Hiiii studenten, (IK HEB EEN 7 BEHAALD)
Ik heb een samenvatting gemaakt voor het vak SWK5 'Filosofie'. Alle informatie die ik heb gebruikt komt rechtstreeks uit het boek en de hoorcolleges. Ik heb alles zo helder mogelijk opgeschreven en voorzien van verschillende voorbeelden. Daarnaast heb ik o...
Het verslag bestaat uit:
- Samenvatting van de 5 hoorcolleges filosofie
- Informatie uit het boek ´Denken Helpt´
- Belangrijke begrippen
- Voorbeelden
- Punten rood benoemd wat sowieso in het tentamen komt
- Leerdoelen
- Afbeeldingen
- 50 oefenvragen
In het tentamen is het belangrijk om de
logische verbinding te begrijpen tussen
het wereldbeeld, mensbeeld en ethiek.
Er komen ook vragen over Jan Drost zijn opvattingen over filosofie vanuit het boek.
1
,Hoorcollege 1
Wat is filosofie? Filosofie is de studie van fundamentele vragen over het bestaan, kennis, waarheid,
moraal en de wereld om ons heen. Het gaat over nadenken en redeneren om diepere inzichten te
krijgen in het leven en de menselijke ervaring. Het is een natuurlijke activiteit van de mens.
Als HBO pedagoog zijn er competenties wat je moet kunnen. Onder andere over kennis:
competenties beschrijven de adequate uitvoering van een beroepstaak op basis van de juiste kennis.
Maar wat bedoelen ze met de juiste kennis? Het gaat niet alleen om kennis die we aangereikt krijgen,
maar je moet ook nog wat doen voor die kennis. Hoe zorg je ervoor dat je de kennis die je gebruikt in
een situatie de juiste kennis is? Daar moet je dus een oordeel aan vellen. Het vellen van een oordeel
hangt samen met hoe je je kennis gebruikt. In de filosofie noemen we dit een epistemologische
uitspraak (epistem betekent kennis).
Om de juiste kennis te benutten op het goede moment en een goede manier is wijsheid nodig.
Wijsheid is het zelfde als filosofie. Filosofie betekend liefde voor wijsheid.
Filosoferen= ook voelen.
Drie redenen dat filosofie relevant is voor pedagogen
1. Hulpverlening is ook altijd denkhulpverlening: een goede pedagoog probeert de denkwereld
van het kind of ouders goed te leren kennen, maar ook om connectie te maken. Een relatie te maken
tussen eigen gedachtes van jezelf en de ander om verder te komen.
2. Een pedagoog ≠ filosoof: het is niet dat pedagogen filosofen moeten worden, maar het is een
hulpmiddel voor pedagogen.
3. theorie én praktijk: er is een groot verschil tussen filosoof en pedagoog. Een pedagoog staat
ook altijd met een been in de praktijk. Theorie en praktijk moet de pedagoog in overeenstemming
brengen. Bij sommige filosofen is er wel spraken van alleen theorie.
Als pedagoog sta je op een soort bergtop. Vanaf daar kun je twee kanten
opkijken. Het is belangrijk dat je praktijkervaring hebt, zodat je weet hoe het is
om echt in het veld actief te zijn. Maar het is ook handig om naar de
theoretische kant te kijken.
Model triade
Dit model gebruiken we als we pedagogisch aan het filosoferen zijn. Dan zijn we altijd met drie dingen
bezig. Namelijk:
Doelen van opvoeding en onderwijs: we hebben een bepaald doel.
Meestal is de bedoeling volwassenheid. Het kan zijn dat je hele
onvolwassene volwassenen hebt en hele volwassenen kinderen. Dat
maakt het ingewikkeld. Volwassen is geen aanduiding van een leeftijd,
maar dat volwassenheid is ook een kwaliteit.
Wetenschap: als we kinderen opvoeden, dan doen we dat op basis
van wetenschappelijke inzichten.
Praktijk: je hebt een bepaalde taak in de praktijk.
2
, Denken heeft ook een risico. Je kan een ‘zwaar’ hoofd krijgen van al dat
gedenk. Je kan gaan twijfelen of piekeren. Het is belangrijk om het in balans
te houden.
Kunstwerk: Heavy Tougths
Tentamen
De filosofie werkt aan de hand van beweringen. Dus filosofen doen uitspraken/ beweringen/
proposities en die moeten ze vervolgens bewijzen en met goede redenen onderbouwen. Ik het boek
‘Denken Helpt’ zal Jan Drost ook argumenten gaan aandragen.
Drie kernbegrippen: een soort drietrap van groot naar klein, als een camera die steeds verder
inzoomt:
Wereldbeeld: Het wereldbeeld in pedagogiek verwijst naar hoe mensen de wereld om hen heen zien
en begrijpen, inclusief hun overtuigingen en waarden over de samenleving.
Mensbeeld: Het mensbeeld gaat over hoe pedagogen individuele mensen zien en begrijpen, met
aandacht voor hun capaciteiten, gedrag en ontwikkeling.
Ethiek: Ethiek betreft de morele principes en normen die pedagogen leiden bij hun beslissingen en
gedrag, waarbij het gaat om wat als goed en juist wordt beschouwd. De vraag naar het goede leven,
naar vrijheid en geluk hoe je dat kunt bereiken.
Epicurus zei om mensen te bevrijden van hun angsten hebben we een viervoudig medicijn. Mentale
medicijn wordt wel het tetrapharmakos genoemd. Dit is een gedachte experiment om mensen te
helpen van waar het nou eigenlijk om gaat in het leven.
1. De verslavende kracht van hun begeerten: de mens is opzoek naar genot, maar dat zit ons
ook in de weg.
2. De pijn en de last van het alledaagse bestaan: een zorgeloos bestaan is een fijn bestaan. Dit
noem je ook wel de nun-lijn theorie.
3. De angst voor de dood: de dood is er niet.
4. De vrees voor de goden: we moeten niet bang zijn voor goden, want als ze er zijn dan houden
ze zich niet met ons bezig.
Wanneer dit lukt en je niet meer bang bent, dan bereiken volstrekte gemoedsrust (ataraksia). Kritiek
op Epicurus: individualisme / egoïsme want “Leef Verborgen!”. Zo trok Epicurus zich ook vaak terug in
zijn tuin met andere en bemoeide zich liever niet meer in de samenleving. Epicurus is er alleen op
aarde voor zich zelf en als hij een zorgeloos bestaan heeft is het voor hem oké.
3
, Epicurus
(342 – 271 v.Chr)
Wie is Epicurus?
Een liefdevolle en grappige denker. Hij heeft een oude school opgericht. Deze school was geen
gebouw, maar een tuin. Hier kwamen ze naartoe om over van alles te filosoferen. Denk aan geluk,
liefde of vriendschap met een wijntje en wat lekkers. Dit waren de lessen.
• 306 v.C.: sticht Epicurische school (Epicurische betekend vrijetijd).
• ‘die van de Tuin’
• Lust en genieten
• Een school gebaseerd op vriendschap
• Geen standsverschillen, ook slaven en vrouwen zijn welkom • Veel misvattingen en onbegrip
rondom Epicurus – Vreetfestijnen, seksorgiën...
Tentamen: Voor Epicurus was de kernopgave/ taak van de filosofie: het doorgronden van de aard van
de werkelijkheid om de mens van zijn angsten te bevrijden.
Epicurus probeert ons te leren dat de perfecte manier van bestaan een zorgeloos bestaan is. Je bent
gelukkig als je geen zorgen/ pijn hebt. Dit noem je nun-lijn theorie.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anikevlaar. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.16. You're not tied to anything after your purchase.
