Corpus scientia? Body of knowledge van de sociologie
2. Is sociologie “nuttig”?
Waarde v wetenschap? Ligt in het helpen verhelderen, aanbrengen v nuance en zien van
complexiteit v concrete situaties
3. Wetenschap en professionaliteit
Wetenschap?
Is vr professionals 1 v/d bouwstenen v hun deskundigheid stelt hen in een situatie te
verhelderen, iets te bekijken, iets te zien wat verder ligt dan wat men denkt of zegt
Menswetenschappen?
Mensen met een sociaal beroep moeten zelfstandig en autonoom denken autonoom
denken verondersteld kritisch zijn
Standpunt ≠ mening? Standpunt is gebaseerd op feiten
Essentieel element professionaliteit? Inzicht in het sociale als feit
Essentieel inzicht sociologie? Sociale is nooit te reduceren tot individueel gegeven (Mills)
Sociological imagination?
Quality of the mind verbanden leggen tss individuele gebeurtenissen + de sociale krachten
die er vorm aan geven
4. Verbeeldende wetenschap
Wat leveren sociologen?
Bijdrage aan de maakbaarheid v/d mens en de sociale systemen verbeeldingskracht is
cruciaal!
Schinckel?
Persoon, bedenken van alternatieven is nodig
DEEL I: HET VISIER: DE SOCIOLOGISCHE KIJK
Hoofdstuk 1: Wat bestudeert de sociologie?
Studieobject sociologie? (3)
Sociale als:
Feitelijkheid
1
, Morele kwaliteit
Sociologie handelt enkel over de feitelijkheid
1.1 Sociale als morele kwaliteit
Morele kwaliteit?
Betrokkenheid op medemensen en/of solidariteit met een gemeenschap
Sociale beroepen morele kwaliteit = noodzakelijk (≠ studiegebied sociologie)
Welke 2 niveaus van sociale als morele kwaliteit zijn er volgens De Waal?
Horizontaal niveau: betrekking op sociale relaties
o Eén-op-één moraal: besef dat eigen gedrag anderen beïnvloedt, is beperkt
o vb emapthie
Verticaal niveau: betrekking op de grotere gemeenschap
o Zorg vr de gemeenschap
o Doel = harmonie
o vb sociale zekerheid
1.2 Het sociale als studieobject feitelijkheid
2 polen?
Horizontale/interactieve pool: dat wat door sociaal handelen wordt gemaakt
Verticale pool: het systeem, de gemeenschap
Circulaire causaliteit?
Tussen beide polen is er circulaire causaliteit, mensen maken hun sociale context en worder
er door bepaald sociale = proces
Zien v/h sociale betekent oog hebben voor? (3)
Sociaal handelen
Systeem
De tussenruimte
Op 3 analyse niveaus te bekijken: micro, meso, macro
Agency-structure probleem in de sociologie?
Sociale constructie: analyse v/h sociale vanuit sociaal handelen en leidt men daaruit
sociale systemen af vb Weber
Sociale bepaaldheid: analyse v/h sociale vanuit de gemeenschap/sociale systeem
het sociaal handelen verklaren vb Durkheim
De sociale werkelijkheid is echter altijd beide
Sociologie?
Wetenschap die zich bezig houdt met het analyseren, beschrijven en verklaren v/h gedrag
van en tussen mensen voor zover dat beïnvloed wordt door het feit dat zij in bepaalde
verhoudingen tot elkaar staan en van de daaruit voortgekomen gedragspatronen, structuren
en bindende opvattingen in hun ontstaan, voortbestaan en veranderen
Is de mens een goed startpunt vr een analyse?
De mens zelf is reeds een product van sociaal leven en dus geen ‘neutraal’ startpunt van
analyse
Is de maatschappij een goed startpunt vr een analyse?
Maatschappij = containerbegrip, kan niet door empirische data kan worden onderbouwd.
2
, 1.3 Sociale constructie: het actorperspectief
Welke pool?
Sociale constructie = horizontale pool v/h sociale als feit te bestuderen focus ligt op de
interactie, het inter-ageren van actoren
Agency benadering?
Analyseert hoe mensen maar ook subsystemen in en door interactie, in wederzijdse
beïnvloeding met elkaar het sociale construeren Agency of actor ≠ enkel de mens, ook
subsystemen
Sociaal handelen (Weber)? Het zinvol betrokken zijn op anderen
Wanneer is handelen sociaal handelen?
Wnr het individu obv subjectieve betekenis die hij aan dat handelen toekent, rekening houdt
met het gedrag v anderen en daardoor beïnvloed. Kan zowel gericht zijn op het heden,
verleden als toekomst (= anticipatief sociaal handelen)
1.2.1 Typologie van sociaal handelen bij Weber
Hij onderscheidt 4 categorieën?
Affectief sociaal handelen:
Steunt op emotie, is onbewust en niet-rationeel.
Meestal ongecontroleerde reactie op stimulus.
Deze vorm van sociaal handelen is gebonden aan regels die kunnen
verschillen volgens de situatie waarin men zich bevindt.
Afhankelijk van tijd en plaats
Passioneel handelen kan verschillen van cultuur tot cultuur: het illustreert het
plaats-en tijdsgebonden karakter van deze vorm van handelen
Traditioneel sociaal handelen:
Vorm van sociaal handelen die bepaald is door de gewoonte of de traditie
Min of meer onbewust handelen
Zinvolheid is niet belangrijk
We doen iets omdat het zo hoort binnen onze opvoeding
Afhankelijk van tijd en plaats
Waarderationeel handelen:
Vorm van sociaal handelen die vertrekt vanuit de overtuiging dat dit handelen
op zich een ethische, religieuze, esthetische of sociale waarde
vertegenwoordigt
Resultaat = niet belangrijk
Activiteit = betekenisvol
Afhankelijk van plaats & tijd
Doelrationeel handelen:
Handelen met het oog op het bereiken van een concreet vooropgesteld doel
Verschillende doelen worden met elkaar vergeleken, wordt een balans
opgemaakt en wordt vervolgens het sociaal handelen afgestemd op het
bereiken van die doelstellingen.
Hierna worden de middelen afgewogen om te kijken welke het beste zijn om
het doel te bereiken.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yanaborny. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.