Summary
Samenvatting Algemene psychologie hoofdstuk 13
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van hoofdstuk 13 van het vak algemene psychologie
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
anoniempjexd
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 13 – Psychopathologie13. 1 Wat zijn mentale stoornissen?
Mentale stoornis
Patroon van gedachten, gevoelens en gedragingen dat leidt tot persoonlijk lijden en
gepaard gaat met een significante daling in het maatschappelijke functioneren.
(zowel sociaal als arbeid gerelateerd)
• Er is sprake van een mentale stoornis wanneer er een afwijking is
van het ‘normale’ ofwanneer men spreekt van ‘abnormaal’.
Psychopathologie
Wetenschap van de aard, totstandkoming, mog. behandeling & preventie van mentale
stoornissen
Actua: toerekeningsvatbaarheid – iemand beslist of een andere persoon in
een beperkte toestand verkeerd
• We hebben niet een geijkte manier om te weten of we kunnen
spreken van toerekeningsvatbaarheid
13.1.1 Drie criteria om mentale stoornissen te definiëren
Statische criterium
• Is gebaseerd op de vaststelling dat bijna alle menselijke
eigenschappen een normaalverdeling (bell curve) volgen.
• Iemand wordt als ‘abnormaal’ beschouwd wanneer hij/zij 2
standaarddeviaties hoger/lager scoort dan het gemiddelde. (=5% van de
bevolking)
o Afwijking van het gemiddelde
Persoonlijke criterium
• (Ab)normaliteit = subjectieve ervaring
o Normaal = geen pers. Ongemak
o Abnormaal = persoonlijk/sociaal/professioneel lijden
• Interessante aanvulling bij vorige criteria
o Sommige eig. komen vaak voor & worden door cultuur
aanvaard, maar kunnen toch lijden veroorzaken
• Niet sluitend/moeilijk criterium: externe ↔ interne factoren
o Voorbeeld: mishandeling (externe factor) ↔ antisoc.
persoonlijkheidstoornis (interne)
o = Persoonlijk lijden
Sociale criterium
• De samenleving aanvaardt sommige gedragsvormen en andere niet.
• Abnormaal gedrag staat gelijk met afwijken van de maatschappelijke norm.
• Abnormaal gedrag wordt gezien als hinderlijk, onbegrijpelijk en
schadelijk vooranderen.
• Sterk cultuurafhankelijk! (BV. homoseksualiteit)
o Leven binnen de eigenlijke regels van je cultuur/maatschappelijke orde
o Overtreden van een sociale norm
1
,13.1.2 Factoren die een rol spelen bij mentale stoornissen
Biologische, psychische & soc.-culturele ; vroeger elk in eigen gebied bestudeerd
• Belang samenwerking subdisciplines
• Bijdrage van discipline hangt af van de mentale stoornis
Het biopsychosociale model
Biologische factoren:
• Lichamelijke oorzaken zijn de oorzaak van de mentale stoornissen.
• Dit perspectief bestaat al lang: sinds Hippocrates met zijn hysterie (=
losgeslagen was& doolde rond in het lichaam op zoek naar een kind)
• Het belang ervoor nam af tijdens de middeleeuwen en kwam eind 18de eeuw
terug inde aandacht + tijdens de 20ste eeuw via geneesmiddelen.
• Had een diepgaande invloed op de behandeling van de stoornis.
• Genetische bijdrage belangrijke rol bij veel geestesstoornissen zoals;
alcoholisme, depressie en schizofrenie.
• Voorbeeld: epilepsie; bezetenheid door de duivel (niet biologisch verklaarbaar);
maar werd onderzocht aan de hand van EEG (medische oorsprong)
• Geneesmiddel zorgde voor bep. gedragen/gevoelens
• Men kijkt hier naar aan de hand van genetica!
Psychische factoren:
• Het abnormale gedrag heeft zijn oorsprong in mentale processen die ten
grondslag liggen aan het gedrag.
• Ontstaan: eind 19de eeuw bij Charcot die hysterie (=resultaat van
een zwak neurologisch systeem & behandelde dit aan de hand van
hypnose) onderzocht en hypnose gebruikte om verlammingen weg te nemen
en te veroorzaken.
• Freud: gaf alles een psychologische verklaring met de psychoanalyse
o Later aangevuld met:
▪ Behavioristische benadering: verkeerde leerprocessen
▪ Humanistische benadering: stagnatie van menselijke geest
• Sinds 1980: cognitieve psychologen die gedachten en cognities als oorzaak
zien, pleiten ervoor dat ze de gedachten en cognities moeten veranderen
om beter te worden.
o Voorbeeld: een depressie is NIET het gevolg van negatieve
gebeurtenissen, maar wel van hoe de persoon de gebeurtenissen als
negatief interpreteert.
• Nu ook: mindfulness, humanisme, cognitieve neuropsychiatrie, behaviorisme
Sociale factoren:
• Abnormaal gedrag is gedrag dat zich niet houdt aan de regels van de
maatschappijen daarom als abnormaal bestempelt wordt.
o Voorbeeld: In het Oude Griekenland werd stemmen horen geassocieerd
met contact met de goden. (je werd vereerd/aanbeden) Tijdens de
middeleeuwen werd het gezien als contact met de duivel en nu
wordt het gezien als een psychische stoornis.
o Voorbeeld: Middeleeuwen: contact met de duivel
o Nu: schizofrenie: gevolg: medicatie
• Antipsychiatrie zorgde voor rechten van de patiënten
2
, • = beweging in de jaren 60 die er genoeg van had dat ze zoveel medicatie gaven
aan mensen die zich ‘anders’ gedraagden
o Voorbeeld: Thomas Szasz; alles iemand bidt, is het normaal ↔ krijgt de
persoon een antwoord terug, is het een mentale stoornis
o David Rosenhan:
▪ On being sane in insane places’: Krankzinnigheid wordt soms
niet afgeleid uit een karakteristiek van de patiënt, maar uit
de context waarin de karakteristiek aangetroffen wordt.
▪ = je kan iedereen gek maken!
▪ Voorbeeld: Experiment: studenten moesten zich aanmelden
bij een psychiatrie & ze moesten zeggen dat ze 3 stemmen
hoorden – ze werden beschouwd als geestesziek, ook al
handelden ze zich normaal (vb: ze schrijven dingen op –
‘schrijfgedrag’) ; ze plaatsen het schrijven in een context waardoor
het lijkt alsof ze ‘gek’ zijn
o Marie Blyed: aan haren trekken ; ‘niet normaal’
Rol van sociale context
• Inhoud wanen & hallucinaties
o Ook landafhankelijk (cultuurgebonden)
▪ Coro: N-Afrika; grote angst om je penis zien te verschrompelen &
in het lichaam in te trekken (volgt dood)
o Tijd; vroeger ↔ nu
• Reacties omgeving
o Self-fulfilling prophecy
o Stigmatisering
• Prognose na ontslag uit psychiatrie: kans op herval
o Socio-economische omstandigheden potentiële stressfactor
o Leefomstandigheden
Het diathese-stressmodel: (multifactoriële benadering)
Dominante denkkader binnen de psychopathologie.
Volgens het diathese-stressmodel wordt de kans dat iemand een mentale stoornis
krijgt is afhankelijk van de kwetsbaarheid; biologie, psychologie & sociologie
(=diathese) en door de mate van stress in de omgeving.
• De kwetsbaarheid hangt af van:
o Overerven (=biologische factor)
o Hangt af van leefomstandigheden van de persoon (=sociale factor)
o Bepaald door denkstijlen (=psychologische factor)
• Ingrijpende levensgebeurtenissen: verkrachting, huis in brand
• Kwetsbaarheid + langdurige stress → lichamelijke ziekte/psychische ziekte → Als
de impact van de ingrijpende gebeurtenis (2 zaken samen) groot is, kan zelfs
een ‘sterk’ persoon ook een ziekte krijgen
13.1.3 Mentale stoornissen classificeren: de DSM
Waarom classificeren?:
• Wetenschappen hebben nood aan een degelijke beschrijving van een
fenomeen, het verloop en de samenhang van symptomen.
• De interbeoordeelaarsbetrouwbaarheid verhogen (men wil dezelfde
beoordeling krijgen van verschillende beoordeelaars)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoniempjexd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now