting van de HELE U ASK ME lijst!
Het doel, samen op een mooie manier slagen voor het klinisch eindexamen!
Hoe gingen we aan het werk: het doel is 1 pathologie max 2 pagina’s. Dit telkens op een g...
1. AUDITORY SYSTEM .................................................................................................................................. 2
2. FACIALISPARESE EN PARALYSE ................................................................................................................ 7
3. BEHANDELING VAN VESTIBULAIRE AANDOENINGEN ............................................................................... 8
4. HOOFD EN HALS ONCOLOGIE ................................................................................................................ 12
EXTRA ........................................................................................................................................................... 28
Steeds versterking van geluidsgolven:
Geluiden komen via gehoorgang > trommelvlies in trilling >
versterking geluidstrillingen door gehoorbeentjes in een medium
gevuld met lucht!!!! Belangrijk dat er lucht is > naar ovaal venster
> vloeistof in slakkenhuis in trilling > die trilling naar orgaan van
Corti > depolarisatie van buitenste en binnenste haarcellen >
signaal doorgeleid naar gehoorszenuw (n. cochlearis)
DIAGNOSTIEK
- Otoscoop: trommelvlies, gehoorgang en oorschelp inspecteren
- Pure tone audiometrie: verschillende frequenties laten horen > aangeven of pt hoort of niet
o Audiogram:
§ Volle lijn = globale gehoor FLETCHERINDEX
§ Stippenlijn = beengeleiding à gemiddelde van 0.5, 1 en 2 Hz
§ O = rechts - [ = beengeleiding rechts - <20 dB = normaal
§ X = links - ] = beengeleiding links - 20-40 dB = mild
o Geleidingsgehoorverlies (conductief) - 40-70 dB = matig (gehoortoestel)
§ Geluid geraakt niet goed in slakkenhuis - 70-90 dB = ernstig (implantaat)
§ Volle lijn gedaald - stippenlijn normaal - > 90 dB = zeer ernstig
o Perceptief gehoorverlies Alternatieve index: RIZIV hearing aids
§ Probleem in binnenoor/slakkenhuis, zenuw, hersenen
§ Beide lijnen gedaald
§ Urgentie
o Gemengd gehoorverlies
- Stemvorktesten: EXAMEN!!!
o Rinne: stemvork op mastoïd, nadien voor het oor
§ Geluid beter gehoord voor het oor > normaal of perceptief gehoorverlies
§ Geluid zachter voor oor, beter via mastoïd > geleidingsgehoorverlies
o Weber: stemvork op voorhoofd
§ Geluid gehoord door de slechte kant > geleidingsgehoorverlies
• Slakkenhuis hoort nog, mr geluid geraakt niet in slakkenhuis via gehoorgang
§ Geluid gehoord door de goede kant > perceptief gehoorverlies
• Het slakkenhuis hoort het geluid niet meer
BUITENOORAANDOENINGEN
INFLAMMATIE/INFECTIE
- Bacteriëel: s.aureus
o Oorlel betrokken > erysipelas
o Oorlel niet betrokken > perichondritis (kraakbeeninfectie)
o Behandeling: Flucloxaciline
- Viraal: herpes zoster
o Herpes zoster oticus: primaire activatie of reactivatie, geeft vesikels
o Ramsay hunt syndroom: DENK ER AAN BIJ
§ Pijn en neuralgie
§ Gehoorverlies (door labyrintitis)
§ Duizeligheid
§ Facialis paralyse
o Behandeling: acyclovir - (!) in de eerste 48u van de klachten
- Furunkel/abces: PIJNLIJK! belang: druk weghalen > draineren!
- Otitis externa:
o 1ste lijn bh: zure druppels
§ Azijnzuur > ontsmettend +- triamcinoloneacetonide > ontstekingsremmend
§ Indien zwelling gehoorgang > druppels geraken er niet > wiek plaatsen met druppels
2
, o Of: terracortril
§ Terramycine AB + hydrocortisone
TRAUMA
- Oorschelp bloedt hard! Insnijden om bloed te evacueren + vetverband
- Rotsbeenfractuur, traumatische perforatie
o Meestal groeit gaatje vanzelf toe!
§ GEEN water, moet droog blijven! Anders ontsteking
o Indien spontaan helder vocht uit gaatje
§ Denk aan rotsbeenfractuur > liquorree
§ Gaat niet vanzelf dicht gaan! > Tympanoplastie
- Corpus alienum: eruit haken, niet verder induwen
TUMOR
- Benigne: exostoma / osteoma
o Beenderige uitstulping door contact met koud water
o Moet je niets aandoen, tenzij het zo nauw wordt dat er water achterblijft, want dan infecties
- Maligne: spino of baso > biopt en stagen
MIDDENOORAANDOENINGEN
BUIS VAN EUSTACHIUS - TUBADYSFUNCTIE
à ESSENTIEEL VOOR VENTILATIE VAN HET MIDDENOOR BIJ EEN INTACT TROMMELVLIES
à Drukgevoel in oor
Te nauw (92%) Te open (8%)
- Slijmvlieszwelling
o Allergie
o Rhinosinusitis
- Nasopharynxtumor
o (!) Unilaterale sereuse ototis media
§ Chronisch
à ENDOSCOPISCH NAZICHT
(achter neus kijken naar toegang van buis van Eustachius)
à Vnl problemen bij vliegen (> vnl dan bij afdalen) à Drukgevoel in oor verdwijnt bij platliggen
à Oplossing: decongestieve neusspray (cortisone) > bloed stapelt op in hoofd
> buis werkt beter en zal wel openen > buis valt vanzelf toe
> druk gelijk stellen
- Nasonex (mometasone): moet lange tijd gebruikt
worden alvorens effect > goede lange termijn BH
(> nasale cortico’s)
- Otrivine/nesivine: MAX 5d! bv de dag van vliegen
(> nasale vasoconstrictoren)
3
,MYRINGITIS
= ontsteking van het trommelvlies
> indien met blaarvorming: myringitis bullosa
- Kan geïsoleerd voorkomen > pijnbestrijding
- Maar meestal gepaard met otitis media > dan kan het purulent zijn > AB
- Oorzaak: onbekend, gezien vaak gepaard met griepachtige klachten > vermoeden iets viraal
OTITIS MEDIA
- Acute otitis media: AOM
o = etter in het middenoor
§ > oorpijn en koorts
§ > otorree bij perforatie (otitis media met effusie)
§ Kids: huilerig of lethargisch
o Wanneer AB: kijk naar de algemene toestand van de patiënt
§ <6m: sws antibiotica geven! (risico op complicaties is te groot)
o Gevolgen:
§ Chronische otitis media: COM
• Drukgevoel + pijn + conductief gehoorverlies (20-60 dB)
• (!) Cholesteatoom:
o COM > collageen in trommelvlies verdwijnt > slap > terugtrekken
§ = atelectase, retractieproces
o Schilfering van de gehoorgang geraakt vast in, aantasting bot
§ Gehoorstoornissen (geleidingsverlies > perceptief op LT)
§ Evenwichtsstoornissen
§ Smaakstoornissen (door schade aan chorda tympani)
§ Kan uitbereiden naar vele structuren
• Matoïditis: zwelling en roodheid achter uit oor
• Meningitis
• Labyrinthitis: gehoorsuitval en evenwichtsstoornissen
• Uitval n.facialis (meestal recuperatie na drainage)
• Subduraal abces
• Trombose van de sinus sigmoïdeus (zit vlak achter het oor)
- Sereuze otitis media: SOM
o = géén etter meer, maar vocht! (vocht > luchtbelletjes onder trommelvlies)
o Trommevlies is intact, geen tekenen of symptomen van infectie
o Buisjes of niet?
§ >3m > gehoorverlies > vertraging van spraak- en taalontwikkeling!
§ Aantal weken, zonder gehoorverlies > afwachting gerechtvaardigd
4
,BINNENOORAANDOENINGEN
Mogelijke symptomen:
à GEHOORVERLIES
à DUIZELIGHEID
PERCEPTIEF GEHOORVERLIES:
GENETISCH GEHOORVERLIES (deze 2 zijn te kennen)
- Connexine 26 gen mutatie (recessief): doof geboren > cochleair implantaat = J
- DFNA9 (dominant):
o Progressief gehoorverlies > doofheid pas op volwassenLT > uiteindelijk nood aan CI
o Progressieve evenwichtsstoornissen bilateraal > worden echt instabiel
PLOTS PERCEPTIEF GEHOORVERLIES
à Urgentie: medrol en hyperbare O2 (O2 jaagt ROS weg die ontstaan bij inflammatie, zinvol binnen de 6w)
à Spontane verbetering is mogelijk, maar dit wil je niet afwachten
à Meestal unilateraal, meestal idiopathisch
à 1ste lijn: stemvorken > indien plots perceptief gehoorverlies > verwijs door (audiometrie, MRI)!
Watch out:
- Ototoxische medicatie (aminoglycosiden (Amikacin), vancomycine, furosemide, cisplatinum)
- Oorloop (> otitis media > kan lijden tot labyrintitis)
- Vesikels (> ramsey hunt > kan lijden tot labyrintitis)
- Atactisch, moeilijkheden met slikken (> hersenstaminfarct)
- Enkel op lage tonen (> menière)
- Trauma (lawaaibeschadiging: hoge tonen + tinnitus)
- Virusinfecties zws (CMV, rubella, toxoplasmose,…)
Vestibulair schwannoom (= brughoektumor)(!)
à UITVAL VAN N.FACIALIS EN N.VESTIBULOCOCHLEARIS
GELEIDINGSVERLIES:
- Ceruminose (drukgevoel en oorsuizen)
- Otosclerose = fixatie van gehoorsbeentjes en botvorming (gemengd)
- Cholesteatoom (gemengd)
THERAPIE GEHOORVERLIES
(!) belang screening kind en gezin in de eerste weken > op 6m kunnen we beslissen of kind doof is
AIR CONDUCTION HEARING AIDS
Gehoortoestel terugbetaald vanaf 40 dB – tot 70-90 dB!
(!) GEHOORVERLIES ROND 40-70 dB > 2-3 KEER GROTER RISICO OP DEMENTIE EN COGN ACHTERUITGANG
Dus ook als huisarts: verwijs zeker door naar NKO voor audiometrie bij pten die klaagt van gehoorverlies!
- Vanaf 40 dB: je mag gratis toestel proberen
o Indien je het niet wilt: no problem
o Indien je het wilt: je krijg 600 euro om de 5j (als je iets duur wilt, moet je rest zelf betalen)
- Taboe: gehoortoestel verslechtert het gehoor NIET!
EXAMEN: BELANG REGELS ROND TERUGBETALING!
5
,AUDITORY IMPLANTS
à als luchtgeleidingstoestel niet voldoende is of niet werkt of bij geleidingsverlies
- Actief middenoorimplantaat (1)
o (1) spoeltje onder de huid + processor boven de huid
o (2) trillertje dat trillingen rechtstreeks aan gehoorsbeentjes aanbied
o à terugbetaald bij
§ Bilateraal gehoorverlies
§ Én ze kunnen geen luchtgeleidingsgehoortoestel verdragen
- Actief beengeleidingsimplantaat (2)
o Spraakprocessor aan buitenzijde van oor: vangt geluiden op dmv microfoontje
§ > trillingen worden aangebracht op schedelbot
• > trillingen komen rechtstreeks in slakkenhuis
o Kan via magneetje (veiliger voor infecties) of schroefje
o à Je bypass eigl de gehoorgang, trommelvlies en gehoorbeentjes
o à wel nood aan een normaal werkend slakkenhuis!
- Cochleaire implantaten (3)
o Electrode wordt in cochlea geplaatst, verschillende zones coderen verschillende frequenties
§ Bypass van orgaan van corti > rechtstreekse activatie van zenuw
o à Terugbetaling
§ Vanaf 70 dB aan het best horende oor
§ Bij volwassenen: 1 implantaat wordt terugbetaald (liefst aan de beste kant)
§ Bij kids <12j: 2 kanten worden terugbetaald (proberen voor LT 1j: taal en spraak!)
o GEEN leeftijdlimiet, maar pten moeten psychocognitief wel oke zijn!
o Meningitis = urgentie, want dreiging dat slakkenhuis verbeend
o Procedure: te lezen in cursus (belangrijk: EMG monitoring tijdens ingreep van de n.facialis)
o Meeste implantaten kunnen nu onder de MRI
AUDITORY BRAINSTEM STIMULATION
à Systeem gelijk als bij CI, maar contactpunt rechtstreeks op nucleus cochlearis op hersenstam geplaatst
à Bijvoorbeeld: wanneer cochlea helemaal helemaal toe geraakt door meningitis
à Zeldzaam
(1)
(2)
(3)
6
, 2. FACIALISPARESE EN PARALYSE
N.facialis (VII) = gemengde zenuw
- Motorisch: aangezichtsspieren, corneareflex
- Sensorisch: externe gehoorgang en oorschelp, smaak voorste 2/3de van de tong
- Autonoom: PS naar speekselklieren (chordatympani)
Meest voorkomende oorzaken: (let op: vaak SYMPTOOM van onderliggende aandoening)
- Iatrogeen: opgepast bij oorchirurgie! Want ligt bij de n.vestibulochoclearis
- Paralyse van Bell (= idiopathisch): unilateraal en perifeer (spontaan herstel na 3-6w, in 70%)
- Ramsey hunt (zona) (!) slechts 10-20% herstelt volledig!
- Trauma: rotsbeenfractuur of soort van commotio van oorregio > komt dan stillaan terug
- Tumoren: vestibulair schwannoom, parotistumor, meta’s
- Syndroom van Moebius: congenintale faciale diplegie (diplegie = dubbelzijdige verlamming)
- Borrelia
Symptomen:
+ minder smaak, minder traansecretie
Onderscheid:
- Centraal: oorzaak centraal van nucleus nervi facialis in de hersenstam (UMN) (tractus cortico bulbaris)
o Alleen onderste gelaatshelft
- Perifeer: oorzaak perifeer van nucleus nervi facialis in de hersenstam (LMN)
o Zowel bovenste als onderste gelaatshelft
Diagnose: klinisch (NKO onderzoek: otoscopie, stemvork, neurologische onderzoek craniale zenuwen)
Behandeling: (afhankelijk van oorzaak)
- Medrol
- Aciclovir bij Ramsey Hunt (soms zelfs sws)
- Primaire anastomose bij iatrogeen
7
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller camilleverschueren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.42. You're not tied to anything after your purchase.
