Dit iOS een samenvatting van psychologie, thema 2: leerprocessen. In deze samenvatting is de Powerpoint volledig samengevat. Dit is een uitgebreide samenvatting van het hoofdstuk.
1. Leren
een proces waardoor ervaringen een blijvende verandering veroorzaken in het gedrag of in
de mentale processen.
Blijvende verandering: vb ooit pijnlijke injectie gehad, deze ervaring gekoppeld aan een pijnlijke
ervaring als sindsdien alleen al het beeld van een naald je in elkaar doet krimpen, is er sprake van een
blijvende verandering.
Een eenvoudige reflexmatige reactie zoals schrikken bij een harde knal, is geen leerproces bezig. Het
is een reactie van voorbij gaande aard en er is dus geen blijvende verandering aan gekoppeld.
Verandering in gedrag of mentale processen: beïnvloeding gedrag (injectienaald). Mentale
processen is minder duidelijke te omschrijven, wegens moeilijk bewijsbaar. Het uit zich echter wel in
gedrag.
2. Eenvoudige leerprocessen
Eenvoudige vormen van leren: aan een drukke straat wonen leren om geluid te vergeten.
de eenvoudigste manier van leren wordt habituatie genoemd. Hierbij leer je NIET te reageren
op een stimulus, doordat die herhaaldelijk aangeboden werd. Ieder wezen met een
zenuwstelsel kan dit. Vb. Het niet voelen of u stoel hard of zacht is, omdat je hier niet meer
over nadenkt
Mere-exposure effect (= blootstellingseffect) aangeleerde voorkeur voor stimuli waaraan we
al eerder zijn blootgesteld. (reclame!). Je hebt een voorkeur naar dingen die je kent.
Complexere vormen van leren: leren om twee stimuli aan elkaar te koppelen zoals de ‘ping’ van de
microgolf oven en het feit dat er een melkflesje klaar staat.
3. Klassieke en operante conditionering
Conditionering=je ervaart een prikkel en je gaat die uitvoeren.
Ivan Pavlov (1849-1936) was de grondlegger van de klassieke conditionering.
Pavlov ontdekte als bij toeval dat er een verband was tussen speekselafscheiding bij honden
en prikkels die eigenlijk helemaal geen speekselafscheiding horen uit te lokken. Hij besloot dit
verder te onderzoeken.
Pavlov deed na deze vaststelling onderzoek naar eenvoudige, automatische reflexen. Vb
speekselafscheiding, kniereflex, knipperreflex.
Dat zijn reflexen die onder normale omstandigheden veroorzaakt worden door stimuli die
biologisch gezien belangrijk zijn. Speekselafscheiding is belangrijk voor de spijsvertering,
de knipperreflex is een beschermingsmechanisme voor ons oog.
Pavlov had begrepen dat de voetstappen van de persoon die het eten naar de honden bracht,
al zorgde voor een grotere speekselafscheiding, hetgeen geen normale reactie was. Hij wilde
dit proces begrijpen, wilde begrijpen hoe het kon dat honden een link konden leggen tussen
voetstappen en eten.
Hij ontdekte dat het mogelijk was om een reflex-oproepende stimulus te koppelen aan een
voordien neutrale stimulus en dat deze neutrale stimulus nadien ook dezelfde reflex kan
opwekken.
Dit leerproces werd klassieke conditionering genoemd = een elementaire vorm van leren
waarbij een stimulus die een aangeboren reflex oproept, wordt geassocieerd met een
neutrale stimulus, die daardoor het vermogen verwerft om dezelfde respons op te roepen
, = S-R-leren
4. Kernpunten van klassieke conditionering
Voor conditionering:
KC begint altijd met een ongeconditioneerde stimulus (UCS): stimulus die automatisch een
reflexieve respons oproept. Het eten is een ongeconditioneerde stimulus.
Bij voedsel wordt kwijlen de ongeconditioneerde respons (UCR) genoemd zolang die wordt
opgeroepen door de UCS.
Er is een verbinding tussen de UCS en UCR zonder leren. Er hoeft geen leerproces bij te
komen kijken, het is puur reflexmatig.
Er is ook altijd sprake van een neutrale stimulus (NS), die geen reflexmatige reactie uitlokt
(voor het leerproces althans).
Tijdens conditionering:
Tijdens de fase van de verwerving wordt de neutrale stimulus herhaaldelijk aangeboden met
de UCS
Dit proces van herhaaldelijk samen of vlak na elkaar aanbieden noemen we contiguïteit.
Na conditionering:
Uiteindelijk zal de neutrale stimulus (NS) een geconditioneerde stimulus worden (CS), die
ook de UCS zal oproepen: dan moeten we dit de ???
Als de CS de UCR oproept, noemen we deze laatste de geconditioneerde respons (CR)
5. Timing
Timing is in dit leerproces essentieel. De CS en den UCS moeten samen of vlak na elkaar aangeboden
worden opdat mens/dier het verband kan leggen.
De tijdsperiode die tussen de CS en de UCS moet zitten om tot conditionering te komen,
hangt af van het soort respons dat moet worden geconditioneerd. Voor een
conditioneringsproces met de oogknipperreflex bijvoorbeeld is een interval van minder dan
een seconde optimaal. Maar het kan ook zijn dat er uren tussen de CS en de UCS zitten, en er
toch nog een conditioneringsproces plaatsvindt, bijvoorbeeld wanneer we iets eten en ons
uren later ziek voelen en de koppeling leggen tussen de twee.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurienopdebeeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.96. You're not tied to anything after your purchase.
