Samenvatting Ruimtelijke Economische Dynamiek H1-9: kort en duidelijk
29 views 3 purchases
Course
Ruimtelijke Planning & Stedenbouw
Institution
Saxion Hogeschool (Saxion)
Book
Ruimtelijke economische dynamiek
Vind je Stedenbouw soms ook zo langdradig? Dan kun je het beste deze samenvatting leren; 16 pagina's i.p.v. andere samenvattingen van 30 pagina's! In deze samenvatting worden de belangrijkste onderdelen van het vak Ruimtelijke planning en stedenbouw kort en duidelijk samengevat. Saaie onderwerpen w...
,1
De toepassingsmogelijkheden van economische geografie
‘Wat gebeurd waar en waarom daar?’, ‘Waarom vestigt bedrijf zich in regio A en niet in B?’
en ‘Waarom doet het ene land, regio of stad het economisch beter dan het andere?’
Economisch-geografisch onderwerp: welvaartsverschillen in de wereld.
1.1 De herontdekking van de economische geografie
Na WO2 was er een afkeer voor economische geografie. Vaak gaat de vraag in welke
mate de omgeving de economische prestaties van bedrijven en van gebieden bepaalt.
Ellsworth Huntington deelde beschavingen hiërarchisch in: Civilization and climate.
De naoorlogse uitbouw van de welvaarstaat bracht desastreuse ecologische gevolgen
met zich mee. Vanaf de jaren 60 werd de geografie van de regio’s aangepast om de
economie en de welvaart stimuleren. David Landes heeft de belangstelling voor de
economische geografie doen toenemen. Losbreken uit de vicieuze cirkel van armoede
is mogelijk, maar complex en afhankelijk van twee factoren: machtsdeling en
toegang tot natuurlijke hulpbronnen.
Het klimaat en de ligging van een gebied zijn serieuze factoren bij het verklaren van
verschillen, maar zeker niet allesbepalend.
1.2 Over locatie, afstand en netwerken
De economische geografie is een domeingerichte economie. Ghemawat beweerd dat
het belang van afstand niet wezenlijk is veranderd, in tegenstelling tot wat O’Brien
en Friedman zeggen. Hij onderscheidt vier dimensies: geografisch, culturele,
administratieve en economische afstand. Netwerken is mogelijk wel net zo belangrijk
als de locatie zelf.
1.3 Bedrijf en omgeving
Voor elk bedrijf zijn er andere regionale en nationale belangen. Marc de Smidt
definieerde het productiemilieu: geheel van externe condities dat van invloed is op
zowel de beslissing om op een bepaalde plaats een bedrijf te vestigen, als op het
functioneren van dat bedrijf daarna. Hier kom je de twee kenmerkende aspecten van
economische geografie tegen: locatiekeuze en regionale ontwikkeling.
Zachte locatiefactoren worden voor Nederlandse bedrijven steeds belangrijker, met
name voor verkoopbedrijven, consultancy’s en shared-service-activiteiten. Het gaat
hierbij vooral om de uitstraling van het gebouw, de kwaliteit van de omgeving en de
reputatie van de regio.
Pagina 2 van 16
, 2
Klassieke en neoklassieke locatietheorieën
Locatiekeuze is een economisch vraagstuk. Bij de klassieke locatietheorie wordt er vooral
rekening gehouden met ruimtelijke verschillen in de kosten van productiefactoren en
transport. Bij de neoklassieke locatietheorie worden ook de ruimtelijke verschillen in
opbrengsten meegenomen. Zo’n locatietheorie bestaat uit een geheel van samenhangende
uitspraken die een verklaring geven voor de locatiekeuze van bedrijven en voorzieningen.
2.2 Klassieke theorieën: minimale kosten
Grondlegger van klassieke theorie: Adam Smith – the weath of nations (1776).
Elk aanbod schept zijn eigen vraag, hierdoor kampen bedrijven met een
allocatieprobleem: zo veel mogelijk omzet voor zo min mogelijk kosten. Deze
uitkomst heeft betrekking op locatie en welvaart.
Johann Heinrich von Thünen (landbouw) en Alfred Weber (industrie) zijn
belangrijkste representanten van de klassieke economische locatietheorie. De
theorie gaat uit van volledige mededinging, een volledig geïnformeerde, rationeel
handelende mens en een isotrope ruimte (geen landschappelijke barrières).
Argrarisch grondgebruik – Johan Heinrich von Thünen
Volgens von Thünen keken boeren per gewas naar het verschil tussen kosten en
opbrengsten. Volgens hem was grondgebruik een afgeleide van de prijs van de grond.
De onderstellingen van Von Thünen:
- Ruimte is isotroop;
- Grond is uitwisselbaar;
- Er is 1 afzetmarkt (dichtbijgelegen stad of dorp);
- Transportkosten van producten naar verschillen per product;
- Transportkosten nemen lineair toe met de afstand tot de markt;
- 1 vervoersmodaliteit;
- Voor ieder gewas zijn de opbrengsten per hectare overal in gebied gelijk.
De vraag die Von Thünen probeert te beantwoorden: waar wordt welk product
verbouwd? De theorie van Von Thünen gaat nog steeds op: de relatie tussen
intensiteit en de aard van het grondgebruik en de afstand tot de markt.
Locatie van industriële bedrijven – Alfred Weber
Zijn theorie houdt rekening met de gewenste lage transportkosten, ruimtelijke
verschillen in arbeidskosten en externe schaalvoordelen. Veronderstellingen:
- Ruimte is isotroop;
- Industriële grondstoffen komen niet overal in dezelfde mate voor;
- 1 marktplaats voor eindproducten;
- Arbeid is onbeperkt beschikbaar;
- Transportkosten afgeleid van gewicht en afstand;
- Transportkosten nemen lineair toe met afstand.
Standortfaktoren bepalen de locatiekeuze van industriële bedrijven:
- Geldigheid : representatief?
- Aard : natuurlijk technisch / maatschappelijk cultureel?
Pagina 3 van 16
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentSaxionVM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.79. You're not tied to anything after your purchase.
