Leerdoelen van Blok A van het vak Life Science en CBA (combinatietoets) van leerjaar 1 staan in dit document uitgewerkt. Het document is erg overzichtelijk en duidelijk.
AP Biology Notes Comprehensive Review of Campbell and 5 Steps to a 5
Samenvatting Biology: A Global Approach Global Edition Chapter 12, 13, 14, 15, 23, 47
Samenvatting Biology: A Global Approach Global Edition Chapter 16, 17, 18, 19.1, 19.2, 20
All for this textbook (17)
Written for
Hogeschool Utrecht (HU)
Life Science & Technology
Life Sciences, Blok A
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
lolahengel
Content preview
Leerdoelen Life Sciences en CBA
Les 1: Stofwisseling
De Latijnse termen voor de slokdarm, alvleesklier, twaalfvingerige darm en dikke darm,
te kennen (zie tabel).
Engelse term Nederlandse term Latijnse term
Cecum Blinde darm Cecum
Duodenum Twaalfvingerige darm Duodenum
Esophagus Slokdarm Oesophagus
Large intestine Dikke darm Colon
Oral cavity Mondholte
Gall bladder Galblaas
Pancreas Alvleesklier Pancreas
Salivary gland Speekselklier
Pharynx Keelholte Pharynx
Stomach Maag
Sphincter Sluitspier Sphincter
De macroscopische opbouw van het spijsverteringsstelsel te kunnen beschrijven.
Mond
Kauwen → verkleining voedsel
Speeksel wordt toegevoegd uit speekselklieren
- bevat amylase voor de hydrolyse van zetmeel (wordt verteerd tot
maltose) en glycogeen
- slijn (mucine) maakt voeding vochtig en glad
- dood bacterien
- buffer en lysozym
Slokdarm (Oesophagus)
Door peristaltiek van mond naar maag
Maag
Maagsap wordt toegevoegd uit maagsapkliertjes in maagwand
- bevat pepsine voor vertering van eiwitten en voor de omzetting van
pepsinogeen in pepsine (positieve feedback)
- bevat zoutzuur voor het doden van bacterien, activeren van
pepsinogeen en het inactiveren van eiwitten
Twaalvingerige darm (Duodenum)
Alvleessap wordt toegevoegd uit alvleesklier
- bevat enzym voor vertering van zetmeel
- bevat enzym voor vertering van eiwitten
- bevat enzym voor vertering van vetten
- neutraliseert het zuur uit de maag
Gal uit galblaas wordt toegevoegd (oorspronkelijk uit lever, galblaas is opslag)
- gal helpt enzymen bij de vertering van vetten door de vetten te
emulgeren → verdeelt het vet in kleine druppeltjes
,Dunne darm
Darmsap wordt toegevoegd
- bevat enzymen die de vertering voltooien
Verteerde voedinsstoffen worden opgenomen in het bloed via lumen (holte)
vervolgens epitheelcel en daarna naar het lymfekanaal
Dikke darm (Colon)
Bevat bacterien (darmflora) die voor ons vitamine K maken
Water wordt opgenomen uit de voedselbrij en deze dikt in
Endeldarm
Bevat onverteerbare resten uit het voedsel (celwand van planten: cellulose)
Afvalstoffen in de gal maken de poep bruin
De microscopische bouw van de maagwand te kunnen beschrijven en de functie van
de verschillende cellen en hun producten in de enzymatische vertering in de maag te
kunnen beschrijven.
Micorscopische opbouw maagwand
Maagwand is 0,5 centimeter dik met verschillende lagen (binnen naar buiten):
- Slijmvlieslaag: bestaat uit veel kleine kliertjes die maagsap
produceren
- Bindweefsellaag: bestaat uit cellen en vezels, waar bloedvaten en
zenuwen doorheen lopen
- Spierlaag: spieren zorgen voor kneden, mixen, malen en
voortbewegen van het voedsel. Voedsel wordt hierdoor verkleind en
maagsap wordt vermengd met de brij
- De maag bestaat uit twee delen. Het bovenste deel (fundus en
corpus) van de maag zorgt voornamelijk voor het toevoegen van
maagsap aan de brij. Het onderste deel (antrum) van de maag zorgt
vooral voor het kneden, mixen en malen.
Enzymatische vertering maag
Maagsap bevat: zoutzuur, slijm en pepsinogeen (inactief pro-enzym)
- Zoutzuur zorgt voor een zuur milieu waardoor bacterien worden
gedood
- Slijm beschermt de maagwand tegen de maagsap
- Pepsinogeen wordt in de maag geactiveerd tot pepsine, onder invloed
van zoutzuur en pepsine (positieve terugkoppeling)
- Pepsine (peptase): verteert eiwitten tot lange polypeptiden.
- De maagsapproductie wordt geregeld door het autonome
zenuwstelsel en door het hormoon gastrine uit de maagwand.
Functie zoutzuur:
1. Doden van bacterien
2. Denatureren (kapot maken) van eiwitten
3. Activeren pepsinogeen
De functie van gal in de vertering te kunnen beschrijven.
Gal zorgt voor emulgatie van vetten, waardoor er micellen ontstaan. Deze zijn beter af
te breken.
, De verschillende zuurgraden in het spijsverteringskanaal op te kunnen noemen en
welke component in de spijsverteringssappen deze zuurgraad bepaalt.
Amylase in speeksel (pH-optimum 6,6): verteert zetmeel tot maltose.
Zoutzuur (HCl): zorgt voor een sterk zuur milieu (pH 1 à 2) waardoor bacteriën in het
voedsel worden gedood.
Pepsinogeen wordt in de maag geactiveerd tot pepsine (pH-optimum 2,5), onder
invloed van zoutzuur en pepsine (positieve terugkoppeling).
De activatie van de spijsverteringsenzymen uit de alvleesklier te kunnen beschrijven
en waar dit plaatsvindt.
Amylase – vertering koolhydraten
Lipase – vertering
Protease – vertering eiwitten
Insulline – regelt glucose concentratie (opslag)
Glucagon – regelt glucose concentratie (vrijmaken glucose)
De rol en lokalisatie van enzymen betrokken bij de vertering van koolhydraten,
nucleïnezuren, eiwitten en vetten te omschrijven.
Koolhydraten:
- Mond voegt amylase toe
- Alveesklier voegt opnieuw amylase toe (amylase vanuit de mond is
onactief geworden door zuur van de maag)
- Dunne darm zorgt voor opname van koolhydraten (in ephiteelcel)
Eiwitten
- Door de lage ph van de maag veranderd pepsinogeen in pepsine
- Pepsine zorgt voor activatie van pepsinogeen naar pepsine (+)
- Dunne darm zorgt voor opname van eiwitten
Vetten
- Gal zorgt voor emulgeren van vetten
- Alvleesklier voegt lipase toe voor de vertering
- Dunne darm zorgt voor opname van vetten
De macroscopische en microscopische bouw van de dunne darm te beschrijven en de
functie van deze bouw in de vertering te verklaren.
Macro
- 6 meter, 300m2
Micro
- D.m.v. darvlokken (villus) met daarop microvilli (holte: lumen) heeft
dunne darm groot oppervlak voor snelle opname voedingstoffen
- Uiteindelijk worden de voedinsstoffen in de epitheelcel opgenomen
- Volgorde: dunne darm, villus, micorvilli, lumen, ephiteelcel, bloed
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lolahengel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.
