Summary
Samenvatting Portaal - verdiepen in taalontwikkeling
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek Portaal van Harry Paus. Gemaakt in het 1e jaar van de pabo voor het tentamen over taalontwikkeling.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting Portaal Nederlands H1t/m6 en leerlijnen (leerstof leerjaar 1 pabo)
Seller
Follow
froukjevandijken
Reviews received
Content preview
Samenvatting kennistoets taalLeerstof:
Portaal: H1 (1.1, 1.2, 1.3, 1.4), H2, H3, H4, H5 (5.5 p. 178-188, 5.6 p. 195), H8, H10
Hoofdstuk 1: Taalonderwijs
Hoofdstuk 2: Taal
Hoofdstuk 3: Taalverwering
Hoofdstuk 4: Mondelinge taalvaardigheid
Hoofdstuk 5: Geletterdheid: Lezen
Hoofdstuk 8: Woordenschat
Hoofdstuk 10: Jeugdliteratuur
Samenvatting af
,Hoofdstuk 1 Taalonderwijs
1.1 Waarom (taal)onderwijs?
Taal zorgt voor expressie en contact, twee primaire menselijke behoeftes: jezelf kunnen uiten en
jezelf verbinden met anderen. Taal maakt ontwikkeling mogelijk en via taal leren we onszelf kennen
en de maatschappij waarin we leven. Taal is verbonden met onze persoonlijkheid en identiteit.
Kernfuncties
- Kwalificatie: het zich eigen maken van kennis, vaardigheden en houdingen die leerlingen
kwalificeren voor het leven in onze rijke multiculturele maatschappij en het uitoefenen van
bijvoorbeeld een beroep. Het idee achter het basisonderwijs is dat leerlingen eerst
basiskwalificaties leren, oftewel basale kennis en vaardigheden die we allemaal nodig
hebben. Voor taalonderwijs gaat het dan om basale kennis van de taal en de
taalvaardigheden spreken, schrijven, lezen en luisteren. Naarmate een kind opgroeit, gaat
het steeds specifieke keuzes maken in kennis en vaardigheden.
- Socialisatie: het voorbereiden op een leven als lid van gemeenschap met eigen tradities,
gewoonten, regels en praktijk. Socialisatie is het proces waarbij iemand bewust en onbewust
cultuurkenmerken van een groep overneemt.
- Subjectivering: de vorming van een persoon. Het gaat over menselijke individualiteit én
subjectiviteit. De basisschool draagt eraan bij dat leerlingen zich bewust worden van hun
verantwoordelijkheid en dat ze ruimte krijgen om zich aangesproken te voelen door hun
omgeving, die een moreel appel op hen doet.
Door taal onderwijs vergroten de leerlingen hun kennis van de wereld door middel van taal en
kwalificeren zich zo om in onze complexe, multiculturele samenleving te leven. Een andere reden van
taalonderwijs is dat taal nu eenmaal een belangrijk element is van onze cultuur. Taal is het
instrument bij uitstek waardoor wij als mens verschillen van alle andere bekende levenssoorten van
onze wereld. Ten slotte geven we taalonderwijs omdat leerlingen door taal zichzelf leren kennen en
uitdrukken.
1.2 Visies
Scholen richten hun onderwijs op grond van aannames over hoe onderwijs het best gegeven kan
worden en hoe leerlingen leren. Die aannames zijn gebaseerd op verschillende leertheorieën die in
de loop der jaren zijn ontwikkeld. Bekende leertheorieën zijn de behavioristische, cognitieve en
constructivistische/sociaal-culturele leertheorieën. Het constructivisme stelt de interactie tussen de
lerende en de leeromgeving centraal: leren is een actief proces van kennisverwerving, waarbij de
kennis ontstaat in interactie met anderen.
Visies op taalonderwijs
- Traditioneel taalonderwijs:
x Taal wordt gezien als een belangrijke drager van onze cultuur.
x Grammatica is belangrijk, want een goede beheersing daarvan leidt tot een betere
taalbeheersing, zo is de veronderstelling.
x Bij schrijven ligt een sterk accent op de vorm van taal, met name op spelling. Leerlingen
leren systematisch de schrijfwijze van woorden.
x Bij lezen ligt een nadruk op de techniek van het lezen.
x Er is weinig aandacht voor spreken en luisteren.
, Voordelen: visie is overzichtelijk
Nadelen: aandacht voor verschillende domeinen niet evenwichtig
- Thematisch-cursorisch taalonderwijs
x Uitgangspunt van thematisch-cursorisch taalonderwijs is dat leerlingen vooral taal
gebruiken door taal te gebruiken in zinvolle gebruikssituaties. Leerlingen werken zo veel
mogelijk vanuit bepaalde thema’s met taal.
x Er zijn ook cursorische activiteiten waarbij leerlingen vakonderdelen oefenen die wel
belangrijk worden geacht. Bijvoorbeeld technisch lezen, spelling en grammatica.
x De leerkracht is de begeleider
Voordelen: leerlingen kunnen bezig zijn met thema’s die als zinvol worden ervaren
Nadelen: thematisch werken kost veel tijd, moeilijk balans tussen thematisch en cursorisch en
lastig voor de leerkracht om greep te krijgen op dat wat ze geleerd hebben.
- Taal bij alle vakken
x In deze visie is taal meer dan een materie die geleerd moet worden en dat je door middel
van taal kan leren.
x Leerkracht is sterk gericht op de interactie in de groep
Voordelen: leerlingen gebruiken taal in een situatie die voor hun betekenisvol is, maar ook
transferproblemen worden zo voorkomen.
Nadelen: bepaalde taalonderdelen kunnen niet goed uit de verf komen, omdat deze beter
systematisch aangeleerd kunnen worden.
- Communicatief taalonderwijs
x Leerlingen leren goed mondeling en schriftelijk te communiceren.
x De aandacht gaat minder naar de correctheid van taalgebruik en meer naar het tot stand
komen van de communicatie
Voordelen: leerlingen kunnen gemotiveerd raken door de gekozen situaties.
Nadelen: De leerkracht moet de leerlingen kiezen en dit kan gekunsteld worden. Ook kan niet
alles in een reële communicatieve situatie worden aangeboden.
- Whole-languagebenadering
x Deze taalvisie gaat ervan uit dat het voor leerlingen onnatuurlijk is om taal op te delen in
kleinere eenheden die apart aangeleerd worden.
x Het uitgangspunt is dat leerlingen iets te vertellen hebben, ook leerlingen die niets lijken
mee te maken. De onderwerpen worden zo gekozen dat ieder kind kan meepraten.
x De uitgangspunten van deze benadering zijn ook terug te vinden in de wijze waarop
leerlingen zakelijke teksten leren schrijven.
- Strategisch taalonderwijs
x Gebaseerd op de visie dat leerlingen voor het uitvoeren van communicatieve taken
strategieën moeten leren beheersen.
Voordelen: leerling krijgt beschikking over een middel om greep op de taal te krijgen.
Nadelen: leerkracht gebruikt de procedures gemakkelijk te rigide of gebruikt steeds hetzelfde
stappenplan waardoor leerlingen dit mogelijk vervelend gaan vinden.
, - Taakgericht onderwijs
x Leerlingen leren niet alleen taal om er taken mee te kunnen uitvoeren, maar dat ze leren
juist ook dóór zulke taken ut te voeren.
x Er is een kloof tussen wat de leerlingen aan taalvaardigheid bezitten en wat ze nodig
hebben om de taak tot een goed einde te kunnen brengen.
- Interactief taalonderwijs
x Interactief taalonderwijs gaat ervan uit dat leerlingen taal het best leren in een krachtige
leeromgeving waarbij rekening wordt gehouden met hun individuele verschillen en
behoeften. Betrokkenheid en activiteit staan centraal.
x 3 pijlers bij interactief taalonderwijs:
- Betekenisvol leren: kinderen leren het best in contexten die voor hen belangrijk zijn.
- Sociaal leren: leerlingen leren in samenspraak en samenwerking met anderen.
- Strategisch leren: leerlingen hebben concrete strategieën nodig om bepaalde
taalproblemen op een efficiënte wijze op te lossen. Expliciete instructie van strategieën is
belangrijk.
Vrijwel geen enkele leerkracht geeft consequent les vanuit 1 visie. Ook wanneer hij bewust vanuit
een bepaalde methode werkt, er is altijd sprake van combinatie van elementen uit verschillende
visies.
1.3 Inhouden en doelen
- De meeste tijd die aan het vak Nederlandse
taal wordt besteed, gaat zitten in de verwerving
van de taalvaardigheden
- Woordkennis is een fundamenteel belang
voor de taalvaardigheid. Zonder woorden geen
taal.
- Het aanbieden van jeugdliteratuur is een
taalverwervingsdoel.
- Leerlingen gebruiken niet alleen taal, maar
denken ook na over taal. Dit heet taalbeschouwing.
1.4 Doelen
Er zijn een aantal documenten verschenen over de doelen en inhouden van het taalonderwijs. Ze
ondersteunen leerkrachten bij het selecteren van de juiste doelen.
- Kerndoelen: Scholen zijn verplicht een onderwijsaanbod te realiseren dat voldoet aan deze
kerndoelen. Kerndoelen zijn eisen voor de leerkrachten.
- Tussendoelen bij de kerndoelen: Om scholen te ondersteunen bij de keuze van de inhouden
van het taalonderwijs heeft de overheid tussendoelen en leerlijnen laten ontwikkelen. Ze
vormen een concretisering van de kerndoelen voor scholen die zoeken naar inhouden van
het taalonderwijs. Scholen kunnen ze gebruiken als advies.
- Referentiekader taal en rekenen: Hierin staat beschreven wat leerlingen op verschillende
momenten in hun schoolloopbaan op gebied van taal en rekenen moeten kennen en kunnen.
Er worden 4 domeinen onderscheiden: mondelinge taalvaardigheid, lezen, schrijven en
begrippenlijst en taalverzorging.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller froukjevandijken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now