Dit heb je alleen nodig en je haalt je tentamen met een makkie. Oprecht. Veel moeite gestopt in deze samenvatting doordat ik alle stof duidelijk, kort en krachtig weergeef.
Week 1
Radbruch Rechsidee
Drie waarden van het recht
1. Rechtvaardigheid: bevorderen van vrijheid en gelijkheid in de samenleving.
Gelijke vrijheid voor iedereen; dit zorgt voor zekere mate van rechtvaardigheid.
2. Rechtszekerheid: bevorderen van bestendige relaties tussen burgers en overheid en
burgers
Geeft stabiliteit aan georganiseerd menselijk samenleven.
3. Doelmatigheid: bevorderen van maatschappelijke welvaart
Allerlei maatregelen die de overheid neemt om de samenleving beter te maken.
Basisfuncties kunnen botsen
Voorbeelden:
- maatregelen tegen de bestrijding van corona: doelmatigheid is het verspreiding van
het virus te stoppen, maar dit gaat tegen de rechtvaardigheid van de grondwettelijke
vrijheden
- toeslagen affaire: doelmatigheid is het voorkomen van fraude, maar dit gaat tegen de
rechtvaardigheid voor de mensen die werden disproportioneel getroffen door de
sanctie
- erfenis van apartheidsbewind in Zuid Afrika: doelmatigheid is het optreden tegen
eigendomsrecht, maar het is tegen de ..
Wat is het recht?
Antwoord 1 rechtspositivist: betaling van het recht die een reactie is op natuurrecht waar je
in feite een benadering van wet in wetenschappelijkheid pretendeert. Je dient kennis te
hebben van de rechtsbronnen. Het ongeschreven recht is geen geldig recht.
→ accent op rechtszekerheid
Recht is wat in de rechtsbronnen staat
- Elke rechtsregel moet worden terugherleid van een erkende rechtsbron.
- Met behulp van rechtsbronnen kunnen we identificeren wat geldend recht is.
- Lagere regels ontlenen hun gelding aan hogere regels
- Geldend recht kan onwenselijk of immoreel zijn
- Conceptuele scheiding tussen recht en moraal. De vraag naar de gelding van het
recht is losgemaakt van de morele aspecten.
- De rechter moet volgens de (letter van de) wet recht spreken, niet zijn eigen
subjectieve voorkeur volgen. Een interpretatiemethode van de rechter is taalkundige
interpretatie.
,Antwoord 2 natuurrecht: regels buiten het recht om
→ accent op rechtvaardigheid
- Recht is wat correspondeert met wat onveranderlijk goed en rechtvaardig is: Indien
een wet in strijd komt is met wat universeel gerechtvaardigd wordt geacht, kan die
wet niet gelden.
- Het positief recht vormt een uitwerking van het natuurrecht naar tijd en plaats
- Natuurrecht geldt rechtstreeks ongeacht menselijke tussenkomst: Natuurrecht dient
niet gecodificeerd te worden door mensen. Bijvoorbeeld dat je een ander niet mag
schaden.
- Een onrechtvaardige (menselijke) wet is geen geldend recht
Antwoord 2b constructivisme
→ accent op rechtvaardigheid
- Er is meer recht dan in de rechtsbronnen staat. Ook achterliggende waarden, idealen
en beginselen behoren tot geldend recht.
Dworkin: ‘’de achterliggende waarden en beginselen die rechtswaarde informeren en
zin geven behoren ook bij het positieve recht’’.
- Recht is een dynamisch fenomeen: de idealen van de samenleving ontvouwen zich
in de veranderende recht
- Rechters zijn actief betrokken bij de rechtsontwikkeling. Er wordt geïnterpreteerd
vanuit de bedoeling van regels en vanuit achterliggende beginselen.
Dworkin: ‘’Rechters worden geen politici, ondanks dat zij de regels en achterliggende
beginselen construeren. De rechter mag meer afstand nemen van de letter van de
wet’’.
- Rechters doen niet aan politieke rechtspraak, maar baseren zich op ongeschreven
beginselen en idealen die aan het rechtssysteem zelf ten grondslag liggen.
Case of Tyrer v. The United Kingdom
Antwoord 3 juridisch pragmatisme:
→ accent op doelmatigheid
- Recht is wat je kan voorspellen van wat rechters doen, op basis van wat zij in de
omstandigheden van het geval nuttig voor de samenleving vinden.
- Rechtens juist is de beslissing die per saldo het meeste geluk oplevert en de minste
hoeveelheid pijn.
- De rechter moet efficiënt beslissen, met het oog op de maatschappelijke behoeften
van de samenleving van vandaag.
Lon Fullers Case of the Speluncean Explorers (1949)
- 5 grotverkenners gaan op onderzoek uit, 4 worden er levend aangetroffen…
- Kannibalisme als enige kans om te overleven?
- Dobbelen voor je leven.
- Een rigide strafwet: dit is moord en dat verdient de doodstraf.
,- Moeten de verkenners hangen?
- Zaak in eerste aanleg: grotonderzoekers schuldig bevonden maar verzoek tot gratie bij
Chief Executive.
- Wij luisteren mee in de Raadkamer van het Supreme Court van Newgarth…
True Penny (semi-rechtspositivist)
Veroordeling: Veroordelen voor moord, aangezien in de wet staat dat ‘’hij die het leven van
een ander bewust ontneemt, wordt gestraft met de dood’. Hij is dus een rechtspositivist, hij
kijkt naar de letter van de wet en hanteert een grammaticale methode. Vervolgens het
gratieverzoek aan de C.E. steunen. Hij wil ze niet vrijspreken, want dat zou een verkeerd
signaal van de wet geven.
→ De veroordeling is niet zuiver juridisch, want het gaat om een oplossing buiten
de wet.
Foster
Veroordeling: Vrijlating. Foster vindt dat de grotverkenners onschuldig zijn, daarnaast vindt
hij dat er niet alleen een positieve rechtsorde bestaat van Newgarth, maar ook ‘tribunal of
common sense’. Dit is een natuurrechtelijke redenering, omdat er wordt gewezen naar het
hoger recht wat niet gecodificeerd is en als maatstaf dient voor het positief recht.
Hoe worden de grotverkenners volgens Foster vrijgesproken?
Twee redeneringen
1) Er was helemaal geen positief recht van toepassing, het gaat om een
natuurtoestand. Foster stelt dat het recht van Newgarth niet van toepassing is, in
plaats daarvan geldt het natuurrecht. De vooronderstelling van het positief recht was
dat er sprake is van vreedzaam leven. Er was hier geen sprake van vreedzaam
leven, maar van overleven. Het gaat dus om een natuurtoestand. Ze waren dus vrij
om hem op te eten. Volgens een dobbel overeenkomst was het compleet oké om
hem op te eten. Hierbij is recht en moraal met elkaar verbonden.
(new charter of government= nieuwe sociaal contract). → Foster I
(natuurrecht)
2) Het recht van Newgarth is wel van toepassing, maar dit moet redelijk worden
geïnterpreteerd volgens Foster. We moeten dan kijken naar het doel van de wet.
(teleologische interpretatie). De rechter moet zelf vaststellen of er sprake is van
moord of zelfverdediging. → Foster II (constructivisme)
Tatting
Veroordeling: geen oordeel
Tatting was innerlijk verscheurd, emotie nauwelijks te onderscheiden van ratio.
→ rechtsrealisme:
Kritische vragen van Tatting naar Foster I
- Wie bepaalt de invulling van het natuurrecht?
- Hoe lang duurt de natuurtoestand?
- Kan je contracteren over de dood?
- Stemde iedereen in met het contract?
, - zijn wij (rechters) wel bevoegd om natuurrecht toe te passen? wij zitten immers niet
in een natuurtoestand.
Argumenten van Tatting tegen Fosters methode van rechtsvinding
Tatting zegt dat er geen sprake is van noodweer, omdat ze dit willens en wetens hebben
gedaan. Ook zegt hij dat er geen definitie is aan natuurrecht.
Keen
Veroordeling: De vraag naar gratie dient niet door de rechter worden beantwoord maar door
de Chief Executive. Dit is een trias argument: confusion of governmental functions. Daarna
zegt hij overigens dat hij als privépersoon, had hij ze allang vrijgesproken
→ Keen is een rechtspositivist
Kritiek van Keen op Fosters methode van rechtsvinding
Keen vindt de redenering van Foster te simplistisch. Keen wil de morele vragen aan de kant
schuiven, dus de kwestie van ethiek buiten beschouwing laten. Het is namelijk irrelevant
voor de beoordeling van het recht. Volgens Keen moet hij het recht grammaticaal
toepassen.
De vraag die wij moeten beantwoorden is, wat die mensen gedaan hebben, valt dat onder
een exact wetsartikel? We moeten niet kijken naar of het goed of fout was.
Volgens Keen mogen we niet teleologisch beslissen. Machtenscheiding moet ik als rechter
meewegen, dus dien ik mij te houden aan de regels die er zijn en moet ik niet zomaar
dingen in gaan vullen. Ik moet kijken naar het recht dat er staat en dat toepassen. Zonder
het morele aspect erbij te halen. Volgens Keen wil Foster niet de wet toepassen, maar wil hij
gewoon doen wat hij wil.
Handy (juridisch pragmatist)
Veroordeling: De grotverkenners dienen vrij te worden gesproken.
- Juridisch pragmatisme: de waarde van doelmatigheid
→ Handy is voor ‘’een good government’’. Dit houdt in dat de mening van de bevolking
wordt gevolgd aan de hand van een opiniepeiling (populisme; formele opvatting van
democratie). Handy is een formele democraat, aangezien de wil van de meerderheid
gevolgd moet worden. Hij hield geen rekening met de minderheid.
Schematisch:
True Penny Veroordelen voor moord, maar wel daarna
een gratieverzoek die de Chief Executive
indient.
Rechter TP wil rechtszekerheid maar wil het
buiten juridisch oplossen.
J. Foster (redenering 1: natuurtoestand) Natuurtoestand → positief recht is hier
niet van toepassing. Recht en moraal
is verbonden.
Vrijspraak.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jayleanasmit. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.34. You're not tied to anything after your purchase.
