Summary
Samenvatting Recht voor welzijnswerkers - SRW Fase 1
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat alle slides, inclusief eigen notities.
[Show more]
Seller
Follow
irisvantomme
Reviews received
Content preview
RECHT VOOR WELZIJNSWERKERSSemester 1
Iris Vantomme
SRW – Fase 1
2019 - 2020
,Inhoudsopgave
DEEL 1: BRONNEN EN BEGINSELEN VAN HET RECHT ..................................................................................... 4
1 Ontstaan en ontwikkeling van het recht .................................................................................................... 4
2.1. Mensenrechtenverdragen ................................................................................................................ 4
2 Definitie van het recht ................................................................................................................................ 5
2.2. Een geheel van regels ....................................................................................................................... 5
2.3. Een geheel van afdwingbare regels .................................................................................................. 5
2.4. Die door de samenleving tot stand komen ...................................................................................... 5
2.5. Met als doel de samenleving te ordenen ......................................................................................... 5
2 Bronnen van het recht ................................................................................................................................ 6
2.1 Wetgeving ......................................................................................................................................... 6
2.6. Gewoonte ......................................................................................................................................... 7
2.7. Rechtspraak ...................................................................................................................................... 7
2.8. Rechtsleer ......................................................................................................................................... 8
2.9. Algemene rechtsbeginselen ............................................................................................................. 8
2.10. Billijkheid........................................................................................................................................... 8
3 Indeling van het recht................................................................................................................................. 9
2.11. Nationaal publiekrecht ..................................................................................................................... 9
2.12. Nationaal privaatrecht .................................................................................................................... 10
2.13. Internationaal publiek recht ........................................................................................................... 10
2.14. Internationaal privaatrecht (IPR) .................................................................................................... 10
2.15. Aparte rechtstakken (bijzondere gevallen) .................................................................................... 11
DEEL 2: TOEPASSING VAN HET RECHT ........................................................................................................ 11
1 Rechtshulp en conflictregeling ................................................................................................................. 11
1.1. Rechtshulp ...................................................................................................................................... 11
1.2. Conflictregeling ............................................................................................................................... 15
2 Gerechtelijke organisatie en procedure ................................................................................................... 18
2.1 Structuur van rechtbanken en hoven ............................................................................................. 18
2.2 Gerechtelijke functies ..................................................................................................................... 31
2.3 Gerechtelijke procedure (privaatrechtelijke procedure!) .............................................................. 33
DEEL 3: MENSENRECHTEN/GRONDRECHTEN.............................................................................................. 36
1 Inleiding .................................................................................................................................................... 36
2 Wat zijn mensenrechten? ......................................................................................................................... 36
2.1 Definities mensenrechten/grondrechten ....................................................................................... 36
2.2 Categorieën van mensenrechten ................................................................................................... 37
2.3 Mensenrechten verschillen door.................................................................................................... 39
2.4 Belang en functie van mensenrechten/grondrechten ................................................................... 40
3 Basisbegrippen ......................................................................................................................................... 40
3.1 Directe werking............................................................................................................................... 40
3.2 Standstill effect/ “niet achteruitgangsverplichting”....................................................................... 41
3.3 Horizontale en verticale werking .................................................................................................... 41
3.4 Absolute en relatieve rechten ........................................................................................................ 42
3.5 Voorbehoud en interpretatieve verklaringen ................................................................................ 43
4 Bronnen van mensenrechten.................................................................................................................... 43
4.1 Overzicht van bronnen ................................................................................................................... 43
4.2 Bespreking belangrijkste bronnen van mensenrechten................................................................. 44
5 Afdwingbaarheid van mensenrechten ..................................................................................................... 51
5.1 “Jurisprundentiële benadering” ..................................................................................................... 51
RWW SEMESTER 1 2
, 5.2 “LEGISTIEKE BENADERING” ............................................................................................................ 53
6 Mensenrechten en SDG’s.......................................................................................................................... 54
RWW SEMESTER 1 3
, DEEL 1: BRONNEN EN BEGINSELEN VAN HET RECHT
1 Ontstaan en ontwikkeling van het recht
• Recht = zo oud als de mensheid
• Recht is ontstaan sinds mensen samenleven: (oorspronkelijk afspraken tussen individuen)
- Mensen maken afspraken over het samenleven (vb. over relaties, bezit)
- Willen dat deze afspraken bij iedereen bekend zijn
- Willen dat deze afspraken worden nageleefd
• Er is nood aan organisatie in de samenleving recht en rechtsregels ontstaan
• UITVAARDIGEN REGELS:
In complexere samenlevingen: “wetgevende bevoegdheid” overgedragen aan vertegenwoordigd
orgaan
Vb.: Parlementaire democratie: bevoegdheid om afspraken te maken hebben wij overgedragen
aan anderen die het voor ons doen: volksvertegenwoordigers parlement)
Naarmate het democratisch gehalte v/e samenleving zal reële vertegenwoordiging sterker/minder
sterk zijn. Vb.: Romeinse Rijk: enkel patriciërs zetelden in de Senaat, gewone volk “het plebs” had
geen inspraak.
• AFDWINGEN VAN REGELS:
- Gebeurde oorspronkelijk door primaire dwang (geweld) door leden van de groep (vb.:
steniging, lijfstraffen, economisch geweld: dwangarbeid...)
- Evolutie naar meer geciviliseerde dwang (meer humane straffen):
o Afwijkend G beoordeeld door rechtbanken
o Dwangmiddelen van louter fysiek, moreel economisch geweld humane vormen van
bestraffing (vb.: opsluiting moet op een menswaardige manier gebeuren, lijfstraffen
en doodstraf zijn afgeschaft)
o Evolutie naar alternatieve straffen (vb.: taakstraffen, elektronisch toezicht)
- Zeer maatschappelijk bepaald: in sommige samenlevingen bestaat doodstraf nog altijd (VS), op
andere plaatsen bestaan nog lijfstraffen (steniging bij overspel)
• Belgisch burgerlijk recht = gebaseerd op Code Napoléon (1804)
- Geboorte van ons rechtssysteem
- Samensmelting van 3 toen bestaande rechtsstelsels:
1) Romeins recht: grote invloed omdat het lange tijd van kracht is geweest vb.
aansprakelijkheidsregeling is hieruit afkomstig (volkstribuun Aquilius)
2) Kerkelijk (canoniek) recht: heeft rol van Romeins recht overgenomen na val van het
Romeinse Rijk. Kerk nam een groot deel van staatsorganisatie over.
3) Gewoonterecht (costuymen Parijs): (verdere) uitbouwing bij ontstaan van Europese
steden. Elk territorium had zijn eigen gewoontes (‘costuymen’) die de orde in de
samenleving bepaalden.
- Tot op vandaag van belang
- Ondertussen uiteraard modernisering o.i.v.:
2.1. Mensenrechtenverdragen
o Toenemende wetgeving van de EU
o Gewijzigde (wetenschappelijke) inzichten op vlak van economie, ethiek, religie,
maatschappijvisie... vb.: euthanasiewetgeving
RWW SEMESTER 1 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisvantomme. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now