Bergevoet & Van Tuijl | De flexibele stad
- Ontwikkeling stagneert en de structurele leegstand van vastgoed en bouwrijpe grond neemt
toe. Leefbaarheid in onze dorpen en steden komt onder druk te staan.
- Op het eerste gezicht veroorzaakt door de crisis.
- Tijd waarin forse langdurige economische groei en demografische groei samen opgingen is
voorbij.
- Economische groei is niet langer vanzelfsprekend en demografische krimp ligt op de loer.
- Het failliet van het gangbare ontwikkelmodel.
- Tijd voor het nieuwe ontwikkelen!
Een toekomstbestendige stad heeft het vermogen mee te bewegen met de veranderende behoeften
van haar inwoners.
Het drie lagen model
- Occupatie
- Netwerken
- Ondergrond
Nu
- Aanbod passend bij behoefte(n)
Toekomst
- Toekomstbestendig vastgoed
- Flexibel en alternatief aanwendbaar (Alternatief aanwendbaar → bij voorbaat al ontwikkelen
met meerdere functies)
Aanbod en vraag: Wat is het verschil?
-1-
,Systeemcrisis → Het kwantitatieve crisissysteem (systeem waarbij het alleen om kwantiteit ging)
- Demografische en economische groei in de 20ste eeuw leidt tot een formidabele groeispurt
van de Europese stad.
- NL: bevolking in 1900 → 5 mln inw. in 2000 à 16 mln inw.
- Er ontstaat een hyperefficiënte bouweconomie om vraag op te vangen.
- Invoering woningwet 1901 → regels waaraan woningen moesten voldoen).
- Bijna een eeuw lang is alleen de bouweconomie het antwoord op de aanhoudende vraag
naar ruimte.
- Van de wederopbouwopgave halverwege de vorige eeuw tot het groeikernenbeleid in de
jaren ’70 en de meest recente VINEXopgaven.
- Op kwantiteit gerichte methodiek → snel bouwen zonder aan kwaliteit te denken.
Winston Churchill
- Never waste a good crisis
- In challenging times one must question the accepted reality because things are going wrong,
rapid answers are needed and the solution may well be found outside the usual compass.
Wat zagen we gedurende de crisis?
- De vraag naar ruimte veranderde, van kwantitatieve naar een kwalitatieve vraag
- Het systeem haperde → systeemcrisis
- Want gebruikers namen (nemen) niet langer meer kritiekloos af.
- Alleen de ruimte waarvan de vestigingscondities goed genoeg zijn en goed aansluiten op de
eigen behoefte.
- Bestaande instrumentarium was/is onvoldoende flexibel.
- De stad zat op slot.
- De leegstand nam toe en de leefbaarheid stond onder druk.
Van nieuwbouw naar hergebruik
Implosie is nodig → herstructurering
- Terwijl de vraag naar ruimte stagneert, groeiden de steden de afgelopen jaren nog fors.
- Stadsgrenzen schuiven op terwijl de leegstand binnen de stadsgrenzen structureel werd.
- Niet alleen in NL, waar miljoenen m2 aan kantoorruimte leegstaan en duizenden hectaren
braakliggende grond op bouwplannen wachten.
- Ook andere Europese landen kampen met toenemende leegstand.
- Het was niet zinvol door te gaan met grootschalige nieuwbouw aan de randen van de steden.
- Beter is het om de leeggekomen plekken binnen de stadsgrenzen te hergebruiken.
Lokale flexibiliteit
- Context binnen stadsgrenzen complex en bepalend.
- Bestaande gebouwen, eigendomsgrenzen, regels voor aansprakelijkheid beperken de
bewegingsvrijheid.
- Hergebruik van het bestaande is complex en nergens hetzelfde.
- Instrumentarium nodig dat kan ingaan op specifieke plaatsgebonden condities.
Overaanbod
- Ruimteproductie was de afgelopen decennia aanbod gestuurd en speculatief van aard.
- Leegstand duidt op een aanbod van ruimte waar geen vraag naar is.
- Ruimte was/is verkeerd ingeschat.
- Waardestijging niet langer vanzelfsprekend.
- Nadruk op de gebruiker en zijn werkelijke vraag.
Het waarom moet kloppen, en voor wie!
-2-
,Simon Sinek | The Golden Circle
A. Behoefte(n)
B. Dieper onderzoek
C. Gefaseerd
Behoeften
Kennis en inzicht in:
1. Analyse van de stad/plek (Kijk! Kijk! & vraag Waarom!)
2. Trends & Ontwikkelingen (volgende college(s))
3. Doelgroep, incl. toekomstbeeld (volgende college(s))
Van Schijndel | Ruimtelijke ordening en planologie
Analyse van de stad/plek
1. Historische analyse – Hoe is de stad ontstaan?
2. Structuuranalyse – Hoe zit de stad in elkaar?
3. Functionele analyse – Hoe wordt de stad gebruikt?
4. Ruimtelijke elementen
1. Historische analyse – Hoe is de stad ontstaan?
- Historie vormt groot deel van identiteit
- Tot de historie behoort ook ontstaansreden
o Bestuurlijke functie? Handelsfunctie? Industrie? Etc.
- Historie fysiek herkenbaar = stedelijk weefsel
- Een product van eeuwenlang bouwen, aanleggen, slopen en veranderen; soms doordacht,
soms impulsief.
-3-
, 2. Structuuranalyse – Hoe zit de stad in elkaar?
- Iedereen is uniek en kijkt op zijn/haar manier
- Mental map met belangrijkste kenmerken
- Kevin Lynch – Amerikaanse onderzoeker
o Verschillende mensen toch eenzelfde beeld van de stad
o De wijze waarop mensen een stad visueel waarnemen wordt bepaald door
beeldelementen
Kevin Lynch – Amerikaanse onderzoeker
1. Routes (paths)
2. Grenzen (edges)
3. Districten (districts)
4. Knooppunten (nodes)
5. Herkenningstekens (landmarks) → de Eiffeltoren etc.
3. Functionele analyse – hoe wordt de stad gebruikt?
- Analyse van het ruimtegebruik
- Waar wordt gewoond?
- Waar gewerkt?
- Waar zijn de voorzieningen?
- En waar is het groen?
- Waar worden functies gemengd?
- Waarom zo opgebouwd en voldoet het nog?
- Opbouw van de stad:
o Modellen voor stedelijke ontwikkeling vanuit de economische geografie
-4-
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dionnebaljeu. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.