Samenvatting van het vak Inleiding recht in jaar 1 op de studie HBO Rechten. Het is verdeeld per week. Elke week komen verschillende onderwerpen voorbij en worden de leerdoelen van die week uitgelegd.
Uitwerking Inleiding in het Recht
Periode 1 – Juliette Mudde
Tentamen woensdag 30 september ’20
HOOFDSTUK 1, 2 (1-4), 8, 9, 10, 11(-8) en 12
Les 1 – Wat is recht?
Staatsrecht (regels met betrekking tot de organisatie van de staat en de
organen daarvan), Bestuursrecht (hoe de overheid de uitvoerende taak
moet invullen), Strafrecht (Wetboek van Strafrecht), Volkenrecht
(internationale regels die voornamelijk vastliggen in verdragen,
gewoonterecht en besluiten) en Burgerlijk recht (personen en het
vermogen daarvan).
In het Publiekrecht staat de verhouding tussen burgers en de overheid
centraal, in het Privaatrecht wordt de verhouding tussen burgers
onderling geregeld.
De inhoud van alle rechten en plichten die mensen in de samenleving
hebben is het materieel recht. De handhaving van de regels van
materieel recht in procedures is het formeel recht.
Objectieve rechten zijn alle in Nederland geldende rechtsregels die voor
iedereen gelden. Subjectieve recht is de individuele bevoegdheid dat
een bepaalde persoon in een situatie heeft.
5 rechtsbronnen:
1. De Wet
2. Jurisprudentie – alle uitspraken die rechters doen in Nederland.
3. Gewoonte – nergens opgeschreven.
4. Verdragen – afspraken tussen staten onderling (internationaal).
5. Sommige besluiten van volk rechterlijke organisaties – Verenigde
Naties
Jurisprudentie: Rechters zijn verplicht bij hun uitspraak het recht te
hanteren. Soms moeten rechters wetten uitleggen of nader toelichten.
Alle uitspraken van rechters worden gepubliceerd op rechtsspraken.nl,
het is voor iedereen zichtbaar.
Les 2 – Hoe is de staat ingericht?
De 4 kenmerken van een rechtstaat zijn (SLOG):
1. Scheiding der machten.
2. Legaliteitsbeginsel (overheidshandelen moet gebaseerd zijn op de wet).
3. Onafhankelijke rechtspraak
4. Grondrechten
De Trias Politica, bedacht door Montesquieu, hield in dat de
rechtsprekende, uitvoerende en wetgevende macht niet in één hand
, mochten komen en dus door verschillende personen en instanties moest
worden uitgevoerd.
In Nederland is er ook spraken van de Trias Politica. De wetgevende macht
is in handen van de Regering en de Staten-Generaal samen. De
uitvoerende macht is de regering de provincies en de gemeentes. De
rechterlijke macht is in handen van de rechters.
Regering = Koning en Ministers tezamen. (Art. 42 lid 1 Gw)
Ministerraad = wekelijkse vergadering van ministers. (Art. 45 Gw)
Kabinet = alle ministers en staatssecretarissen samen.
Staten-Generaal = Eerste en Tweede kamer samen, ook wel het
Parlement.
Checks and balances houdt in dat het een de andere in de gaten houdt.
Zoals in het Trias Politica proces. Elk onderdeel checkt een ander
onderdeel.
Een Parlementaire Democratie is een democratie waarbij de bron van
het bestuurd in handen ligt van het volk. Dit vindt plaatst door middel van
gekozen vertegenwoordigers in de Staten-Generaal, ook wek
volksvertegenwoordigers.
Klassieke grondrechten zijn in de Grondwet opgenomen basisrechten
die aangeven welke gebieden de staat niet gerechtigd is te betreden. Bij
Sociale grondrechten gaat het om basisrechten die de staat opdragen
om zich tot het uiterste te spannen om deze rechten te realiseren voor
burgers.
Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat sinds 10 okt 2010 uit:
Nederland, Aruba, Sint-Maarten en Curaçao.
Bonaire, Sint-Eustachius en Saba zijn bijzondere gemeenten.
Les 3 – Hoe komt recht tot stand?
Een wet in formele zin is tot stand gekomen door de Regering en de
Staten-Generaal gezamenlijk. Een wet in materiele zin is iets dat voor
iedereen geldt, ook wel een algemeen verbindend voorschrift.
Over het algemeen geldt, hogere regels gaan voor lagere regels. Zie de
hiërarchie van regelgeving hieronder:
1. Verdragsbepalingen
2. Grondwet
3. Wetten in formele zin
4. Algemene maatregel van Bestuur
5. Ministeriële regelingen
6. Provinciale verordeningen
7. Gemeentelijke verordeningen
Totstandkoming wet in formele zin:
1. Voorbereiding Departement
2. Behandeling ministerraad
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliette26. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.62. You're not tied to anything after your purchase.
