Verlenen van zorg op maat: Geneeskunde-Heelkunde
Pathologie 1
Gastro-enterologie
1. Ziekten van de mond
2.1 Stomatitis
Wat -> ontsteking van mondslijmvlies
Oorzaken -> infectie: viraal, bacterieel, schimmels + bijwerkingen van geneesmiddelen
2. Ziekten van de slokdarm
2.1 Gastro-oesofageale reflexziekte (GOR ziekte) of pathologische GOR
Wat? Terugvloei van maaginhoud in slokdarm => pathologische: gepaard met symptomen &/ slijmvliesletsel
Oorzaken? Onvoldoende werking anti-refluxbarrière / vertraagde maaglediging / overproductie maagzuur
=> zuigelingen, roken, chocolade, alcohol, verhoogde druk in maag, glijbreuk
Symptomen? Typisch: zuurbranden, bittere &/ zure oprispingen
Atypisch: keelpijn, rauwe stem, chronische hoest, slaapstoornissen, pijn op borst
=> geen verband // ernst van reflux & ernst van klacht
-> kan gepaard met oesofagitis => gevolg van inwerking van maagzuur thv slokdarmslijmvlies = refluxoesofagitis
Verwikkelingen? Bloedingen uit slokdarm, stenose door littekenweefsel, barrettslokdarm, verergering astma
=> bloedingen slokdarmulceraties: bloedbraken = hematemese
Barrettslokdarm = meerlagig plaveiselcelepitheel slokdarm vervangen door 1-cellig cilindrisch epitheel
= precancereuze toestand
Diagnose? Endoscopie (& biopsie)
Behandeling? Overvloedige & vetrijke maaltijden, chocolade, prikdranken, alcohol, roken vermijden
Medicamenteus -> gaviscon, maagzuursecretieremmers (heelkunde)
3. Ziekten van de maag
Verdedigende en agressieve factoren voor de maagwand
Verdedigend -> mucus => gesecreteerd door opp. epitheelcellen
Agressief -> overproductie maagzuur (fysiologisch), voeding & drank (omgevingsgebonden), medicatie
=> helicobacter pylori (infectieus): tast maagslijmvlies aan & maagzuurproductie neemt toe
3.1 Acute gastritis
Wat? Acute ontsteking van maagslijmvlies
Oorzaken? Eigen maagsappen tgv maagstase + sterk gekruid voedsel, alcohol, medicatie + helicobacter pylori
Symptomen? Branderigheid tot pijn in middenbovenbuik na eten, volheidsgevoel, opgeblazen gevoel
Misselijkheid & braken, verminderde eetlust
Diagnose? Klinisch beeld
Behandeling? Maagsparend dieet: koffie, alcohol, sterk gekruid voedsel, vetten vermijden
Medicamenteus -> anti-emetica / antacida
3.2 Chronische gastritis
=> vaak Helicobacter pylori de oorzaak -> diagnose door biopsie van maagslijmvlies + is precancereus
Chronische atrofie van maagslijmvlies -> kan pernicieuze anemie ontstaan
,3.3 Maagulcus
Wat? Aanwezigheid van zweer in slijmvlies van maagwand
Oorzaken? Overproductie van maagzuur, Helicobacter pylori, inflammatoire geneesmiddelen
Bevorderend -> stress (psychisch/fysisch), alcohol, erfelijke factoren
Symptomen? Typisch: branderige, krampachtige, knagende pijn in middenbovenbuik tijdens/kort na maaltijd
Atypisch: zwaartegevoel na maaltijd, misselijkheid & braken, zure oprispingen
=> kan ook asymptomatisch
Behandeling? Maagsparend dieet, alcohol vermijden, rookstop & maagzuursecretieremmers
=> H2-blokkers, PPI/protonpompinhibitoren
Helicobacter pylori -> uitroeiing door triltherapie => maagzuursecretieremmer in combo met 2 versch. AB
Diagnose? Endoscopie met biopsie + drukpijn in middenbovenbuik
Verwikkelingen? Perforatie, bloeding, maligne -> behandeling = heelkunde
Perforatie = frequente verwikkeling -> kan 1 e symptoom van maagulcus zijn => plotse hevige pijn (dolksteek)
Bloeding = frequente verwikkeling -> melaena (zwarte stoelgang)/hematemesis (bloedbraken) => kan 1e teken zijn
4. Ziekten van de darm
4.1 Duodenumulcus
Wat? Aanwezigheid van zweer in wand van 12-vingerigedarm
Oorzaken? Overproductie van maagzuur, aanwezigheid van Helicobacter pylori
Symptomen? Pijn in middenbovenbuik, soms pijn in rug (achterkant van duodenum)
Diagnose? Endoscopie (& biopsie)
Behandeling? Maagzuursecretieremmers (zie maagulcus)
4.2 Infectieuze diarree
Wat? Frequente ontlasting van dunne stoelgang => door MO -> gestoord evenwicht // resorptie & secretie
Verwekkers? Viraal (70-75%), bacterieel (20-25%), parasitair (5%)
Overdrachtswijze? Faeco-orale weg -> mens op mens / onrechtstreeks (besmet water/voedsel)
Symptomen? Misselijkheid & braken, diarree met buikkrampen, soms koorts
Verwikkelingen? Ernstige gevallen = dehydratatie & sepsis -> jonge kinderen & oudere mensen
=> dorst, niet verstrijken van huidplooien, droge tong & slijmvliezen, gewichtsverlies, ingezonken ogen
Diagnose? Stoelgangonderzoek -> rechtstreeks, coprocultuur & antibiogram, parasitologische onderzoek
Behandeling? Inname van vocht, preparaten obv diverse MO voor normalisering & herstel darmflora
=> (AB, symptomatisch dmv motiliteitsremmers/anti-emeticum)
Preventie? Rechtstreekse besmetting voorkomen = handen wassen
Onrechtstreeks: hygiëne, rauw vlees eten vermijden, snelle afkoeling van eten, kruisbesmetting voorkomen
Pathofysiologie
Niet-invasieve darminfecties -> MO hechten aan epitheelcellen van darmslijmvlies => epitheel niet beschadigd
=> geen invasie van darmepitheel
Diarree -> door productie van enterotoxines/afname van absorptieopp. => waterig & zonder koorts
=> enterotoxines hebben invloed op epitheelcellen van darmslijmvlies -> zullen vocht secreteren
Invasieve darminfecties -> MO dringen epitheelcellen binnen & vermenigvuldigen & produceren toxines
=> veroorzaken celdestructie = darmfunctie verstoord -> diarree met slijm- & bloedbijmenging + koorts
, 4.3 Voedselintoxicatie
Wat? Intoxicatie door toxines -> geproduceerd door bacteriën in besmet voedsel
Oorzaken? Inname van voedsel dat toxines bevat
Symptomen? Misselijkheid, braken, buikkrampen, diarree (behalve toxicatie Clostridium botulinum) => botulismetoxine
=> door volledige blokkering van neuromusculaire overdracht door belemmering van vrijzetting van acetylcholine
-> neurologisch ziektebeeld; spierzwakte, verlamming van oogspieren, monddroogte, slik- & spraakstoornis
Diagnose? Klinisch beeld & opsporen van besmettingsbron
Behandeling? Regelmatig vochtinname (& ORS)
5. Chronisch inflammatoire darmziekten
=> auto-immuunziekten -> combo van genetische voorbeschiktheid & omgevingsfactoren – jonge leeftijd
Verloop = onvoorspelbaar -> in golven: opstoten afwisselend met remissies
=> klachten bepaald door ernst van aantasting & plaatst van ontstekingsverschijnsel
-> 1/3 patiënten: aantasten van andere organen (ogen, huid, gewrichten)
Behandeling = medicamenteus -> doel: ontsteking onder controle krijgen => ontstekingsremmers
5.1 Ziekte van Crohn
Wat? Chronische ontstekingsziekte van maagdarmstelsel -> kronkeldarm, dikke darm (alle lagen van darmwand)
=> ontsteken darmsegmenten worden afgewisseld met gezonde darmsegmenten
Oorzaak? Auto-immuunziekte -> afweerreactie op bepaalde antigenen uit voeding/bacteriële flora
=> proliferatie van T-lymfocyten treedt op met cytotoxische activiteit = weefselbeschadiging
Symptomen? Variëren & individueel verschillend: diarree, buikkrampen, buikpijn, vermagering, bloedverlies
=> klachten zijn afhankelijk van lokalisatie & weerslag van ontstekingsproces
=> andere klachten: gewrichtsontstekingen, oogontsteking/huidletsels
Diagnose? Medische beeldvorming, endoscopie met biopsie
Verwikkelingen? Uitbreiding ontstekingsprocessen naar andere organen & huid = fistels ontstaan
=> littekenweefsel: darmobstructie + malabsorptie
Behandeling? Verwikkelingen & niet reageren op medicatie = heelkunde ≠ definitieve oplossing
5.2 Colitis ulcerosa
Wat? Chronische ontstekingsziekte -> tast rectum aan & kan uitbreiden hoger in dikke darm (opp.)
Oorzaak? Auto-immuunziekte (zie 5.1)
Symptomen? Zie 5.1
Diagnose? Endoscopie met biopsie
Verwikkelingen? Darmperforatie , verhoogde kans op coloncarcinoom
Behandeling? Medicamenteuze onderhoudsbehandeling
=> medicatie faalt/ziekte is agressief/ontstaan kanker = totale colectomie
5.3 Malabsorptie
Wat? Stoornissen in vertering &/ opname van voedsel in GI-kanaal => veralgemeend/beperkt tot 1 stof
Oorzaken? Ziekte van Crohn, exocriene pancreasinsufficiëntie, glutenenteropathie, lactose-intolerantie
Symptomen? Vermagering, groeistoornissen, diarree, deficiëntiesymptomen
Diagnose? Klinisch beeld, bloedonderzoek
Behandeling? Oorzakelijk, aanvullen op tekorten
5.4 Coeliakie of glutenenteropathie
Wat? Chronische aandoening door beschadiging van dunne darmvlokken -> intolerantie voor gluten
Symptomen? Typisch: vermagering, vetdiarree, groeivertraging, apathie & gebrek aan reactie op omgeving
Atypisch: vage buikklachten (zware maag, opgeblazen gevoel, winderig) + anemie & vermoeid (ijzertekort)
Diagnose? Bloedonderzoek (antistoffen opsporen), biopsie dunne darm
Verwikkelingen? Verhoogde kans op GI-kankers, osteoporose (malabsorptie van Ca & Vit.D), meer auto-immuunziek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller martegeysen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.