Gendergeschiedenis
Gendergeschiedenis notities
Les 1: inleiding.......................................................................................................................................2
Les 2: Middeleeuwen.............................................................................................................................9
Les 3: vroegmoderne tijd.....................................................................................................................33
Les 4: Moderne periode.......................................................................................................................49
Les 5: mannelijkheidsstudies en manelijkheidsgeschiedenis...............................................................57
Les 6: Same-sex history........................................................................................................................67
Les 7: kolonialisme en globalisering.....................................................................................................80
Les 8: Gender en migratie....................................................................................................................92
Les 9: lichamelijkheidsgeschiedenis.....................................................................................................99
Essay: Op het einde van de rit schrijf je essay van ongeveer 2500 woorden waar de hoofdthema’s uit
de lessen terugkomen. Het essay staat op 40% van de punten en de rest is een mondeling examen.
Teksten en lessen zijn dus het belangrijkste op het examen, ze stellen zeer algemene vragen en geen
details. De infor komt nog online
Examen: je trekt twee vragen en dan krijg je 20 min de tijd. Daarna stellen ze enkele bijvragen. Slides
+ reader + bronfragmenten = waarom is die tekst geselecteerd en wat is de link met wat er in het
college is gezegd.
1
,Les 1: inleiding
Lesstructuur
1. The ‘gender of history’: androcentrische traditionele wetenschap
2. Ontstaan van vrouwengeschiedenis jaren 1960-1970
3. Evolutie, dilemma’s en debatten in vrouwengeschiedenis
4. De ‘turn to gender’: van vrouwen- naar gendergeschiedenis
5. Joan Scott, ‘Gender as a useful category of historical analysis’
6. Masculinity Studies
7. Intersectionaliteit: gender en ras/etniciteit
8. Gender als tool voor analyse
Wetenschappelijk gehalte van het onderzoek naar de hersenen zorgt voor veel discussie
o Discriminatie kunnen we niet louter bekijken uit het onderzoek van het brein.
o Dit soort uitspraken nemen we mee in een bredere context
In het andere artikel zien we de discipline van de evolutionaire psychologie
Archeologisch onderzoek: er wordt met clichés gewerkt waarbij mannen enkel zouden jagen.
2
, o Discipline archeologie wordt ook steeds meer bevolkt door vrouwen. Zo komen er
andere vragen naar de voorgrond.
o Oorspronkelijk was er het idee dat mannen gingen jagen en de vrouwen wachtten in
de grot of vruchten gingen plukken. De grafvondst in Peru heeft het tegendeel
bewezen. De vrouw droeg ook echt een outfit voor te jagen en werden begraven
met wapens die traditioneel aan mannen werden gekoppeld.
o Maar op bredere schaal zien we dat er 27 individiuen begraven zijn met wapens
waren er 11 vrouwen en 16 mannen: dergelijke vondsten zijn dus geen uitzondering.
In de prehistoriecultuur jaagden vrouwen dus ook op groot wild.
o Culturele, sociale en politieke factoren die dus verklaren dat de tweedeling tussen
mannen en vrouwen in de prehistorie genuanceerd moet worden!
Evolutionaire psychologie gaat vaak traditionele opvattingen bevestigen.
Harry Styles
o Heeft voor veel ophef gezorgd, trump-activitsen wilden de mannelijke man terug.
o Zet de gendernormen op losse schroeven
o Historisch kritische benadering: dit is niet de ‘eerste man’.
o Dan echt een lange discussie over dat hij aan queer baiting zou doen
o Ik vind dat men zichzelf niet moet labelen want zo werkt men mee aan het probleem
van hokjesdenken
o Discussie van 10000 minuten
The gender of history: androcentrische traditionele wetenschap
Vertrekpunt van Bonnie Smith: Waarom ervaarde men in de jaren 1960 noodzaak voor
specifieke subdiscipline rond vrouwengeschiedenis?
In de 19de eeuw werd geschiedenis een echte wetenschap; een duidelijke opgang van de
natievorming. Er was ook een enorme professionalisering. Geen enkele wetenschap was
toen toegangkelijk voor vrouwen, ze hadden weinig toegang tot hoger onderwijs en dus ook
tot de wetenschappelijke ontwikkeling.
Beperkingen binnen historiografie zélf: mannelijk monopolie
o toegang tot beroep
o onderwerpkeuze androcentrisch: politiek-institutioneel, juridisch met archief als
belangrijkste methode.
3
, - lage geschiedenis
o vrouwen waren hier wel degelijk aanwezig.
o Mindere focus op archief
o Het was een minder ernstig genre waar vrouwen zich mee konden beizghouden en
ook mee bezighielden
Ontstaan vrouwengeschiedenis jaren 1960-1970
Timing: jaren 1960: tegencultuur op deze lage geschiedenis
Duidelijke invloed van de 2defeministische golf op het verlangen om vrouwen een plaats te
geven in de geschiedenis
Maar ook een academische evolutie: opkomst van de sociale geschiedenis
o Neomarxisme
o History from below: niet enkel de grote man en meer marginale groepen
o ‘Tegengeschiedenis’: ‘her’-story i.p.v. ‘his’-story
Jane Rendall: 1945
o Ze zegt eigenlijk dat vrouwelijke studenten nog steeds als lager worden
aanschouwd. Ondanks explosie van vrouwenegschiedenis bleef die hoge
geschiedenis nog steeds mannelijk.
o Gender blijft een marginaal onderwerp in een mannelijk domen,
vrouwengeschiedenis blijft een extraatje
o Deze beeldvorming is vandaag nog steeds aanwezig vanuit genderstudies tegenover
genderstudies.
De oorsprong
Angelsaksische oorsprong
Marginale en subversieve subdiscipline in historiografie
Interdisciplinariteit: vrouwenstudies
4
, o niet enkel vanuit gescheidenis maar ook humane en sociale wetenschappen
Geen specifieke methodologie of thema’s
o Dingen samenbrengen en een conceptueel kader ontwikkelen
Specificiteit ligt in de vraagstelling
o invloed feministischebeweging op de theorievorming en de invloed van het
engagement van de vrouwenemancipatie
o vrouwenstudies is wel kwetsbaar voor kritiek van de rechtse kant: zij vinden dit
activisme.
Evolutie, dilemma’s en debatten in vrouwengeschiednis
Fasen in de vrouwengeschiedenis (Gerda Lerner)
Ideaaltypen volgens Lerner: het zijn geen fasen die elkaar opvolgen maar op elkara ingrijpen
1) Invisibility: afwezigheid van de vrouw in traditionele historiografie
2) Compensatory history: vrouwelijke heldinnen, ‘add women and stir’, bijdrage van
vrouwen in de geschiedenis erkennen maar vooral koninginnen. Heeft niets veranderd aan
de manier waarop we aan geschiedenis denken
3) Contributions history: vrouwelijke bijdragen aan grote verhalen zoals de Franse Revolutie.
= behoud androcentrische standaarden en denkkaders!
4) Oppression history: ‘vrouw’ als analysecategorie, patriarchie, analyse mannelijk
perspectief op vrouw. De vrouw wordt gezien als slachtoffer van patriarchaat. -> hierdoor
nog meer de mannelijke mening op het patriarchaat bevestigd.
5) Women’s culture: ‘vrouwelijke sfeer’: vrouw als actor en dus niet als slachtoffer, analyse
vanuit vrouwelijk perspectief: de huiselijke sfeer: vooral de domeinen waar vrouwen wel een
rol konden spelen
6) Women in history: m/v-verhoudingen, gendergeschiedenis
Denkkaders en criteria
o Natuur versus cultuur onderwaardering vrouw
Vrouwen worden door de voortplanting met de natuur geassocieerd.
Tegenover mannen vooral cultuur en beschaving.
ook natuur is sociaal geconstrueerd.
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jadvas. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.38. You're not tied to anything after your purchase.