1.1 Gemeenschappelijke functies van alle levende wezens ............................................................................... 2
1.2 Systematiek van het leven ............................................................................................................................ 2
1.3 Focus van deze cursus ................................................................................................................................... 3
2. Celstructuur en functie ....................................................................................................................................... 4
2.1 Anatomie en fysiologie .................................................................................................................................. 4
2.4 Het bestuderen van cellen ............................................................................................................................ 4
3. De levenscyclus van de cel ................................................................................................................................ 26
3.1 De delende cel ............................................................................................................................................. 26
3.3 Vormen van voortplanting .......................................................................................................................... 26
3.4 De celcyclus ................................................................................................................................................. 27
4. Het weefselniveau ............................................................................................................................................. 30
• Natuur bevat groot # organismen met enorme verscheidenheid
• Alle organismen zijn opgebouwd uit één of meerdere cellen
• Cel = kleinste functionele eenheid
1.1 GEMEENSCHAPPELIJKE FUNCTIES VAN ALLE LEVENDE WEZENS
*Levenloos = iets dat nooit levend is
• Leven – levenloos* – dood geweest
• Reactievermogen op verandering in prikkels
• Toename door celdeling of groei
• Voortplanting
• Inwendig transport of uitwendige voortbeweging
• Metabolisme = complexe chemische reactie om E te leveren
1.2 SYSTEMATIEK VAN HET LEVEN
Taxonomie = wetenschap die organismen indeeld in TAXA
Nomenclatuur = geen wetenschap, wel set regels die naamgeving moet gebruiken
Organisatie niveaus met gemeenschappelijke kenmerken
SOORT
GESLACHT
FAMILIE
ORDE
KLASSE
RIJK
• Indeling o.b.v. bouw, aanwezigheid celwand en voeding
• 5 rijken
o Monomeren o Planten
o Protisten o Dieren
o Zwammen
SUPERGROEP
Supergroep Rijk
UNIKONTA Animalia
Fungi
EXCAVATA
CHROMALVEOLATA
ARCHAEPLASTIDA Viridiplantae
Rhodophytae
DOMEIN
• 3 domeinen
o Eukarya → Hebben celkern
o Archaea → Speciale membraanstructuur, beter bestand tegen extreme omstandigheden
o Bacteria → Speciale membraanstructuur, beter bestand tegen extreme omstandigheden
2
, 1.3 FOCUS VAN DEZE CURSUS
Planten Dieren
Voedingswijze Autotroof Heterotroof
Fotosynthese Inwendige vertering van organisch voedsel
Bouw Wortel Verschillende orgaanstelsels
Stengel
Blad
Celwand en Cellulose Celwand afwezig
samenstelling
1.3.1 VOEDSELKRINGLOOP
Ecosysteem = afgebakende geografische eenheid gekenmerkt door wisselwerkingen tussen alle organismen en
de abiotische (lucht, water, temperatuur, licht) omgeving
Dode organismen worden afgebroken tot basis bouwstenen door bacteriën, die gebruikt worden door planten
➔ Kringloop bestaat uit verschillende spelers met elk hun eigen rol
Succes van ecosysteem heeft invloed op voedselkringloop
• Producent
• Consument
o Herbivoor = planten eter
o Carnivoor = vlees eter
o Omnivoor = alles eter
o Detrivoor = dood materiaal
• Reducent
Voorbeeldexamenvraag
De mens is een
• Prokaryote consument
• Eukaryote producent
• Eukaryote reducent
• Eukaryote omnivoor
1.3.2 AUTOTROOF/HETEROTROOF
Autotroof = kunnen zelf koolstofbron opbouwen
Heterotroof = halen koolstofbron uit voeding
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nettemoons. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.91. You're not tied to anything after your purchase.