VPK HC1 week 4
Informatiebronnen en betrouwbaarheid
Definitie EBP
Evidence Based Practice is het zorgvuldig, expliciet en oordeelkundig gebruik van het huidige beste
bewijsmateriaal om beslissingen te nemen met individuele cliënten (en/of hun naasten) over goede
of gewenste zorg of behandeling (Munten, Verhoef & Kuiper, 2016).
Informatie verzamelen
• Over de gezondheidstoestand van de patiënt. Om goed in te kunnen schatten wat de
gezondheidsproblemen zijn.
• Over de beste zorg voor de patiënt.
Informatie verzamelen over gezondheidstoestand van de patiënt
• Bij patiënt
– Observatie.
– Vragen stellen – anamnese gesprek.
– Lichamelijk onderzoek – bloeddruk meten, pols tellen, etc.
• Bij anderen
We nemen heel veel waar, er komen veel prikkels op ons af, maar we nemen niet alles waar. Hoe
gericht je bezig bent met de observatie, ook dan kan je dingen niet zien.
Bedreigingen betrouwbaarheid observatie en interpretatie
- Je lichamelijke toestand à Als je vermoeid bent neem je dingen minder/niet op en zie je
dingen minder aspecten.
- Je psychische toestand à Als je blij bent neem je andere dingen waar als je vermoeid bent.
- Je referentiekader en vooroordelen à Oogcontact, maar kan per cultuur verschillen.
- Ervaring à Die je al een keer hebt opgedaan in een bepaalde situatie of bij patiënt, kan
positief of negatief zijn. Als je bepaalde situaties al eens hebt meegemaakt zul je datgene wat
je observeert sneller interpreteren en actie ondernemen. In geval van acute hartstilstand
werkt die ervaring gunstig, maar in andere situaties kan het ook een valkuil zijn: je trekt dan
te snel conclusies, zonder dat je alle gegevens compleet hebt.
- Halo- effect à 1 positief kenmerk van iemand ziet, de rest van oordeel kleurt dan ook
positief.
- Horn-effect à 1 negatief kenmerk van iemand ziet, de rest van het oordeel kleurt dan ook
negatief.
- Selectiviteit (voorb. filmpje) à Zit een psychologische theorie achter, grotendeels doen je
hersenen dat, je kan niet altijd alles opnemen. Elk moment van de dag komen tientallen
prikkels op je af. Toch neem je niet alle prikkels uit je omgeving waar. We bezitten de
mogelijkheid tot selectie, we nemen vooral prikkels in ons op die we nodig hebben of
aankunnen. Dit heeft voor- en nadelen. Enerzijds kun je je hierdoor concentreren, anderzijds
kun je hierdoor belangrijke informatie missen.
Definitie van betrouwbaarheid gegevens
• Verschillende keren meten onder dezelfde omstandigheden, meet je dan hetzelfde?
• Betrouwbaar zijn waarnemingen, die onder dezelfde omstandigheden herhaald, (nagenoeg)
dezelfde uitkomst geven.
• De mate waarin een meting vrij is van meetfouten.
Is van belang voor de conclusies die uit de analyse van de verzamelde gegevens wordt getrokken en
voor de juistheid en effectiviteit van besluiten die naar aanleiding daarvan worden genomen.
,Definitie validiteit
Meet je wat je wilt meten?
Bijvoorbeeld: gewicht meten met een weegschaal en niet met een meetlint. Lichaamstemperatuur
met een thermometer en niet met hand op voorhoofd.
Stel je vraagt op straat aan willekeurige voorbijgangers of ze weleens gestolen hebben. Wat zou hun
antwoord zijn? Nee, je krijgt meestal een sociaal wenselijk antwoord (niet altijd eerlijk/waar).
Valkuilen met betrekking tot gesprek
• Afstand (kan figuurlijk en letterlijk zijn). Hoog-laag zitten, of anamnesegesprek met een iPad
of computer. Het bevordert niet dat je aansluit bij de patiënt/vertrouwen.
• Aanwezigheid van anderen. Kan wel veel informatie geven of aanvullingen.
o Sociaal wenselijke antwoorden.
o Geen openheid/ eerlijkheid.
Zijn aspecten om rekening mee te houden.
Valkuilen met betrekking tot interpreteren van wat patiënt vertelt
• Stereotiep gedrag. Op basis van één overeenkomst/gedrag mensen in een hokje stoppen,
zonder te kijken naar individuele eigenschappen – generaliseren.
• Eerste indruk. Bepaalt heel veel (bijv. slappe handdruk oh diegene zal wel onzeker zijn).
• Ad-hoc-hypothese. Op basis van 1 waarneming/aanwijzing een heel verhaal bedenkt (bijv.
stel heeft ruzie, oh die zullen wel relatieproblemen hebben, maar hij kon bijvoorbeeld zijn
vinger tussen deur hebben gehad).
• Halo- en horneffect.
Betrouwbaarheid van gegevensverzameling over de patiënt en interpretatie
Je probeert altijd objectief naar dingen te kijken, maar dat kan niet altijd want hij wordt gekleurd.
Door wie je bent en ervaringen. Om scherp te blijven kan je jezelf vragen stellen:
Gebruik ik de juiste bronnen?
Gebruik ik de juiste methoden om gegevens te verzamelen?
Zijn de gegevens juist?
Heb ik de informatie geverifieerd?
Waar baseer ik de interpretatie op?
Deze gegevens kunnen belangrijk zijn voor de gegevensverzameling van de patiënt. Kritisch
redeneren ten aanzien van gegevensverzameling en interpretatie.
Informatie verzamelen ten behoeve van ‘beste zorg’ voor de patiënt
1) Definieer het probleem
2) Bedenk zoektermen
3) Kies informatiebronnen
4) Zoek informatie
5) Maak je selectie
6) Verwerk resultaten
Informatie verzamelen ten behoeve van ‘beste zorg’ voor de patiënt
1) Definieer het informatieprobleem
- Opzoekvraag (achtergrondvraag)
Hoe vaak komt de ziekte van Alzheimer voor?
Wat is dementie?
- Onderzoeksvraag (voorgrondvraag)
Leidt muziek tot vermindering van agitatie bij ouderen met dementie?
Je wilt weten of een interventie van toepassing kan zijn, of wat effecten zijn.
,3) Kies informatiebronnen
- Feitelijke (opzoek) vraag
Woordenboeken, encyclopedie, handboeken, rapporten, internet.
-Onderzoeksvraag
Richtlijnen en wetenschappelijke literatuur.
6) Maak je selectie
Beoordelen bronnen op:
– Relevantie à De mate waarin de informatie bijdraagt aan de beantwoording van de
(onderzoeks)vraag.
§ Inhoud en niveau.
§ Vorm.
§ Actualiteit.
– Betrouwbaarheid
§ De bron (auteur/organisatie) en totstandkoming van het document
§ Inhoud: het gaat hier om juistheid, objectiviteit, controleerbaarheid en
kwaliteit informatiebron.
Relevantie bron
Inhoud en niveau
- Aansluiting informatie bij vraag en doel à let op de valkuil dat je niet alleen informatie
selecteert die je vermoedens bevestigen. Neiging bestaat om als je wilt weten of iets bijv.
werkt alleen die artikelen/ informatie te kiezen die het antwoord bevestigen.
- Volledigheid à Heb je geen relevante informatie over het hoofd gezien en heb je alle
geselecteerde meningen meegewogen? Helemaal volledig kan vaak niet en is meestal ook
niet nodig.
Vorm van de informatie
- Past type informatiebron bij informatiebehoefte à als je wilt weten wat dementie inhoudt
zal een wetenschappelijk onderzoek niet geschikt zijn.
Actualiteit
Dit woord wordt meestal gebruikt voor recente gebeurtenissen of ontwikkelingen. Om vast te
stellen of informatie actueel is, kijk je of de informatie van een bepaald jaar nog klopt met de huidige
situatie. Soms veranderen bepaalde gegevens niet. Een ouder boek of artikel kan nog steeds actueel
zijn. Publicaties die hun waarde blijven houden noemen we wel kernpublicaties. Meestal is het
belangrijk om actuele informatie te vinden, maar niet altijd. Een historicus zal vooral op zoek gaan
naar oude, vaak niet actuele informatie. Het hangt dus af van (onderzoeks)vraag en doel.
Betrouwbaarheid van bron
- Mate waarin je kunt vertrouwen dat de informatie klopt.
- Geloofwaardigheid van de informatie.
- Mate van objectiviteit van de informatie.
Bron
• Autoriteit van de bron
o Deskundigheid over het onderwerp.
§ Gerenommeerde organisatie? Wie is websitebeheerder?
§ Is er sprake van sponsering?
§ Is er sprake van kwaliteitsbeoordeling? Is er een redactie? Is er sprake van
peerreview?
o Kwaliteitsbeoordeling van bijv. verpleegkundigen: peerreview.
, Inhoud
• Juistheid (kloppen de feiten? Primaire of secundaire informatie?)
§ Kloppen de feiten.
§ Worden de meningen met feiten onderbouwd?
§ Komt informatie uit primaire bron of secundaire bron (tweede hand)?
• Objectiviteit
§ Wat is het doel van de informatie? Informeren? Propaganda?
§ Gaat het om (harde) feiten of meningen.
§ Wordt het onderwerp van meerdere belicht?
• Kwaliteit van de informatiebron
§ Ziet de informatiebron er professioneel uit? Zijn er taalfouten?
• Controleerbaarheid
§ Is er sprake van bronvermelding? Wat is de kwaliteit van de bronnen? Is na te gaan
of de informatie juist en volledig is?
Primaire informatie is: informatie is in haar oorspronkelijke vorm gepubliceerd (van de patiënt zelf).
Secundaire bron is: bronnen waarin gegevens over primaire bronnen zijn verzameld – de uitspraken
zijn aan anderen ontleend.
VPK HC2 week 4
Op weg naar verpleegkundig, vakinhoudelijk leiderschap
We gaan kijken naar de rol organisator.
Verpleegkundige en leiderschap
'Veiligheid vraagt om actief leiderschap van verpleegkundigen.’ Julie Morath, tiende Anna Reynvaan
Lezing, 2008. Zijn jaarlijkse lezingen.
Er is een duidelijke link met leiderschap en het leveren van goede zorg.
Voorbeeld Jeroen Bosch ziekenhuis
Heeft een beleidsplan gemaakt voor verpleegkundige adviesraad ’13-‘16. Het verpleegkundige
adviesraad is een ‘orgaan’ dat je grote organisaties hebt, waarbij de verpleegkundigen invloed
proberen uit te oefenen op het beleid van de organisatie. Het verpleegkundige adviesraad is in feite
de kennisbank vanuit deskundigheid van de verpleegkundigen discipline, die in dit geval het
ziekenhuis proberen te beïnvloeden om bepaalde dingen te doen.
Speerpunt 1
Implementeren, borgen en uitdragen van verpleegkundig leiderschap.
In dat ziekenhuis vond het verpleegkundig adviesraad dat het allereerste belangrijkste punt was om
aandacht aan te besteden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller danielladeridder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.