Volledige samenvatting van aansprakelijkheidsrecht
combinatie van notities, powerpoints en de cursus!!
de beste voorbereiding om te slagen voor het examen.
Aansprakelijkheidsrecht 2
Inleiding
Belangrijkste van de leerstof: PowerPoint en eigen notities
Globaal overzicht aansprakelijkheidsrecht
1. Wie is aansprakelijk in een bepaalde situatie?
(Buiten)contractueel, aannemer, architect, projectontwikkelaar…
Opbouw van de lessen
2. Wie betaalt?
Vaak is het antwoord hierop een verzekering = dus een belangrijk onderdeel
Strafrechtelijke aansprakelijkheid voor de
1
vastgoedmakelaar: huisjesmelkerij , omkoping,
witwassen van geld, valsheid van geschrift…
Deontologische aansprakelijkheid aan de hand van
een tuchtsanctie door het BIV: schrapping of schorsing
(voorbeeld misbruik van derdenrekening…)
Insteek bij beiden: het straffen van de persoon die in
fout is
Bij burgerlijke aansprakelijkheid is dit anders: slachtoffer zal effectief geld ontvangen van de
schadeverwekker (schadevergoeding) → maar ze staan niet per se apart van elkaar: hebben ook met
elkaar te maken
Oefening: onder welke aansprakelijkheid vallen volgende situaties?
Buitencontractuele aansprakelijkheid: beide
partijen hebben onderling geen contract
afgesloten
Dakdekker-specialist begaat fout wat leidt tot Contractuele aansprakelijkheid: eigenaar van de
een lek in het dak woning heeft een contract met de aannemer,
maar het contract werd niet juist uitgevoerd →
de aannemer is aansprakelijk
1
Een huisjesmelker (een nalatige verhuurder) probeert door minimale bestedingen aan onderhoud een zo groot
mogelijke winst te halen.
1
, Selma Hamdaoui
Een vastgoedmakelaar verkoopt een huis. In zijn Buitencontractuele aansprakelijkheid: tussen de
publiciteit vermeldt hij de terreinoppervlakte als makelaar en een kandidaat koper is er geen
“bewoonbare oppervlakte” contract (van zodra er sprake is van een koper, is
er wel een contract – zoals bij een
bemiddelingsovereenkomst)
Werfafsluiting waait op auto van buurtbewoner Buitencontractuele aansprakelijkheid: tussen de
aannemer en een buurtbewoner is er geen
contract
Buitencontractuele aansprakelijkheid (BCA)
Voorwaarden voor buitencontractuele aansprakelijkheid
Er zijn er drie:
Er moet een causaal verband zijn tussen de fout (of een tot aansprakelijkheid leidend feit) en de
schade: niet enkel wanneer de persoon in kwestie een fout begaat, ook wanneer die toezicht heeft
over bijvoorbeeld een hond
Eerste voorwaarde:
Persoonlijke aansprakelijkheid: aansprakelijkheid voor eigen gedrag
Kwalitatieve aansprakelijkheid (= risicoaansprakelijkheid): hierbij speelt schuld geen rol, is een vorm
van aansprakelijkheid die gebaseerd is op een bepaalde rol of hoedanigheid van een persoon
- Ouders voor hun kind(eren): opvoeding en toezicht
- Leerkrachten voor hun leerlingen: toezicht
- Eigenaar van een huisdier: geen fout van een dier maar een FEIT van een dier
- Werkgevers voor hun werknemers – “aansprakelijkheid van de aanstellers”
Vaak discussie hierrond
! Bij een zware fout is de werkgever niet aansprakelijk of na een veel voorkomende lichte fout
- Eigenaar van een gebouw wanneer een deel van een gebouw instort en schade berokkent
(bijvoorbeeld een schouw of afbreken van een VOLLEDIGE trap)
- Gebrekkige zaken: afbreken van één traptrede
Art. 1382 oud BW: Elke daad van de mens, waardoor aan een In de praktijk wordt artikel
ander schade wordt veroorzaakt, verplicht degene door wiens 1382 oud BW enkel gebruikt
schuld de schade is ontstaan, deze te vergoeden
- Gaat specifiek over een schending van de wet en de zorgvuldigheidsnorm
Art. 1383 oud BW: Ieder is aansprakelijk niet alleen voor de schade welke hij door zijn daad, maar ook
voor die welke hij door zijn nalatigheid of door zijn onvoorzichtigheid heeft veroorzaakt
2
, Selma Hamdaoui
Persoonlijke aansprakelijkheid
Aansprakelijkheid voor eigen gedrag heeft twee vereisten:
1. Objectief element: wat je hebt gedaan, is verkeerd en mocht niet
= onrechtmatig handelen, omvat de schending van de algemene zorgvuldigheidsnorm
(inspanningsverplichting) of van een bepaald gebod of verbod (resultaatsverplichting)
Kunnen we ook nog onderverdelen in twee categorieën:
1 Kan aanwezig zijn door een specifieke wet – schending van een gedragsnorm: in de wet staat dat er
specifiek iets niet mag gebeuren
= wanneer een norm een bepaald gedrag gebiedt of verbiedt, is de loutere overtreding van die norm
een buitencontractuele fout (op voorwaarde dat de schending wetens en willens gebeurde)
- ! BELANGRIJK: ook al volg je de wet, je moet handelen als een redelijk mens (het betekent dus
niet automatisch dat je geen fout begaat)
Voorbeelden:
1) Aannemingswerken in 1970, een aannemer was een constructie aan het afbreken en gebruikte
hiervoor graniet en andere slopingsmaterialen (en had hier een vergunning voor – volgens de
wet dus) MAAR gebruikte deze in een te grote mate waardoor de rechter toch besliste dat
deze in fout was, want aannemer paste dit niet toe in redelijke manier
2) KB 6 november 1979: “geen draaideuren in ziekenhuizen” - al zijn er die dat wel hebben →
zouden bij een fout (iemand die binnenkomt met spoed) dus aansprakelijk gesteld kunnen
worden
2 Bij gebrek aan een specifieke wet en dus door een schending van de zorgvuldigheidsnorm
- “Goede huisvader”
Beoordeling in abstracto: gedrag van een schadeverwekker zal worden getoetst aan het gedrag van
een normaal zorgvuldig en vooruitziend persoon (bonus pater familias) geplaatst in dezelfde externe
omstandigheden
We gaan dus vergelijken met een referentiegedrag – hoe zou een normaal en zorgvuldig persoon
hebben gehandeld?
De rechter gaat hierbij dan een vergelijking maken tussen de situatie en deze norm – gaat dan
uitspreken of er sprake is van een fout
! Je moet dus ook anticiperen en handelen zoals een zorgvuldig persoon zou doen
3
, Selma Hamdaoui
- Vooruitziend: houdt in dat men in alle redelijkheid tracht zich de nadelige gevolgen van zijn
handelen of nalaten in te beelden
- Zorgvuldig: betekent dat men door het nemen van de gepaste voorzorgsmaatregelen tracht
de nadelige gevolgen van zijn gedrag te voorkomen
- In dezelfde externe omstandigheden: hierbij wordt rekening gehouden met plaats, tijdstip,
de atmosferische toestand,... (een arts kan zijn functie niet 100% zoals het moet uitoefenen
bij een spoedinterventie op het strand bijvoorbeeld)
- Met interne kenmerken zoals de leeftijd, intelligentie, geslacht, (ervaring)... wordt in
principe geen rekening gehouden
Algemeen wordt aanvaard dat rekening mag worden gehouden met de beroepsbekwaamheid in
beroepscontext of beter: de vereiste bekwaamheid om de beroepshandeling te stellen
➔ Kan zowel intern als extern zijn
= er wordt getoetst aan het beroep van iemand waarvan wordt verwacht dat die het deftig
kan uitvoeren
Voorbeeld: kinderjuf was op straat aan het wandelen en zag een kind op straat wandelen
→ aansprakelijkheid aangezien ze dit zou moeten weten (was een foute uitspraak)
Voorbeelden:
1) Luik 6 januari 2011: jongens waren in een waterpretpark – jongen die iets gezetter was, had
gewacht bij een glijbaan totdat het licht op groen was gesprongen → maar was omwille van
zijn lichaamsbouw wel tegen de vorige gebotst, de rechter zei dat de gezette jongen moest
weten dat hij langer moest wachten: “het kind moest weten dat het geen normale
lichaamsbouw had”
! Hier werd dus wel rekening gehouden met een intern kenmerk
2) Vaak ook een discussie rond de leeftijd: hoogtepunt in 2003 – leiders moesten toezicht houden
maar een kind kwam onder een auto terecht op de openbare weg
3) Een vrouw van 17 jaar was ingetrokken bij haar vriend, de constructie in de badkamer zorgde
ervoor dat de afvoer van het wasmachine uitkwam in de douche – in dit water zat ook
elektriciteit
(want was al een oude machine) en ze werd geëlektrocuteerd
Was zij ook in fout? Want ze zag dat de wasmachine opstond → heeft het slachtoffer ook een
fout begaan? (de schoonouders waren natuurlijk ook in fout)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Hamdaoui. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.35. You're not tied to anything after your purchase.
